Mocz ostateczny – mocz powstający z moczu pierwotnego w wyniku zagęszczenia, zwrotnej resorpcji i sekrecji w kanalikach nerkowych. Ma on o wiele mniejszą objętość i większe stężenie substancji niż mocz pierwotny. Zawiera m.in. wodę, produkty przemiany materii, mocznik. Gromadzi się w miedniczkach nerkowych, skąd moczowodami spływa do pęcherza moczowego. Mocz ostateczny ma około 200 razy większe stężenie od moczu pierwotnego.
Kwas moczowy (2,6,8-trioksypuryna) – organiczny związek chemiczny, pochodna puryny. Tworzy białe kryształy trudno rozpuszczalne w wodzie. Kryształy kwasu moczowego w temperaturze 400 °C rozkładają się, wydzielając cyjanowodór. Łatwo ulega tautomerii keto-enolowej.Stężenie (ang. concentration) – miara ilości substancji (pierwiastka, związku chemicznego, jonu bądź innego indywiduum chemicznego) w mieszaninie. Pojęcie to stosowane jest najczęściej w przypadku roztworów. Według definicji Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC) terminem tym określa się jedynie cztery sposoby wyrażenia ilości substancji, w których odnosi się ją do objętości mieszaniny (są to stężenia masowe, molowe, objętościowe i liczbowe). W praktyce stosowanych jest jednak wiele innych rodzajów stężeń, włączając w to sposoby pośrednie (np. poprzez odniesienie zawartości substancji do gęstości mieszaniny).
Objętość moczu ostatecznego zależy od:
wykonywanej pracy,
objętości wypitych płynów,
temperatury otoczenia,
stanu zdrowia.
W skład moczu ostatecznego wchodzą: woda, jony sodu (1% jonów obecnych we krwi), jony potasu, jony wodorowe, mocznik, kwas moczowy, urobilinogen, zbędne produkty przemiany materii, toksyny, metabolity leków oraz substancje obecne we krwi w stężeniu przewyższającym ich próg nerkowy.
Urobilinogen (sterkobilinogen) – organiczny związek chemiczny, pochodna bilirubiny, powstająca w świetle przewodu pokarmowego wskutek działania enzymów bakteryjnych. Część urobilinogenu ulega resorpcji przez błonę śluzową jelita i jest wydalana z moczem przez nerki. Zwiększenie ilości urobilinogenu występuje w chorobach wątroby, kiedy metabolizm związku w hepatocytach jest zahamowany, a także w przypadku krwawień do przewodu pokarmowego, gdy wskutek hemolizy powstają duże ilości bilirubiny.Mocznik (karbamid, E927b), CO(NH2)2 – organiczny związek chemiczny, diamid kwasu węglowego. W wyniku kondensacji podczas ogrzewania tworzy biuret.

Warto wiedzieć że... beta
Resorpcja w nerkach (wchłanianie zwrotne) - jest to drugi etap tworzenia się moczu. Z moczu pierwotnego do krwi powraca wiele ważnych i cennych substancji dla organizmu. Proces przebiega bardzo intensywnie, gdyż kanaliki nefronów otacza gęsta sieć włosowatych naczyń krwionośnych. Wchłanianiu zwrotnemu podlegają: znaczna część wody, soli mineralnych, witamin, glukoza, aminokwasy, jony niektórych pierwiastków i innych składników odżywczych zawartych w moczu pierwotnym. Dzięki temu zagęszcza się mocz oraz zmienia się jego skład. Ok. 1,5 litra moczu powstaje w wyniku wchłaniniania zwrotnego. Skład moczu ostatecznego to : znaczna część wody, ok. 95%. Związki organiczne (m.in. mocznik i barwniki moczu), ok. 2,5%. Sole mineralne ( w większości chlorek sodu), ok. 1,5%. Zachodzi w kanalikach nefronów.
Potas (K, łac. kalium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali alkalicznych w układzie okresowym i liczbie atomowej 19.
Nerka (łac. ren gr. nefros) – narząd stanowiący najistotniejszą część układu wydalniczego większości zwierząt (głównie stałocieplnych). Nerki są narządem parzystym, którego kształt przypomina ziarno fasoli, są koloru czerwonobrązowego (wskutek dużej zawartości krwi).
Mocz pierwotny – część osocza krwi, przesączonego podczas procesu filtracji w ciałku Malpighiego i zbierającego się w torebce Bowmana.
Sód (Na, łac. natrium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali alkalicznych w układzie okresowym. Po raz pierwszy został wyizolowany przez Humphry’ego Davy’ego w 1807 r.
Sekrecja – w fizjologii działania nerek i procesu powstawania moczu jest to proces wydzielania z układu krwionośnego do kanalika proksymalnego substancji, m.in. jonów wodorowych, części leków i barwników.
Moczowód (łac. ureter) – część układu moczowego. Moczowody to parzyste przewody biegnące z miedniczek nerkowych do pęcherza moczowego.