Muzeum Brytyjskie
Podstrony: [1] 2 [3] [4]Przeczytaj także...
Encyklopedia PWN – encyklopedia internetowa, oferowana – bezpłatnie i bez konieczności uprzedniej rejestracji – przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Encyklopedia zawiera około 122 tysiące haseł i 5 tysięcy ilustracji.Funt szterling (ang. pound sterling, £), nieoficjalna nazwa funt brytyjski, symbol międzynarodowy GBP – oficjalna jednostka monetarna w Wielkiej Brytanii.
Gmach muzeum[ | edytuj kod]
„Postęp cywilizacji” na frontonie muzeum
Gmach muzeum do czteroskrzydłowy budynek w stylu świątyni greckiej z 43 kolumnami, frontonem i szerokimi schodami wejściowymi. Wzniesiony z rozmachem według projektu brytyjskiego architekta Roberta Smirke’a (1780–1867) i przy wykorzystaniu najnowszych ówczesnych technologii (m.in. betonowe podłogi, żeliwne ramy wypełnione cegłą londyńską (ang. London stock brick), wapień portlandzki jako okładzina budynku). W 1853 roku projekt został nagrodzony złotym medalem Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich (ang. Royal Institute of British Architects).
Aztekowie, Mexikowie – najsilniejszy w prekolumbijskim Meksyku naród indiański, posługujący się językiem nahuatl z rodziny uto-azteckiej. W momencie konkwisty przewodzili najsilniejszej federacji państw na obszarze Mezoameryki.Etnografia – dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych. W zależności od tradycji naukowej, pod pojęciem etnografia rozumie się wszystkie nauki etnologiczne, bądź też jedną z tych nauk.
Główne wejście do gmachu muzeum znajduje się po stronie południowej i mierzy 112,7 m. Nad wejściem znajduje się fronton ozdobiony rzeźbami angielskiego artysty Richarda Westmacotta (1775–1856) przedstawiającymi „Postęp cywilizacji”. Patrząc od strony lewej do prawej, fronton ukazuje: stworzenie człowieka – wyłaniającego się ze skały, jego spotkanie z aniołem religii i naukę podstawowych umiejętności życiowych (uprawę ziemi i oswajanie zwierząt), pogłębianie wiedzy, naukę architektury i rzeźby, malarstwa, nauk ścisłych, geometrii, dramatu, muzyki i poezji, by wyłonić się jako człowiek wykształcony.
Ur (sum. uri2/urim2(ŠEŠ.UNUG) lub uri5/urim5(ŠEŠ.AB)) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w XXI w. p.n.e. stolica imperium III dynastii z Ur; obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Mukajjar w Iraku, położone ok. 15 mil (24 km) na południowy zachód od miasta Nasirijja; przez niektórych badaczy identyfikowane z Ur chaldejskim – biblijnym miastem Abrahama.Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
Cztery skrzydła tworzą dziedziniec wewnętrzny, który w oryginalnym zamyśle architekta miał być ogrodem. W połowie XIX w. wzniesiono tu pomieszczenia biblioteczne i czytelnię, która funkcjonowała do 1997 roku. Po jej przeniesieniu do nowego budynku biblioteki obok St Pancras dziedziniec został przebudowany według projektu biura architektonicznego Foster and Partners, które zwyciężyło w konkursie, pokonując ponad 130 innych propozycji. Projekt bazował na projekcie kopuły gmachu parlamentu w Berlinie autorstwa Normana Fostera.
Królewski Instytut Architektów Brytyjskich, RIBA (od ang. Royal Institute of British Architects) – profesjonalna instytucja zrzeszająca architektów w Wielkiej Brytanii.
Pomnik Nereid – pomnik grobowy licyjskiego władcy pochodzący ze schyłku epoki klasycznej, znajdujący się w starożytnym Ksantos (w pobliżu dzisiejszego tureckiego Fethiye). Jako okazałe mauzoleum miał postać jońskiej świątyni na wysokim cokole, z bogatym wystrojem rzeźbiarskim. Zachowany fragmentarycznie, w częściowo zrekonstruowanej postaci (wschodnia elewacja ze zredukowanym cokołem) obecnie eksponowany jest w londyńskim British Museum (sala 17).
