Monacyt
Przeczytaj także...
Pegmatyty – rodzaj skał magmowych charakteryzujących się szczególną mega- lub gigantokrystaliczną teksturą, wzbogaconych w pierwiastki niekompatybilne oraz minerały zawierające składniki lotne jak fluor, bor, fosfor i inne. Najczęstszym typem są pegmatyty granitoidowe, ale występują również pegmatyty gabrowe, sjenitowe, skał wysoko alkalicznych (pegmatyty agpaitowe i miaskitowe). Nazwa pochodzi od gr. pegma – silne łącze, stwardniałość, dla odwzorowania zwięzłości granitu pismowego. Skałę tę wyróżnił i opisał po raz pierwszy René-Just Haüy w 1813 roku.Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.
Tor (Th, łac. thorium) – pierwiastek chemiczny z grupy aktynowców w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od imienia jednego z bogów nordyckich, Thora.
Pegmatyty – rodzaj skał magmowych charakteryzujących się szczególną mega- lub gigantokrystaliczną teksturą, wzbogaconych w pierwiastki niekompatybilne oraz minerały zawierające składniki lotne jak fluor, bor, fosfor i inne. Najczęstszym typem są pegmatyty granitoidowe, ale występują również pegmatyty gabrowe, sjenitowe, skał wysoko alkalicznych (pegmatyty agpaitowe i miaskitowe). Nazwa pochodzi od gr. pegma – silne łącze, stwardniałość, dla odwzorowania zwięzłości granitu pismowego. Skałę tę wyróżnił i opisał po raz pierwszy René-Just Haüy w 1813 roku.Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.
Tor (Th, łac. thorium) – pierwiastek chemiczny z grupy aktynowców w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od imienia jednego z bogów nordyckich, Thora.
Monacyt – minerał, mieszana sól kwasu fosforowego, ceru i kilku lantanowców. Należy do minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od gr. monazeis = jedyny lub monaxo = być samotnym; nawiązując do rzadkości występowania.
Właściwości[]
Występuje w postaci drobnych ziarn (wrostków w innych minerałach), skupień ziarnistych oraz luźnych ziarn (w aluwiach). Często wykazuje znaczne zawartości innych pierwiastków. Niekiedy tworzy bardzo duże (do 40 kg) i doskonale wykształcone kryształy o pokroju tabliczkowym-spłaszczonym, słupkowym lub klinowatym. Może zwierać uran oraz wszystkie ziemie rzadkie; jego częstym składnikiem bywa wapń.
Granitoidy (granitoid) – skały plutoniczne, kwaśne (bogate w krzemionkę SiO2). Zbudowane są z widocznych gołym okiem kryształów minerałów skałotwórczych: kwarcu, skaleni potasowych, plagioklazów i łyszczyków. Granitoidy powstają podczas powolnego krzepnięcia gorącej magmy w głębi ziemi na głębokości od kilku do kilkunastu tysięcy metrów.Prazeodym (Pr, łac. praseodymium) – pierwiastek chemiczny z grupy lantanowców w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od greckich słów πρασιoς (prasios) i διδυμoς (didymos) dających razem określenie "zielony bliźniak".
Bywa silnie promieniotwórczy, tym bardziej im większa zawartość uranu lub toru. Jest kruchy, przezroczysty, jest izostrukturalny z krokoitem.
Występowanie[]
Najczęściej występuje w skałach magmowych, przede wszystkim kwaśnych, głównie pegmatytach. Duże, narosłe kryształy bywają spotykane w druzach i szczelinach skalnych. W postaci drobnych wrostków powszechnie występuje w granitoidach, sjenitach i granodiorytach. Rzadziej w skałach metamorficznych (stanowi ich główny składnik zawierający tor). Gromadzi się również w piaskach monacytowych z powodu odporności na wietrzenie.
