Osoba fizyczna

Osoba fizyczna – prawne określenie człowieka w prawie cywilnym, od chwili urodzenia do chwili śmierci, w odróżnieniu od osób prawnych.

Osobowość fizyczna jest kategorią prawa cywilnego, zatem brak posiadania osobowości fizycznej przez nasciturusa (płód) nie pozbawia go całkowicie ochrony prawnej. Nasciturus może być podmiotem praw i obowiązków warunkowo, które nabywa, jeśli urodzi się żywy. Cechami osób fizycznych w prawie są imię, nazwisko oraz miejsce zamieszkania.

Pełnoletność (pełnoletniość) – określony przepisami prawa cywilnego status prawny osoby fizycznej, która uzyskuje go po osiągnięciu określonego wieku (osoba pełnoletnia, pełnoletni). Osoba, która nie osiągnęła jeszcze tego wieku nazywana jest niepełnoletnią.Człowiek rozumny (Homo sapiens) – gatunek ssaka z rodziny człowiekowatych (Hominidae), jedyny występujący współcześnie przedstawiciel rodzaju Homo. Występuje na wszystkich kontynentach.

Zdolność prawna[ | edytuj kod]

Bycie osobą fizyczną pociąga za sobą zawsze posiadanie zdolności prawnej, czyli możliwość bycia podmiotem stosunków prawnych (mają wiele praw i obowiązków o charakterze cywilnym, np. mogą sporządzać testamenty czy być spadkodawcą). Osoby fizyczne zwykle mają także zdolność do czynności prawnych, uzależnioną jednak od pewnych warunków.

Stosunek prawny – regulowany normami prawnymi stosunek społeczny tetyczny (zależność społeczna) między co najmniej dwoma podmiotami prawa.Nasciturus (łac. „mający się urodzić”) – termin pochodzący z prawa rzymskiego oznaczający dziecko poczęte, ale jeszcze nie urodzone.

Zdolność do czynności prawnych[ | edytuj kod]

Zdolność do czynności prawnych oznacza, że osoba fizyczna może we własnym imieniu zaciągać zobowiązania i swobodnie dysponować swoimi prawami. Dzieli się ona na:

pełną – uzyskiwaną z dniem osiągnięcia pełnoletniości. Osoba fizyczna może wówczas samodzielnie we własnym imieniu dokonywać wszelkich czynności prawnych.

ograniczoną – nabywaną w momencie ukończenia 13 lat oraz przysługującą osobom ubezwłasnowolnionym częściowo. Uprawnia ona do dokonywania drobnych czynności dotyczących życia codziennego. W pozostałym zakresie czynności dokonuje za nich ich przedstawiciel ustawowy (rodzic, opiekun prawny) lub kurator (w przypadku osób ubezwłasnowolnionych częściowo).

Osoby niemające zdolności do czynności prawnych (osoby poniżej 13. roku życia oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie) nie mogą dokonywać żadnych czynności prawnych bez opiekuna lub przedstawiciela ustawowego.

Prawo cywilne (łac. ius civile) – gałąź prawa obejmująca zespół norm prawnych regulujących stosunki między podmiotami prawa prywatnego, stanowiąca zarazem trzon prawa prywatnego.Zdolność do czynności prawnych – w prawie cywilnym zdolność do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych, czyli do przyjmowania i składania oświadczeń woli mających na celu wywołanie powstania, zmiany lub ustania stosunku prawnego. Innymi słowy, jest to zdolność do samodzielnego kształtowania swojej sytuacji prawnej (nabywania praw i zaciągania zobowiązań).

Osoba fizyczna po ukończeniu trzynastego roku życia może zostać całkowicie pozbawiona zdolności do czynności prawnych, czyli zostać ubezwłasnowolniona całkowicie.

Osoba fizyczna a działalność gospodarcza[ | edytuj kod]

Osoby fizyczne mają możliwość założenia działalności gospodarczej. Dotyczy to osób fizycznych dysponujących pełną zdolnością do czynności prawnych, gdyż tylko one mogą założyć firmę na własne nazwisko i prowadzić ją w swoim imieniu.

Prawo osobowe było częścią wprowadzonego przez Gaiusa podziału prawa na prawo dotyczące osób, rzeczy i skarg (personae, res, actiones). We współczesnych systemach prawnych prawo osobowe wchodzi w skład części ogólnej prawa cywilnego. Osobą w rozumieniu prawa jest każdy kto został wyposażony przez prawo w zdolność prawną zwaną też osobowością prawną. Prawo współcześnie przyznaje osobowość prawną każdemu człowiekowi. Ta zasada nie była znana prawu rzymskiemu. Prawo rzymskie, będąc systemem odnoszącym się w głównej mierze do własności rzeczy i wynikających z tego przywilejów i obowiązków, najwięcej norm wyprowadzało właśnie z posiadania określonej osobowości i zdolności prawnej.Gemeinsame Normdatei (GND) – kartoteka wzorcowa, stanowiąca element centralnego katalogu Niemieckiej Biblioteki Narodowej (DNB), utrzymywanego wspólnie przez niemieckie i austriackie sieci biblioteczne.