Mycoplasma pneumoniae

Mycoplasma pneumoniae – mała, atypowa bakteria całkowicie pozbawiona ściany komórkowej. Pojedyncze komórki Mycoplasma pneumoniae mogą przyjmować kształty od form kulistych lub gruszkowatych do rozgałęzionych włókienek. Wielkość form kulistych waha się od 0,3 do 0,8 mikrometrów, natomiast długość form włókienkowatych może dochodzić nawet do kilkudziesięciu mikrometrów.

Ściana komórkowa - martwy składnik komórki, otoczka komórki o funkcji ochronnej i szkieletowej. Ściana komórkowa występuje u roślin, grzybów, bakterii i niektórych protistów. U każdej z tych grup jest zbudowana z innych substancji, np. u grzybów jest to chityna, a u roślin celuloza i jej pochodne (hemiceluloza i pektyna) oraz lignina, natomiast u bakterii podstawowym składnikiem jest mureina. Ściana komórkowa leży na zewnątrz błony komórkowej. W tkankach ściany komórkowe sąsiadujących ze sobą komórek są zlepione pektynową substancją tworzącą blaszkę środkową. Między komórkami istnieją wąskie połączenia w postaci plasmodesm - wąskich pasm cytoplazmy przenikających ściany i zawierających fragmenty retikulum endoplazmatycznego. Młode komórki roślin otoczone są ścianą pierwotną, której strukturę wewnętrzną stanowią ułożone w sposób nieuporządkowany łańcuchy celulozowe wypełnione hemicelulozą i pektyną. W starszych komórkach obserwuje się również ścianę wtórną - powstającą po wewnętrznej stronie ściany pierwotnej, zwykle grubszą i bardziej wytrzymałą niż pierwotna, o uporządkowanej budowie szkieletu celulozowego, również wypełnionego hemicelulozą i pektyną. Ulega ona inkrustacji (węglan wapnia, krzemionka lub lignina) i adkrustacji (kutyna, suberyna, woski).Chlamydophila pneumoniae (dawniej Chlamydia pneumoniae) – bakteria przenoszona drogą kropelkową, powodująca m.in. zapalenia płuc (rzadko u dzieci poniżej 5 r. życia). Poważnym następstwem tej infekcji jest uszkodzenie nabłonka rzęskowego w oskrzelach i alergiczne przestrojenie organizmu sprzyjające rozwojowi dychawicy oskrzelowej, nawracających katarów nosa, przewlekłego zapalenia gardzieli i zapalenia zatok. Dodatkowe objawy to bóle stawów i nierzadko zapalenie stawów. Może uszkadzać śródbłonek naczyń i tworzy się blaszka miażdżycowa.

Mycoplasma pneumoniae obok bakterii z rodzaju Chlamydia (np. Chlamydophila pneumoniae) są częstymi przyczynami atypowych zapaleń płuc u małych dzieci.

Rozpoznanie[ | edytuj kod]

Rozpoznanie na podstawie posiewu. Mycoplasma pneumoniae rośnie w temperaturze 30–39 °C (optimum temp. 36–38 °C) na specjalnie wzbogaconym podłożu zawierającym w swym składzie wyciąg mięsny, pepton, surowicę końską oraz wyciąg ze świeżych drożdży piekarniczych. Mykoplazmy te w hodowli płynnej w butlach szklanych lub z tworzyw sztucznych wykazują zdolność do adsorpcji do fazy stałej. Właściwość ta wykorzystywana jest przy uzyskiwaniu masy komórkowej Mycoplasma pneumoniae wolnej od różnorodnych składników pożywki. Hodowla na podłożu stałym wymaga od 2–10 dni inkubacji. Czas wzrostu jednej generacji tego drobnoustroju wynosi około 19 godzin, podczas gdy u innych gatunków mykoplazm waha się od 0,8 do 3,3 godzin. Kolonie wyrastające na podłożu stałym przybierają różne formy w zależności od stopnia zaadaptowania drobnoustrojów do sztucznej pożywki, a ich wielkość waha się od 50 do 100 mikrometrów. Typowe kolonie posiadają centrum wrośnięte w głąb podłoża oraz strefę wzrostu powierzchniowego. Kolonie świeżo izolowanych szczepów często są pozbawione strefy powierzchniowej, tracąc przy tym swój charakterystyczny wygląd przypominający sadzone jaja.

Bakterie (łac. bacteria, od gr. bakterion – pałeczka) – grupa mikroorganizmów, stanowiących osobne królestwo. Są to jednokomórkowce lub zespoły komórek o budowie prokariotycznej. Badaniem bakterii zajmuje się bakteriologia, gałąź mikrobiologii.Antybiotyki (z greki anti – przeciw, bios – życie) – naturalne wtórne produkty metabolizmu drobnoustrojów, które działając wybiórczo w niskich stężeniach wpływają na struktury komórkowe lub procesy metaboliczne innych drobnoustrojów hamując ich wzrost i podziały. Antybiotyki są przedmiotem badań auksanografii, stosuje się je jako leki w leczeniu wszelkiego rodzaju zakażeń bakteryjnych. Bywają także używane profilaktycznie w zapobieganiu zakażeniom bakteryjnym w przypadku osłabienia odporności, np. neutropenii, a także w profilaktyce bakteryjnego zapalenia wsierdzia.

Z chwilą dostania się tych drobnoustrojów do dróg oddechowych człowieka ujawniają się dwa główne mechanizmy patogennego oddziaływania na organizm: pierwszy to uwalnianie toksycznych substancji przez komórki drobnoustroju, drugi to immunologiczna odpowiedź gospodarza na antygeny mykoplazmowe prowadząca do rozwoju zmian naciekowych w płucach i szeregu objawów poza układem oddechowym.

Spiramycyna, rowamycyna – antybiotyk z grupy makrolidów stosowany m.in. w leczeniu toksoplazmozy i listeriozy, działający bakteriostatycznie lub bakteriobójczo. Wszystkie antybiotyki należące do tej grupy blokują syntezę białka. Spiramycyna może wykazywać oporność krzyżową z erytromycyną. Spiramycyna powinna być stosowana tylko w zakażeniach bakteryjnych o przebiegu uzasadniającym podanie tego preparatu.Peptony - polipeptydy tworzące się podczas enzymatycznego rozpadu białek. Są głównym źródłem azotu organicznego w pożywce do hodowli bakterii. Zawierają liczne wolne aminokwasy i krótkie łańcuchy peptydowe, pewne witaminy i czasami węglowodany.

Leczenie[ | edytuj kod]

Antybiotyki, chemioterapeutyki i inne leki aktywne wobec M. pneumoniae:

makrolidy (część szczepów wykazuje oporność), np. erytromycyna, klarytromycyna, azytromycyna, spiramycyna

tetracykliny, np. doksycyklina

fluorochinolony, np. ciprofloksacyna

fusafungina.

Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

Mycoplasma pneumoniae genome. National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine. [dostęp 2013-03-04].

Waldemar Rastawicki: Mykoplazmoza. [dostęp 2013-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-03)].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Bakterie atypowe to bakterie, które nie barwią się podczas barwienia metodą Grama, ale raczej pozostają w tej metodzie bezbarwne: nie są ani Gram-dodatnie, ani Gram-ujemne. Należą do nich bakterie z rodziny Chlamydiaceae, z rodzaju Legionella i z rodziny Mycoplasmataceae (w tym Mycoplasma i Ureaplasma). Bakterie z rodziny Rickettsiaceae są często uważane za atypowe. Klarytromycyna – antybiotyk z grupy antybiotyków makrolidowych, którego mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy białka w komórce bakterii.