Granodioryt – kwaśna skała magmowa typu głębinowego o strukturze drobnokrystalicznej lub średniokrystalicznej i barwie szarej. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF granodioryt zajmuje pole 4.Krokoit – minerał, chromian ołowiu(II) (PbCrO4); nazwa wywodzi się od gr. krokoeis (szafranowy) – aluzja do jego barwy. Jest pomarańczowy lub pomarańczowoczerwony, rzadziej o odcieniu żółtym.
Miejsca występowania:
Zastosowanie[]
Stanowi ważne źródło uzyskiwania ceru i innych pierwiastków ziem rzadkich oraz toru. Ma znaczenie naukowe i kolekcjonerskie. Duże ważące nawet kilka kilogramów kryształy spotykane są w pegmatytach granitowych. Pięknie wykształcone okazy znajdowane są na Madagaskarze, USA i w Norwegii.
Ameryka Północna – kontynent o powierzchni 24 242 000 km² (co stanowi 16,3% całkowitej powierzchni lądów na kuli ziemskiej), położony na półkulach: północnej i zachodniej. Do Ameryki Północnej należy Ameryka Środkowa.Sjenit, syenit – obojętna skała głębinowa. Sjenit zaliczany jest do skał jawnokrystalicznych. Najczęściej barwy ciemnoszarej lub czarnej. W przeciwieństwie do granitu, nie zawiera wcale, albo zawiera bardzo mało kwarcu. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF sjenit zajmuje pole 7.
Bibliografia[]
Linki zewnętrzne[]
Wapń (Ca, łac. calcium; nazwa ta pochodzi od łacińskiego rzeczownika calx – wapno, co oznacza więc "metal z wapna") – pierwiastek chemiczny z grupy berylowców (metali ziem alkalicznych) w układzie okresowym.Ćennaj lub Madras (hindi चेन्नई, trb.: Ćennaj, trl.: Cennai; tamilski சென்னை, trb.: Sennaj; ang. Chennai; do 2000 hindi मद्रास, trb.: Madras, trl.: Madrās; ang. Madras) – miasto w płd. Indiach, nad Oceanem Indyjskim, liczące 4,6 miliona mieszkańców (2006), stolica stanu Tamilnadu, wielki ośrodek przemysłowy (głównie bawełniany), handlowy, naukowy i kulturalny w regionie. Zabytki architektury XIX w. w stylu klasycystycznym po obiektach rządowych władz kolonialnych.
Warto wiedzieć że... beta
Minerał (fr. minéral, od celt. mina – kopalnia) – pierwiastek lub związek chemiczny będący normalnie ciałem krystalicznym, którego struktura ukształtowała się w toku procesów geologicznych.
Neodym (Nd, łac. neodymium) – pierwiastek chemiczny, lantanowiec. Nazwa pochodzi od greckich słów neos i didymos dających razem określenie „nowy bliźniak”.
Skupienia minerałów - zrośnięte grupy minerałów wielkości od kilku centymetrów do wielu metrów. Nie jest przy tym istotne, czy kryształy należą do tego samego czy innego rodzaju.
Lantan (La, łac. lanthanum) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od greckiego słowa lanthanein – ukrywać się.
Druza (druza mineralna) – makroskopowo widoczna pustka w skale, na ścianach której rozwinięte są prawidłowo wykształcone (automorficzne) kryształy minerałów najczęściej w postaci szczotek krystalicznych, powstałe po ukształtowaniu się pustki.Druza jest jedną z częstych form występowania atrakcyjnych idiomorficznych kryształów.
Tasmania – wyspa u południowo-wschodnich wybrzeży kontynentu australijskiego, a zarazem najmniejszy stan Australii. W skład stanu Tasmania wchodzą też mniejsze wyspy w Cieśninie Bassa oraz wyspa Macquarie - pow. 128 km² (w południowej części Oceanu Indyjskiego).
Skały kwaśne – skały magmowe zawierające powyżej 65% SiO2 (skały z nadmiarem krzemionki, która wydziela się w postaci kwarcu).