• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Nerw kulszowy

    Przeczytaj także...
    Splot krzyżowy (łac. plexus sacralis) - jest największym splotem w organizmie, twór powstały z wymieszanych (przegrupowanych) gałęzi przednich (brzusznych) nerwów rdzeniowych od L5 do C0 i częściowo L4 (poprzez nerw widełkowy). Ma kształt trójkąta którego podstawa skierowana jest do powierzchni miednicznej kości krzyżowej, a wierzchołek do nerwu kulszowego, w stronę dolnej części otworu kulszowego. Swą powierzchnią tylną przylega do przedniej powierzchni mięśnia gruszkowatego (musculus piriformis) , przednią powierzchnią zwrócony jest do jamy miednicy i przykryty tylną częścią powięzi miednicy, przylega do naczyń biodrowych wewnętrznych. Splot podzielony jest na 3 odcinki kulszowy, sromowy i guziczny. Od splotu wychodzą gałęzie krótkie i długie. Krótkie zaopatrują mięsień gruszkowaty, zasłaniacz wewnętrzny, oba bliźniacze i czworoboczny uda. Do gałęzi krótkich należą także gałęzie stawowe i gałęzie okostnowe.Mięsień gruszkowaty (łac. musculus piriformis) - mięsień szkieletowy biorący swój początek na powierzchni miedniczej kości krzyżowej, przyczepiający się do wierzchołka krętarza większego.
    Stopa – dystalna część kończyny, zwłaszcza kończyny miednicznej u wielu kręgowców oraz dystalna część odnóża jednogałęzistego u stawonogów.
    Nerwy kończyny dolnej. Zaznaczony nerw kulszowy
    Nerw kulszowy w miednicy
    Odejście od splotu. Nerw kulszowy jest największym nerwem

    Nerw kulszowy (łac. nervus ischiadicus) – nerw mieszany będący końcową gałęzią splotu krzyżowego zaopatrujący ruchowo tylną grupę mięśni uda oraz ruchowo i czuciowo całe podudzie i stopę. Stanowi grube na pół centymetra pasmo, szerokości około 1,5 cm, odchodzące od wszystkich nerwów, które tworzą splot krzyżowy.

    Mięsień pośladkowy wielki (łac. musculus gluteus maximus; gloutos - pośladek) - duży, mający 3–4 cm grubości mięsień, z długą, wachlarzowatą linią przyczepu. Zbudowany jest z silnych pasm mięśniowych, zaznaczających się wyraźnie szczególnie na powierzchni zewnętrznej. Powierzchnia zewnętrzna m. gluteus maximus jest podłożem dla skóry, do której przylega poprzez powięź, oraz grubej warstwy podściółki tłuszczowej pośladków.Udo – część kończyny dolnej pomiędzy stawem kolanowym a biodrowym, a także człon odnóży stawonogów (np. owadów).

    Przebieg[ | edytuj kod]

    Nerw powstaje w miednicy mniejszej pomiędzy tylnym brzegiem mięśnia zasłaniacza wewnętrznego, kolcem kulszowym, więzadłem krzyżowo-kolcowym od przodu a dolnym brzegiem mięśnia gruszkowatego od tyłu. Wychodzi z okolicy kulszowej splotu krzyżowego. Miednicę mniejszą opuszcza przez otwór podgruszkowaty, rzadziej poniżej dolnego brzegu mięśnia gruszkowatego, i układa się na powierzchni tylnej mięśni krótkich, odpowiadających za obracanie uda, w połowie odległości między guzem kulszowym i krętarzem większym. Następnie w odcinku pośladkowym nerw leży do tyłu w stosunku do stawu biodrowego na mięśniach bliźniaczych, mięśniu zasłaniaczu wewnętrznym i mięśniu czworobocznym uda będąc pokrytym przez mięsień pośladkowy wielki. W odcinku udowym nerw biegnie w obrębie tkanki tłuszczowej na tylnej powierzchni mięśnia przywodziciela wielkiego pokryty przez mięśnie zginacze uda, a na krótkim 1–2 cm odcinku jest przykryty jedynie przez powięź szeroką. Następnie na wysokości kąta górnego dołu podkolanowego tworzonego przez mięsień półbłoniasty i półścięgnisty oraz przez mięsień dwugłowy uda nerw kulszowy ulega podziałowi na nerw piszczelowy i nerw strzałkowy wspólny. Podział nerwu kulszowego może odbywać się powyżej dołu podkolanowego na różnej wysokości, nierzadko obie gałęzie końcowe odchodzą oddzielnie już od splotu krzyżowego i wówczas nerw strzałkowy może przebijać mięsień gruszkowaty, podczas gdy nerw piszczelowy przechodzi przez otwór podgruszkowaty, a gałęzie zaopatrujące udo odchodzą odchodzą od nerwu kulszowego lub bezpośrednio ze splotu krzyżowego lub nerwu pośladkowego dolnego.

    Otwór kulszowy większy (łac. foramen ischiadicum majus) - otwór położony w tylnej części ludzkiej miednicy we wcięciu kulszowym większym (incisura ischiadica minor). Współtworzy go więzadło krzyżowo-kolcowe i więzadło krzyżowo-guzowe.Kolec kulszowy (łac. spina ischiadica) – wyrostek na kości kulszowej, umieszczony ku tyłowi od brzegu jej trzonu (łac. corpus ossis ischii). Powyżej kolca znajduje się wcięcie kulszowe większe (łac. incisura ischiadica major), poniżej zaś, między nim z guzem kulszowym (łac. tuber ischiadicum) – wcięcie kulszowe mniejsze (łac. incisura ischiadica minor). Do powierzchni zewnętrznej kolca kulszowego przyczepia się mięsień bliźniaczy górny, do powierzchni wewnętrznej mięsień guziczny, natomiast do wierzchołka kolca jest przytwierdzone więzadło krzyżowo-kolcowe.