Dziedziniec – The Queen Elizabeth II Great Court – został uroczyście otwarty przez królową Elżbietę II 6 grudnia 2000 roku.
Wielki dziedziniec, zajmujący 6,700 m², jest największym zadaszonym dziedzińcem w Europie. Powiększył powierzchnię muzeum o 40% – powstały trzy nowe galerie: The Sainsbury Galleries mieszcząca ekspozycje muzeum Afryki, Wellcome Trust Gallery oraz The Joseph Hotung Great Court Gallery, gdzie organizowane są wystawy czasowe. Na dziedzińcu mieszczą się również restauracje i kawiarnie.
Brązy z Beninu – zwyczajowa nazwa odnosząca się do wytworów sztuki afrykańskiego Królestwa Benin, obecnie przechowywanych w British Museum w Londynie. Wbrew nazwie zwykle są to figurki odlewane lub ryte w mosiądzu.Aszurbanipal, Asurbanipal, właśc. Aszur-bani-apli (akad. Aššur-bāni-apli, tłum. "bóg Aszur jest twórcą syna pierworodnego"), w tradycji greckiej Sardanapal, w tradycji biblijnej Asnefar bądź Asnappar – król Asyrii z dynastii Sargonidów; syn Asarhaddona; założyciel słynnej biblioteki w Niniwie; panował w latach 669-631 p.n.e.; pomimo rozruchów wewnętrznych utrzymał państwo w granicach od Zatoki Perskiej do Morza Śródziemnego.
Dach jest stalowo-szklaną konstrukcją składającą się z 3312 unikatowych szklanych tafli. Na środku dziedzińca zachowano gmach czytelni. Dziedziniec ozdabiają obiekty z kolekcji muzeum, m.in. Lew z Knidos z II w. p.n.e., głowa z monumentalnego kwarcytowego posągu Amenhotepa III w czerwonej koronie z czasów XVIII dynastii, XIX-wieczny totem z drzewa cedrowego Indian Wybrzeża Północno-Zachodniego, celtycki menhir z literami pisma ogamicznego.
Foster and Partners – firma architektoniczna w Wielkiej Brytanii. Praktyka architektoniczna jest ściśle powiązana z założycielem Lordem Fosterem. W biurze tym powstało wiele słynnych projektów architektonicznych, m.in. wieżowców. Szczególnie znana jest z projektów terminali lotniczych.Amenhotep III – faraon – władca starożytnego Egiptu z XVIII dynastii, z okresu Nowego Państwa. Według różnych źródeł, panował około: 1388-1351 p.n.e., 1413-1377 p.n.e., 1405-1367 p.n.e. lub 1386-1349 p.n.e. Syn Totmesa IV i Mutemui.
Muzeum jest jednym z największych obiektów tego typu na świecie. Obecnie (2020) posiada ok. 8 milionów eksponatów z okresu 200 milionów lat historii ludzkości. Niektóre z nich zostały zabrane z krajów kolonialnych pod panowaniem brytyjskim, zanim zostały sprzedane, podarowane lub zapisane w testamencie muzeum. Inne zostały nabyte w wyniku prac wykopaliskowych, aukcji, zakupów i donacji.
Jadeit – minerał z gromady krzemianów łańcuchowych, zaliczany do grupy piroksenów. Minerał należy do grupy minerałów rzadkich.Sir Richard Westmacott (ur. 15 lipca 1775 w Londynie, zm. 1 września 1856 w Londynie) – angielski rzeźbiarz neoklasyczny.
Większość zbiorów pochodzi z donacji – w XIX i XX w. wiele osób prywatnych przekazywało całe swoje kolekcje na rzecz muzeum, m.in. w 1898 roku baron Ferdinand Rothschild (1839–1898) zapisał muzeum swoją kolekcję 300 dzieł, przede wszystkim z epoki średniowiecza i renesansu, a w 1939 roku muzeum otrzymało artefakty znalezione w Sutton Hoo.
