Okular

Okular – jedna z podstawowych części budowy wielu urządzeń optycznych. Jest to element optyczny znajdujący się najbliżej oka obserwatora, służący do obserwacji obrazu tworzonego przez obiektyw danego urządzenia. Okular występuje w postaci pojedynczej soczewki lub układu optycznego. Każdy okular służy do obserwacji tylko jednym okiem.

Dioptria – jednostka miary zdolności zbierającej układu optycznego, legalna, nienależąca do układu SI (pozaukładowa), stosowana w optyce. Legalność jednostki oznacza, że można jej używać, natomiast nie została ona uznana za jednostkę pochodną w układzie SI. Obecnie nie jest używany żaden skrót dioptrii. Dawniej stosowano oznaczenia D, dpt, δ.Lorneta (lornetka) – przyrząd optyczny w postaci dwóch lunet, sprzężonych równolegle. Umożliwia obuoczną obserwację odległych obiektów. Lorneta jest tak skonstruowana, aby dawała obraz prosty, czyli nie odwrócony. Zaletą lornety w porównaniu z lunetą (przy tej samej średnicy obiektywu) jest jaśniejszy obraz o większej rozdzielczości. Rozstawienie lunet wpływa także na wrażenie plastyczności obrazu dając efekt stereoskopowy

Terminem podobnym do słowa okular są okulary, czyli przyrząd w postaci dwóch szkieł lub soczewek w oprawce, służący do ochrony oczu lub korekty wzroku. O ile jednak okulary jako przyrząd stanowią zestaw elementów dla obu oczu, to ich odpowiednikiem dla jednego oka jest monokl, a nie okular.

Aberracja optyczna – wada pojedynczej soczewki, układu optycznego, obiektywu, a także zwierciadła niepłaskiego, polegająca na deformacji uzyskanego obrazu, a w szczególności zniekształceniu, pogorszeniu ostrości lub niepożądanych zmianach chromatycznych. Aberrację zmniejsza się stosując zamiast pojedynczej soczewki zespół soczewek wykonanych z różnych gatunków szkła.Układ optyczny – zespół dwóch lub więcej elementów optycznych, biorących udział w tworzeniu obrazu w przyrządzie optycznym. W zależności od konstrukcji układu optycznego, światło może przez jego poszczególne elementy przechodzić lub odbijać się od nich. W skład układu optycznego mogą wchodzić takie elementy jak: soczewki, zwierciadła, siatki dyfrakcyjne czy pryzmaty. Elementy te mogą stykać się z sobą bezpośrednio lub być od siebie oddalone.

Różne rodzaje okularów

Okular może być częścią takich urządzeń, jak:

dalmierz optyczny

Okular w mikroskopie optycznym[ | edytuj kod]

W mikroskopie optycznym okular osadzony w górnej części tubusu, składa się z dwóch soczewek płasko-wypukłych, górnej od strony oka i dolnej, zamykającej okular. Służy do powiększenia i obserwacji ocznej obrazu tworzonego przez obiektyw mikroskopu, a dodatkowo może korygować wady obrazu z obiektywu.

Okulary korekcyjne – przyrząd optyczny znoszący lub zmniejszający skutki wrodzonej lub nabytej wady wzroku, takiej jak nadwzroczność, krótkowzroczność, astygmatyzm (niezborność), czy starczowzroczność.Przyrząd optyczny, urządzenie optyczne – urządzenie służące do zmieniania drogi promieni świetlnych, a czasem także promieni niektórych innych form promieniowania elektromagnetycznego. W zależności od konstrukcji, służyć może do różnych celów, jak np. obserwacji obiektów trudno lub wręcz w ogóle nierozpoznawalnych za pomocą nieuzbrojonego ludzkiego oka (obiektów zbyt małych), obserwacji obiektów zasłoniętych dla bezpośredniej obserwacji, projekcji lub ekspozycji obrazów, nadania oświetleniu odpowiedniego kierunku i kształtu, lub też korekty wad wzroku.

Mikroskop optyczny może być też zaopatrzony w nasadkę okularową: służy ona do osadzenia okularów i zmiany biegu promieni świetlnych na bardziej ergonomiczne dla obserwatora – pochylone; nasadki mogą być:

jednookularowe – w prostszych mikroskopach;

dwuokularowe (binokularne) – pozwalające na wygodną obserwację dwojgiem oczu, ważne nie tylko ze względu na ergonomię, ale i dla zdrowia użytkownika.

W przypadku nasadek binokularnych może być dostępna regulacja rozstawu okularów (stosownie do odległości pomiędzy źrenicami obserwatora), regulacja dioptrii (dostępna w jednym z okularów dla wyrównania różnic pomiędzy oczami obserwatora) oraz może znajdować się w nich wyjście do podłączenia aparatu fotograficznego, kamery cyfrowej itp.(może to być tzw. nasadka trójokularowa lub pojedyncza).

Powiększenie układu optycznego jest stosunkiem rozmiaru obrazu do rozmiaru przedmiotu. Powiększenie jest wielkością bezwymiarową i może przyjmować wartości większe od 0. Powiększenie p > 1 oznacza rzeczywiste powiększenie obrazu, podczas gdy p < 1 – jego pomniejszenie. Niektórzy autorzy przypisują powiększeniu wartość ujemną, gdy obraz jest odwrócony. Z punktu widzenia optyki geometrycznej powiększenie zależy tylko od geometrii układu optycznego i może być dowolnie duże. Jednak z powodu falowej natury światła, przy pewnym powiększeniu pogarsza się jakość obrazu. Jest to spowodowane skończoną zdolnością rozdzielczą przyrządów optycznych. W zależności od rodzaju obrazu i przeznaczenia układu optycznego, definiuje się powiększenie liniowe (zwane po prostu powiększeniem) lub powiększenie kątowe.Optyka to dział fizyki, zajmujący się badaniem natury światła, prawami opisującymi jego emisję, rozchodzenie się, oddziaływanie z materią oraz pochłanianie przez materię. Optyka wypracowała specyficzne metody pierwotnie przeznaczone do badania światła widzialnego, stosowane obecnie także do badania rozchodzenia się innych zakresów promieniowania elektromagnetycznego - podczerwieni i ultrafioletu - zwane światłem niewidzialnym.

Galeria[ | edytuj kod]

okular Galileusza

okular Keplera

okular Dollonda

Herschela

okular Huygensa

okular Ramsdena

okular Kellnera

okular Plössla

okular Steinheila

Mikroskop (stgr. μικρός mikros – "mały" i σκοπέω skopeo – "patrzę, obserwuję") – urządzenie służące do obserwacji małych obiektów, zwykle niewidocznych gołym okiem, albo przyjrzenia się subtelnym detalom obiektów małych, aczkolwiek widocznych nieuzbrojonym okiem. Mikroskop pozwala spojrzeć w głąb mikroświata.Soczewka – proste urządzenie optyczne składające się z jednego lub kilku sklejonych razem bloków przezroczystego materiału (zwykle szkła, ale też różnych tworzyw sztucznych, żeli, minerałów, a nawet parafiny).