    Gałęzie[ | edytuj kod]

    Nerw kulszowy oddaje następujące gałęzie:

  • ze składnika piszczelowego:
  • gałęzie mięśniowe
  • do połowy bliższej mięśnia półścięgnistego,
  • do mięśnia półbłoniastego i części przywodziciela większego,
  • do połowy dalszej mięśnia półścięgnistego oraz głowy długiej mięśnia dwugłowego uda,
  • gałęzie stawowe – do tylno-przyśrodkowej części stawu kolanowego,
  • ze składnika strzałkowego:
  • gałąź mięśniową – do głowy krótkiej mięśnia dwugłowego uda,
  • gałąź stawową – do części tylno-pobocznej stawu kolanowego.

    • Porażenie[ | edytuj kod]

    Porażenie pnia nerwu kulszowego prowadzi do bardzo ciężkich następstw. Chodzenie jest bardzo utrudnione; znacznie upośledzone jest zginanie w stawie kolanowym oraz obrót na zewnątrz w stawie biodrowym, a całkowicie zniesione są wszystkie ruchy stopy. Podczas chodzenia chory wyrzuca do przodu wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę jak szczudło, przy czym opuszczona stopa chwieje się w stawach skokowych oraz suwa na podłożu.

    Mięsień półbłoniasty (łac. musculus semimembranosus) – mięsień leżący pod mięśniem półścięgnistym, rozpięty między guzem kulszowym a piszczelą, przy czym przyczep końcowy składa się z dwóch części: prostej (która kończy się na tylnym guzku piszczeli) i przednio-przyśrodkowej (która biegnie w rowku poniżej przyczepu torebki stawowej pod więzadłem pobocznym piszczelowym do nasady piszczeli, przyczepiając się w pobliżu jej przedniego brzegu).Mięsień zasłaniacz wewnętrzny (musculus obturator internus) – spłaszczony, trójkątny, wachlarzowaty, położony częściowo w miednicy a częściowo w okolicy pośladkowej mięsień.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Bochenek i Reicher 2010 ↓, s. 121.
    2. ↑ Bochenek i Reicher 2010 ↓, s. 121-124.
    3. Bochenek i Reicher 2010 ↓, s. 124.
    4. Bochenek i Reicher 2010 ↓, s. 125.

    Bibliografia[ | edytuj kod]

  • Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka. T. V. Warszawa: PZWL, 2010. ISBN 978-83-200-325-8.

    • Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • Nerw kulszowy w bazie Gray Anatomy

    • Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

    Więzadło krzyżowo-kolcowe, (łac. ligamentum sacrospinale) - więzadło miednicy przebiegające od kości krzyżowej (od brzegu bocznego jej dolnej części), a częściowo także od początkowych kręgów guzicznych w kierunku przednim, a także nieco w dół obok mięśnia guzicznego do znajdującego się na kości kulszowej kolca kulszowego. Więzadło krzyżowo-kolcowe jest położone bardziej w przodzie niż więzadło krzyżowo-guzowe, które jest od niego dłuższe i grubsze. Wiązadło to jest jednym z narządów tworzących dno miednicy.Goleń, podudzie (łac. crus) – odcinek kończyny dolnej człowieka lub tylnej zwierzęcia, między stawem skokowym i kolanem. U ssaków szkielet goleni stanowi kość piszczelowa i kość strzałkowa. Przy zgiętym stawie kolanowym może obracać się w bok bądź do wewnątrz dzięki łąkotkom.




    Warto wiedzieć że... beta

    Mięsień półścięgnisty (łac. musculus semitendinosus) – mięsień kończyny dolnej, którego przyczepem początkowym jest tylna powierzchnia guzka kulszowego. W połowie uda włókna mięśniowe przechodzą w długie wąskie ścięgno kończące się na kości piszczelowej przyśrodkowo i poniżej guzowatości piszczeli. W tym miejscu łączy się ze ścięgnami mięśnia krawieckiego i mięśnia smukłego – łączą się z powięzią goleni tworząc płytkę ścięgnistą zwaną gęsią stopką powierzchniową.
    Mięsień czworoboczny uda (łac. m. quadratus femoris) – czworokątny mięsień położony na tylnej i dolnej stronie stawu biodrowego, rozpięty między guzem kulszowym a kością udową. Należy do grupy mięśni brzusznych obręczy kończyny dolnej.
    Dół podkolanowy (łac. fossa poplitea) - część kończyny dolnej leżącej ku tyłowi od stawu kolanowego i miedzy fałdami skórnymi (przy zgiętym stawie). W miejscu dołu podkolanowego pod skórą znajduje się powięź podkolanowa. Po usunięciu powięzi, która stanowi jego ścianę tylną można rozpoznać budowę owego dołu. Przyjmuje on kształt rombu i zawiera:
    Nerw strzałkowy wspólny (łac. n. peroneus communis) – jest jedną z dwóch gałęzi końcowych nerwu kulszowego. Składa się z włókien pochodzących z nerwów rdzeniowych L4, L5, S1 i S2. Najczęściej rozpoczyna się w dole podkolanowym.
    Mięsień przywodziciel wielki (łac. musculus adductor magnus) – mięsień grupy przyśrodkowej uda tworzący jego warstwę tylną.
    Łacina, język łaciński (łac. lingua Latina, Latinus sermo) – język indoeuropejski z podgrupy latynofaliskiej języków italskich, wywodzący się z Lacjum (łac. Latium), krainy w starożytnej Italii, na północnym skraju której znajduje się Rzym.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.016 sek.