Kolumna – pionowa podpora architektoniczna o kolistym przekroju trzonu. Jeden z najstarszych i najpowszechniej stosowanych w architekturze elementów podporowo-dźwigowych pełniących funkcje konstrukcyjne, budowany od czasów starożytnych.Olmekowie to umowna nazwa używana dla określenia plemion zamieszkujących Mezoamerykę od momentu przejścia z koczowniczego na osiadły tryb życia (ok. 2000 r. p.n.e.). Plemiona te osiadły na nadbrzeżach rzek i jezior od Zatoki Meksykańskiej aż do górzystych terenów w głębi lądu i wykształciły kulturę o wielu wspólnych cechach.
Po upadku Imperium Brytyjskiego i dekolonizacji dawna polityka nabywania eksponatów muzeum została poddana ostrej krytyce. Kwestionowane są sposoby zdobywania niektórych zbiorów, np. poprzez działania wojenne (brązy z Beninu). Grecja domaga się zwrotu marmurów Elgina.
Obecnie (2020) prawie 4,5 miliona eksponatów udostępnionych jest on-line.
Majowie – grupa ludów indiańskich mówiących językami z rodziny maja, zamieszkujących południowo-wschodni Meksyk (półwysep Jukatan i stan Chiapas), Gwatemalę, Belize i zach. Honduras; w węższym znaczeniu nazwa „Majowie” odnosi się wyłącznie do grupy zamieszkującej półwysep Jukatan (tzw. Majowie jukatańscy).
Mumia – zmumifikowane (zabalsamowane) ciało człowieka lub zwierzęcia, zabezpieczone przed rozkładem odpowiednimi zabiegami i substancjami, a także ciało, które w dużym stopniu oparło rozkładowi dzięki specyfice miejsca spoczynku.
Departamenty i galerie[ | edytuj kod]
Eksponatami opiekuje się osiem departamentów, które prowadzą prace konserwatorskie a także prace badawcze:
Departament Afryki, Oceanii i Ameryk (ang. Department of Africa, Oceania and the Americas)
Departement Azji (ang. Department of Asia)
Departament Brytanii, Europy i Prehistorii (ang. Department of Britain, Europe and Prehistory)
Departament Monet i Medali (ang. Department of Coins and Medals)
Departament Egiptu i Sudanu (ang. Department of Egypt and Sudan)
Departament Grecji i Rzymu (ang. Department of Greece and Rome)
Departament Bliskiego Wschodu (ang. Department of the Middle East)
Departament Druków i Rysnków (ang. Department of Prints and Drawings)
Zbiory udostępnione są publiczności w 60 galeriach:
Kultura mykeńska (1600-1100 p.n.e. lub 1400-1200 p.n.e.) – najstarsza kultura Grecji kontynentalnej na półwyspie Peloponeskim.
Nazwa pochodzi od ważnego ośrodka cywilizacji Achajów – miasta Mykeny, znajdującego się w centrum Kotliny Argolidzkiej.
Kultura ta poznana dokładniej dopiero pod koniec XIX wieku dzięki pracom wykopaliskowym prowadzonym przez archeologa Heinricha Schliemanna z 1874 roku, a później przez jego następców.Sutton Hoo (anglosaskie sutton "osiedle", hoo "wzgórze") – stanowisko archeologiczne we wschodniej Anglii, na południe od Woodbridge w Suffolk, w którym znajduje się symboliczny anglosaski grób królewski (cenotaf) odnaleziony w 1939 przez archeologa-samouka Basila Browna.
w podziemiu:
Sala 25 – The Sainsbury Galleries poświęcone Afryce. Znajdują się tu m.in. Brązowa Głowa z Ife (ang. Bronze Head from Ife) i bogato rzeźbiona solniczka z kości słoniowej z Beninu.
na parterze:
Sala 1 – Enlightenment poświęcona epoce oświecenia
Sala 2 – Collecting the world poświęcona kolekcjonerom, których zbiory tworzą muzeum
Sala 2a – The Waddesdon Bequest – dzieła renesansu z kolekcji Rotschilda. Znajdują się tu m.in. relikwiarz Świętego Ciernia (ang. Holy Thorn Reliquary) i klejnot Lyte’a (ang. Lyte Jewel).
