• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Nagminne zapalenie przyusznic

    Przeczytaj także...
    Wirus świnki – wirus RNA z rodziny paramyksowirusów wywołujący u człowieka świnkę. Występuje jako pojedynczy serotyp i nie ma rezerwuaru zwierzęcego. Zawiera jednoniciowy łańcuch RNA o ujemnej polarności. Po raz pierwszy wirus został opisany w 1945 roku przez Johna Franklina Endersa. W 1954 roku za pomocą mikroskopii elektronowej określono jego morfologię.Ból głowy (łac. cephalgia, cephalea, cephalalgia, cephalodynia) – niespecyficzny, subiektywny objaw charakteryzujący się występowaniem bólu zlokalizowanego w obrębie głowy, odczuwanego zarówno na powierzchni skóry, na twarzy, w okolicy oczodołowo–skroniowej jak i głęboko we wnętrzu czaszki. Jest jednym z najczęstszych powodów konsultacji lekarskich. Może cechować się różną intensywnością oraz czasem trwania; sam rzadko bywa oznaką poważnej choroby.
    Ślinianka przyuszna lub dawniej przyusznica, (łac. glandula parotidea)- to duży gruczoł ślinowy, występujący parzyście. Jest największą ze ślinianek. Jej masa waha się od 20-30 g. Położona jest na bocznej powierzchni twarzoczaszki.
    Mikrofotografia wirusa świnki

    Nagminne zapalenie przyusznic, świnka (łac. parotitis epidemica, ang. mumps) – choroba wirusowa ludzi dotycząca głównie dzieci w wieku szkolnym, wywoływana przez wirus świnki, objawiająca się w około połowie przypadków bolesnym powiększeniem ślinianek przyusznych. Dzięki wprowadzeniu szczepień ochronnych zachorowalność i częstość powikłań w krajach rozwiniętych znacznie się zmniejszyły. Wbrew powszechnej opinii, na świnkę można zachorować więcej niż jeden raz w ciągu życia, jednak nie zdarza się to często.

    Zapalenie jąder (łac. orchitis) – stan zapalny tkanek jądra, będący najczęsciej powikłaniem przeszkody podpęcherzowej u mężczyzn powyżej 50 roku życia, a u mężczyzn poniżej 40 roku życia - jako powikłanie wad lub infekcji dróg moczowo-płciowych. Objawia się bólem i tkliwością jąder, najądrza i powrózków nasiennych, bólem krocza oraz obrzękiem moszny.Maurice Hilleman (ur. 30 sierpnia 1919 w Miles City, zm. 11 kwietnia 2005 w Filadelfii) − amerykański mikrobiolog, twórca licznych szczepionek.

    Etiologia[ | edytuj kod]

    Do zakażeń wirusem dochodzi najczęściej zimą i wczesną wiosną. Rozszerza się drogą kropelkową lub przez ślinę, która może się znajdować na pożywieniu albo przedmiotach. Wirus ma dużą zdolność zarażania.

    Ataksja, niezborność ruchów (z stgr. ατάξις, ataxiā, łac. ataxia) − zespół objawów określających zaburzenia koordynacji ruchowej ciała. Stanowi jedną z manifestacji wielu chorób centralnego układu nerwowego.Utrata słuchu (głuchota) – niezdolność do odbierania bodźców akustycznych. Wrodzona, w przeciwieństwie do nabytej często wiąże się z niezdolnością do mówienia (głuchoniemota).

    Okres wylęgania wynosi 2–3 tygodni, a okres zarażalności zaczyna się 2–4 dni przed wystąpieniem objawów i trwa 7–9 dni po ustąpieniu. Człowiek jest jedynym rezerwuarem wirusa.

    Objawy i przebieg[ | edytuj kod]

    Bardzo często (u połowy chorych) nie występują żadne objawy choroby i zakażenie można stwierdzić jedynie przez wykrycie przeciwciał we krwi. Jeżeli przebieg jest objawowy, najczęstszymi objawami są:

  • złe samopoczucie
  • gorączka
  • bóle głowy
  • bóle mięśni
  • obrzęk ślinianek przyusznych
  • aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych o zazwyczaj typowym i łagodnym przebiegu.

