Nerka (łac. ren gr. nephros) – narząd układu moczowo-płciowego pełniący rolę wydalniczą (produkcja moczu), regulacyjną (utrzymanie homeostazy) i endokrynną (produkcja i degradacja hormonów).
Nerki są narządem parzystym, którego kształt przypomina ziarno fasoli, są koloru czerwonobrązowego (wskutek dużej zawartości krwi).
Współczynnik przesączania kłębuszkowego (GFR, z ang. glomerular filtration rate) – ilość osocza przefiltrowana w jednostce czasu przez kłębuszki nerkowe do tzw. moczu pierwotnego. Zwykle podawany jest w ml/min lub w ml/(min×1,72m²) (czyli po przeliczeniu na standardową powierzchnię ciała). Współczynnik GFR pozwala na ocenę stopnia wydolności nerek.Cewka moczowa (łac. urethra) – końcowa część układu moczowego wyprowadzająca mocz na zewnątrz. Jest to przewód rozpoczynający się na dnie pęcherza moczowego ujściem wewnętrznym cewki, a kończący ujściem zewnętrznym u mężczyzn na końcu żołędzi prącia, u kobiet na brodawce cewkowej położonej w przedsionku pochwy.
Lokalizacja[]
Nerka jest parzystym narządem leżącym w jamie brzusznej w przestrzeni zaotrzewnowej. U człowieka nerki znajdują się po obu stronach kręgosłupa, za żołądkiem i pod wątrobą. Nerki leżą na wysokości dwóch ostatnich kręgów piersiowych i trzech pierwszych kręgów lędźwiowych, lewa na poziomie Th11-L2, prawa – Th12-L3. Wyższe ułożenie lewej nerki tłumaczone jest tym, że rośnie silniej i z tego powodu znajduje się wyżej. Różnica poziomu obu nerek wynosi ok. pół do jednego trzonu kręgu (ok. 1,5–3 cm). Przeciętna masa pojedynczej nerki wynosi od 120–200 g. Wymiar podłużny 10–12 cm, poprzeczny 5–6 cm, grubość 3–4 cm. Do wnęki nerki wchodzi tętnica nerkowa (najczęściej pojedyncza) i nerwy a wychodzą żyła nerkowa, moczowód oraz dodatkowo naczynia limfatyczne – struktury te tworzą korzeń nerki (radix renis).
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.Mocz (łac. urina) - uryna, płyn wytwarzany w nerkach i wydalany z organizmu, zawierający produkty przemiany materii bezużyteczne lub szkodliwe dla ustroju.
Ruchomość oddechowa nerek wynosi pół do jednego kręgu (ok. 2-2,5 cm) – unosi się podczas wydechu a opuszcza podczas wdechu. Do podobnych przesunięć dochodzi również w czasie zmiany pozycji ciała – wyższe położenie zajmują w pozycji leżącej, niższe w stojącej.
Topografia narządów (trzewi) i dużych naczyń w jamie brzusznej. Widok od tyłu – usunięty kręgosłup (widoczny podniesiony krąg piersiowy) ze ściana tylną, nerki zakolorowane na żółto.
Pętla Henlego, pętla nefronu (łac. Ansa nephroni) – część kanalika nerkowego, znajdująca się pomiędzy kanalikiem proksymalnym a kanalikiem dystalnym, wyścielona nabłonkiem jednowarstwowym płaskim. Odpowiada za zagęszczanie moczu. Mechanizm ten jest nazywany wzmacniaczem przeciwprądowym.Glukoza (dokładniej: D-glukoza) – organiczny związek chemiczny, monosacharyd (cukier prosty) z grupy aldoheksoz. Jest białym, drobnokrystalicznym ciałem stałym, z roztworów wodnych łatwo krystalizuje jako monohydrat. Jest bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie (nie zmienia pH roztworu). Ma słodki smak, nieco mniej intensywny od sacharozy.
Wśród patologicznych zmian położenia możemy wymienić:
opadnięcie nerki (ptosis renis)
nerka wędrująca (ren mobilis)
zboczenie położenia nerki (ectopia renis)
Do górnej powierzchni nerek przylegają nadnercza (gruczoły wydzielania wewnętrznego). Nerkę otacza torebka włóknista, torebka tłuszczowa oraz powięź nerkowa.
Bilirubina (z łac. bilis – żółć, ruber – czerwony) – pomarańczowoczerwony barwnik żółciowy ssaków, produkt rozpadu hemu hemoglobiny i innych hemoprotein. Wzrost stężenia bilirubiny we krwi i tkankach może powodować zażółcenie skóry i białkówki oczu, czyli żółtaczkę. Barwnik ten wykryty został także u roślin z rodzaju strelicja.Terapia nerkozastępcza – formy leczenia zastępujące funkcję nerek i podtrzymujące życie w niewydolności nerek. Zalicza się do nich:
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Cukrzycowa choroba nerek (zespół Kimmelstiela-Wilsona, dawniej nazywana nefropatią cukrzycową, ang. diabetic kidney disease, Kimmelstiel-Wilson syndrome) – glomerulopatia wtórna niezapalna, będąca czynnościowym i strukturalnym uszkodzeniem miąższu nerek spowodowanym przewlekłą hiperglikemią w przebiegu cukrzycy. W krajach rozwiniętych cukrzycowa choroba nerek jest najczęstszą przyczyną przewlekłej schyłkowej choroby nerek (ESRD).
Osmolarność, molarność - termin określający liczbę moli substancji osmotycznie czynnych w 1 litrze roztworu. Obecnie w diagnostyce laboratoryjnej znacznie częściej używa się jednak oznaczenia osmolalności, które odnosi się do 1 kg rozpuszczalnika.
Osocze krwi, plazma – zasadniczy (główny), płynny składnik krwi, w którym są zawieszone elementy morfotyczne (komórkowe). Stanowi ok. 55% objętości krwi. Uzyskuje się je przez wirowanie próbki krwi. Osocze po skrzepnięciu i rozpuszczeniu skrzepu nazywamy surowicą krwi.
PMID (ang. PubMed Identifier, PubMed Unique Identifier) – unikatowy identyfikator przypisany do każdego artykułu naukowego bazy PubMed.
Dysuria, dyzuria (z łac.) - to objaw chorobowy polegający na bolesnym oddawaniu moczu, któremu często towarzyszy uczucie pieczenia w cewce moczowej (stranguria). Dysurią określa się również dyskomfort towarzyszący oddawaniu moczu. Z dysurią wiąże się także pollakisuria - objaw częstego lub stałego parcia do oddawania moczu.
Obrzęk - (łac. oedema) stwierdzane w badaniu fizykalnym gromadzenie się płynu w przestrzeni pozakomórkowej i w jamach ciała. Powstaje na skutek zaburzenia równowagi między czynnikami dążącymi do zatrzymania płynu w naczyniach oraz czynników prowadzących do przedostawania się płynu poza ich światło. Obrzęk może być spowodowany zgromadzeniem przesięku lub wysięku.
Światowy Dzień Nerek (ang. World Kidney Day) – doroczna impreza promocyjno-oświatowa polegająca m.in. na przeprowadzaniu badań profilaktycznych nerek, happeningów, publicznych odczytów, konferencji prasowych oraz akcji edukacyjnych, które mają na celu podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia nerek oraz informowanie o tym, że choroby nerek są powszechne i jak można je leczyć. Dzień ten obchodzony jest w drugi czwartek marca.