Sala 4 – Egyptian sculpture – rzeźby reprezentujące 3 tysiące lat historii starożytnego Egiptu. Znajdują się tu m.in. kamień z Rosetty i głowa z monumentalnego granitowego posągu Amenhotepa III (ok. 1370 p.n.e.).
Sala 6 – Assyrian sculpture and Balawat Gates – kamienne rzeźby i płaskorzeźby z pałaców i świątyń starożytnej Asyrii. Znajdują się tu m.in. kolosalny posąg uskrzydlonego lwa z pałacu Aszurbanipala (883–859 p.n.e.) i czarny obelisk Salmanasara III.
Sale 7–8 – Assyria: Nimrud – reliefy z Północnozachodniego Pałacu Aszurbanipala
Sala 9 – Assyria: Nineveh – rzeźbione, kamienne panele z Południowozachodniego Pałacu w Niniwie
Sala 10 – Assyria: Lion hunts, Siege of Lachish and Khorsabad – m.in. rzeźbione, kamienne panele z Północnego Pałacu Aszurbanipala ze scenami polowania na lwy
Sala 12 – Greece: Minoans and Mycenaeans (The Arthur I Fleischman Gallery) – poświęcona kulturze minojskiej i kulturze mykeńskiej
Sala 13 – Greece 1050–520 BC – poświęcona Grecji z okresu 1050–520 p.n.e.; znajdują się tu rzeźby, malowana ceramika, biżuteria, monety i inne przedmioty z Aten, Sparty, Koryntu, Grecji Wschodniej i Egiptu
Sala 14 – Greek vases – poświęcona ceramice, przede wszystkim ateńskiej, z okresu 530–500 p.n.e.
Sala 15 – Athens and Lycia – poświęcona Atenom i relacjom z Licją
Sala 16 – Greece: Bassai sculptures – fryz ze Świątyni Apollina Epikuriosa w Bassaju
Sala 17 – Nereid Monument – Pomnik Nereid w Ksantos
Sala 18 – Greece: Parthenon – Marmury Elgina
Sala 19 – Greece: Athens – rzeźby z Aten z V w. p.n.e.
Sala 20 – Greeks and Lycians 400–325 BC – złota biżuteria, wykwintna metaloplastyka z IV w. p.n.e.
Sala 21 – Mausoleum of Halikarnassos – poświęcona zabytkom sztuki rzeźbiarskiej z Mauzoleum w Halikarnasie
Sala 22 – The world of Alexander – poświęcona okresowi panowania Aleksandra Macedońskiego; znajdują się tu rzeźby ze świątyni Artemidy w Efezie i marmurowy posąg Demeter z Knidos
Sala 23 – Greek and Roman sculpture – poświęcona antycznej rzeźbie rzymskiej inspirowanej rzeźbami greckimi; znajduje się tu m.in. Wenus Townleya (ang. Townley Venus)
Sala 24 – Living and Dying (The Wellcome Trust Gallery) – poświęcona stosunkowi różnych kultur na świecie do kwestii życia i śmierci; znajduje się tu m.in. moai Hoa Hakananaia
Sala 26 – North America – poświęcona tubylczym kulturom Ameryki Północnej
Sala 27 – Mexico – poświęcona kulturom Olmeków, Majów, Azteków i Misteków; znajduje sią tu m.in. aztecka rzeźba Dwugłowy Wąż, Belka 24 z Yaxchilán (ang. Yaxchilan Lintel 24)
Sala 33 – China and South Asia (The Sir Joseph Hotung Gallery) – poświęcona kulturze Chin i Azji południowo-wschodniej; znajdują się tu grafiki, naczynia ceramiczne oraz przedmioty z jadeitu, brązu i laki, m.in. Statuetka Tary (ang. Statue of Tara)
Sala 33a – India: Amaravati (The Asahi Shimbun Gallery) – rzeźby z sanktuarium w Amaravati
Sala 33b – Chinese jade (The Selwyn and Ellie Alleyne Gallery) – poświęcona wyrobom z jadeitu z terenu Chin
Sala 67 – Korea (The Korea Foundation Gallery) – poświęcona historii i kulturze Korei
Sala 95 – Chinese Ceramics-Sir Percival David Collection(Sir Joseph Hotung Centre for Ceramic Studies) – 1700 przedmiotów z chińskiej porcelany z okresu od III w. p.n.e. do XX w. n.e.