    • Obrzęk ślinianek powoduje ból przy otwieraniu ust i gryzieniu. Skóra nad nimi jest nabrzmiała, blada, lekko błyszcząca i napięta.

    Hipokrates z Kos (gr. Ἱπποκράτης; ur. ok. 460 p.n.e. na wyspie Kos, zm. ok. 370 p.n.e. w Larysie) – lekarz grecki, jeden z najwybitniejszych prekursorów współczesnej medycyny, obdarzony przydomkiem "ojca medycyny". Jego imię pierwotnie zapisywane było przez dwa p(π). Z czasem jednak, w XX wieku, dokonano zmiany pisowni na jedno p. Obecnie wraca się do pierwotnej pisowni przez dwa p (π). Różnica o tyle istotna, iż Hipokrates oznacza z greckiego podwładny, a Hippokrates – koniowładny.Gorączka (łac. febris) – stan eutermii towarzyszący chorobie polegający na zwiększeniu temperatury ciała w punkcie nastawczym powyżej normy.

    Opisywane powikłania:

  • zapalenie jąder, mogące prowadzić do bezpłodności
  • zapalenie jajników
  • zapalenie trzustki
  • porażenia nerwów czaszkowych
  • ataksja
  • zapalenie rdzenia
  • głuchota

    • Leczenie[ | edytuj kod]

    Leczenie polega na podawaniu leków przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych (mają one na celu zapobieganie powikłaniom) oraz hamujących namnażanie wirusów, poprawiających zarazem odporność. W zapaleniu jądra i zapaleniu stawów podaje się kortykosterydy i niesterydowe leki przeciwzapalne. W leczeniu dodatkowo ważny jest wypoczynek i izolacja osoby chorej. Często ulgę może przynieść rozgrzanie obolałych miejsc przez założenie miękkiego szalika na szyję, ciepłe okłady czy też smarowanie maścią ogrzewającą. Podawane osobie chorej posiłki powinny być nie za gorące ani za zimne, o nieostrym smaku, płynne lub półpłynne.

    Zapalenie trzustki (łac. pancreatitis) proces zapalny trzustki. Proces zapalny może mieć charakter przewlekły bądź ostry; wyróżnia się stąd dwie postaci schorzenia, różniące się etiologią, symptomatologią i sposobem leczenia.Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (łac. meningitis cerebrospinalis purulenta) – choroba wywoływana przez wirusy lub bakterie, rzadziej przez pierwotniaki, pasożyty i niektóre leki, obejmująca opony mózgowo-rdzeniowe.

    Przeciwko śwince dostępne są szczepienia, w Polsce obowiązkowe, wchodzące w skład kalendarza szczepień. Zazwyczaj jest to szczepionka skojarzona, tzn. jednoczesne szczepienie przeciwko śwince, odrze i różyczce. Szczepienie wykonuje się między 13-15 miesiącem życia, a następnie dawkę przypominającą w 10 roku życia. Twórcą szczepionki jest Maurice Hilleman.

    Łacina, język łaciński (łac. lingua Latina, Latinus sermo) – język indoeuropejski z podgrupy latynofaliskiej języków italskich, wywodzący się z Lacjum (łac. Latium), krainy w starożytnej Italii, na północnym skraju której znajduje się Rzym.

    Historia[ | edytuj kod]

    Choroba opisywana była już w czasach starożytnych, jej objawy, w tym zapalenie jąder, opisał Hipokrates. Objawy neurologiczne w śwince opisał Robert Hamilton w XVIII wieku. W 1934 jej etiologię wirusową udowodnili Johnson i Goodpasture.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Internetowy System Aktów Prawnych (pol.). mz.gov.pl. [dostęp 2013-06-07].

    Bibliografia[ | edytuj kod]

  • Nagminne zapalenie ślinianek przyusznych (świnka). W: Maria Olszyńska-Krowicka: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Wyd. wydanie III uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 244-248. ISBN 83-200-2748-9.

    • Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • dr hab. med. Leszek Szenborn, prof. nadzw., Świnka (nagminne zapalenie przyusznic), Medycyna Praktyczna [dostęp: 26.03.2013]






    • Reklama

    Czas generowania strony: 0.697 sek.