na wyższych piętrach:
Sale 38–39 – Clocks and watches (The Sir Harry and Lady Djanogly Gallery) – poświęcone historii czasomierzy
Sala 40 – Medieval Europe 1050–1500 (The Sir Paul and Lady Ruddock Gallery) – obiekty sakralnej i świeckiej europejskiej sztuki średniowiecza; znajdują się tu m.in. XIV-wieczny Kielich Św. Agnieszki i XII–wieczne szachy z Lewis
Sala 41 – Sutton Hoo and Europe, AD 300–1100 (The Sir Paul and Lady Ruddock Gallery) – poświęcona historii Europy z okresu 300–1100; znajdują się tu m.in. obiekty ze skarbu z Sutton Hoo, szkatułka z Auzon i Kielich Likurga
Sale 42–43 – The Islamic world (The Albukhary Foundation Gallery) – poświęcone historii i kulturze świata islamu
Sala 46 – Europe 1400–1800 – poświęcona historii i kulturze Europy w okresie od renesansu do oświecenia
Sala 47 – Europe 1800–1900 – poświęcona historii i kulturze Europy w XIX w.
Sala 48 – Europe 1900 to the present – poświęcona najnowszej historii Europy
Sala 49 – Roman Britain (The Weston Gallery) – poświęcona historii i kulturze Brytanii pod panowaniem rzymskim
Sala 50 – Britain and Europe 800 BC–AD 43 – poświęcona historii i kulturze Brytów, Celtowów, Germanów i Iberów
Sala 51 – Europe and Middle East 10,000–800 BC (The Sheikh Zayed Bin Sultan Al Nahyan Gallery) – poświęcona zwyczajom mieszkańców prehistorycznej Europy
Sala 52 – Ancient Iran (The Rahim Irvani Gallery) – poświęcona historii i kulturze Persji; znajdują się tu m.in. Cylinder Cyrusa, przedmioty ze skarbu amudarskiego
Sala 53 – Ancient South Arabia (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcona pre-islamskiej kulturze południowej części Półwyspu Arabskiego; znajdują się tu m.in. alabastrowe rzeźby, kadzielnice
Sala 54 – Anatolia and Urartu, 7000–300 BC (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcona różnym kulturom starożytnej Anatolii i Urartu od czasów prehistorycznych do hellenistycznych
Sala 55 – Mesopotamia, 1500–539 BC (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcona cywilizacjom Babilonii i Asyrii w pierwszym tysiącleciu p.n.e.
Sala 56 – Mesopotamia, 6000–1500 BC (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcona cywilizacji Mezopotamii; znajdują się tu obiekty znalezione na cmentarzu królewskim w Ur (m.in. biżuteria, ceramika i instrumenty muzyczne)
Sale 57–59 – Ancient Levant (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcone kulturze kananejskiej
Sala 61 – Egyptian life and death: the tomb-chapel of Nebamun (The Michael Cohen Gallery) – wyposażenie komnaty grobowej Nebamuna – malowidła ścienne przedstawiające wyidealizowaną wizję codziennego życia starożytnych Egipcjan
Sale 62–63 – Egyptian death and afterlife: mummies (The Roxie Walker Galleries) – poświęcone mumifikacji i tradycjom funeralnym starożytnych Egipcjan; znajdują się tu m.in. mumie, sarkofagi (np. sarkofag Hornedjitefa), maski, figurki uszebti, oraz inne przedmioty związane z życiem po śmierci (m.in. Księga umarłych Hunefera)
Sala 64 – Early Egypt (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcona początkom cywilizacji starożytnego Egiptu
Sala 65 – Sudan, Egypt and Nubia (The Raymond and Beverly Sackler Gallery) – poświęcona historii i kulturze Sudanu, południowego Egiptu, Nubii i Nilu w okresie od 100 tys. lat p.n.e. do okresu islamizacji; znajduje się tu m.in. sfinks Taharki (ang. Sphinx of Taharqo) (747–656 p.n.e.)
Sala 66 – Ethiopia and Coptic Egypt – poświęcona historii Etiopii od V w. do czasów wsółczesnych
Sala 68 – Money – poświęcona historii pieniądza
Sala 69 – Greek and Roman life – poświęcona codziennemu życiu starożytnych Greków i Rzymian
Sala 70 – Roman Empire (The Wolfson Gallery) – poświęcona historii i kulturze Cesarstwa Rzymskiego; znajdują się tu m.in. waza portlandzka i puchar Warrena
Sala 71 – Etruscan world – poświęcona historii i kulturze Etrusków
Sala 72 – Ancient Cyprus (The A.G. Leventis Gallery) – poświęcona cywilizacji Cypru od IV tys. p.n.e. do końca okresu rzymskiego
Sala 73 – Greeks in Italy – poświęcona historii i kulturze greckich kolonii na terenie Italii i Sycylii; znajduje się tu wiele naczyń ceramicznych, figurek z terakoty, biżuterii i monet
Sale 90–90a – Prints and drawings displays – wystawy czasowe druków i rysunków ze zbiorów muzeum – jednej z największych kolekcji zachodniej sztuki graficznej na świecie
Sale 92–94 – Japan (The Mitsubishi Corporation Japanese Galleries) – poświęcona historii i kulturze Japonii; znajdują się tu m.in. figurki słoni w stylu Kakiemon
Encyclopædia Britannica do najsłynniejszych eksponatów w zbiorach muzeum zalicza:
Asyria (akad. māt Aššur) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.Kultura minojska, kultura kreteńska – jedna z najstarszych cywilizacji epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego. Odkryta i poznana dokładniej dopiero na początku XX wieku dzięki pracom wykopaliskowym prowadzonym przez archeologa Arthura Evansa w Knossos. Zaczęła kształtować się około 3000 r. p.n.e. na wyspie Krecie, szczyt rozwoju osiągnęła w tzw. okresie młodszych pałaców (ok. 1675-1450 p.n.e.). Minojczycy prowadzili handel z wyspami Morza Egejskiego, Grecją kontynentalną oraz z lepiej rozwiniętymi cywilizacjami Bliskiego Wschodu, które stały się także źródłem technologii, inspiracji w sztuce i rzemiośle. Minojskie miasta skupione były wokół wielkich pałaców (największe znaleziono w Knossos, Fajstos, Mallii), które były nie tylko siedzibą władcy, ale też centrum wytwórczym, magazynem, ośrodkiem kultu. Kreteńczycy posługiwali się kilkoma rodzajami pisma m.in. nierozszyfrowanym do dzisiaj pismem linearnym A, które stało się później podstawą dla stworzonego przez Mykeńczyków pisma linearnego B. Kryzys cywilizacji minojskiej zapoczątkowały katastrofy naturalne XVI wieku p.n.e. - trzesięnie ziemi i wybuch wulkanu na wyspie Thira (koniec XVI wieku p.n.e. lub ok. 1645/1628 p.n.e.). Osłabiona wyspa padła ofiarą najazdu Mykeńczyków około 1450 r. p.n.e., którzy zniszczyli większość pałaców.
Grecja (gr. Ελλάδα Elláda, IPA: [e̞ˈlaða] lub Ελλάς Ellás, IPA: [e̞ˈlas]), Republika Grecka (Ελληνική Δημοκρατία Ellinikí Dimokratía, IPA: [e̞ˌliniˈci ðimo̞kraˈtiˌa]) – kraj położony w południowo-wschodniej części Europy, na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Graniczy z czterema państwami: Albanią, Macedonią Północną i Bułgarią od północy oraz Turcją od wschodu. Ma dostęp do czterech mórz: Egejskiego i Kreteńskiego od wschodu, Jońskiego od zachodu oraz Śródziemnego od południa. Grecja ma dziesiątą pod względem długości linię brzegową na świecie, o długości 14880 km. Poza częścią kontynentalną, w skład Grecji wchodzi około 2500 wysp, w tym 165 zamieszkałych. Najważniejsze to Kreta, Dodekanez, Cyklady i Wyspy Jońskie. Najwyższym szczytem jest wysoki na 2918 m n.p.m. Mitikas w masywie Olimpu.
Bassaj (starogr. Βασσαί, nowogr. Βασσές - Wases, łac. Bassae) – stanowisko archeologiczne w Grecji, w Arkadii na Peloponezie, odległe o około 14km od miejscowości Adritsana. Znajduje się tu wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO świątynia Apollona, wzniesiona według projektu Iktinosa w V w. p.n.e.. Świątynię zaprojektowano w taki sposób, aby reprezentowane w niej były wszystkie greckie porządki architektoniczne: dorycki, joński i koryncki. Świątynia Apollona w Bassaj uchodzi za drugą najlepiej zachowaną świątynię w Grecji (po Hefajsteonie na ateńskiej agorze). Nominalnie restaurowana od 1965 r. , jednakże poważniejsze prace podjęto dopiero w roku 1982, trwające do dziś, a data ich zakończenia pozostaje nieznana. Analogicznie do historii Partenonu, oryginalne elementy zdobień świątyni spoczywają w dziesiątkach muzeów i w licznych kolekcjach prywatnych, poza granicami Grecji. Budowla okryta jest namiotem, chroniącym przed czynnikami atmosferycznymi, co trwać ma do czasu dokończenia prac konserwacyjnych. Obiekt udostępniono do zwiedziania.
Podstrony: [1] 2 [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
International Standard Name Identifier (ISNI) – unikalny identyfikator służący wystandaryzowanej identyfikacji
obiektów, podmiotów, autorów dzieł, utworów i publikacji.
Biblioteka Narodowa Izraela (hebr. הספרייה הלאומית; dawniej: Żydowska Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka, hebr. בית הספרים הלאומי והאוניברסיטאי) – izraelska biblioteka narodowa w Jerozolimie.
Menhir – w kulturze celtyckiej nieociosany lub częściowo obrobiony głaz (najczęściej zaostrzony od góry) ustawiony pionowo na grobie zmarłego, pełniący rolę pomnika. Nazwa menhir wywodzona jest z celtyckich słów: men - kamień i hir - wysoki.
Anatolia (tureckie Anadolu) – kraina, należąca do Turcji, na półwyspie Azja Mniejsza (którego jest synonimem), leżąca między Morzem Czarnym a Zatoką Aleksandretty.
Jamajka (ang. Jamaica) – wyspa i państwo na Morzu Karaibskim w archipelagu Wielkich Antyli, położone na południe od Kuby i na zachód od Haiti.
Brytowie (łac. Brittones, bryt. Pritani lub Priteni) – lud celtycki zamieszkujący Brytanię przed najazdem Anglów i Sasów.
Encyklopedia Britannica (ang. Encyclopædia Britannica) – najstarsza wydawana do chwili obecnej i najbardziej prestiżowa encyklopedia angielskojęzyczna. Artykuły w niej zamieszczane uważane są powszechnie przez czytelników za obiektywne i wiarygodne.