Mobilia herbowe (franc. Meuble héraldique) – godła heraldyczne umieszczane na tarczy herbowej, nazywane także figurami zwykłymi.
Stanowią liczną grupę godeł heraldycznych, czasem uważaną za jedyną i właściwą ich grupę. Jak wskazuje nazwa, obejmują wszelkie przedstawienia herbowe ruchome, w przeciwieństwie do figur heraldycznych które zgodnie z regułami mają określone miejsce na tarczy i nie mogą być dowolnie przemieszczane.
Fleur-de-lis, fleur-de-lys, niekiedy w archaicznej pisowni fleur-de-luce (fr. „kwiat lilii”) – figura heraldyczna w kształcie stylizowanego kwiatu lilii, najprawdopodobniej kosaćca żółtego (Iris pseudacorus).Godło – symbol wyróżniający, znak rozpoznawczy przynależności osoby bądź przedmiotu do szerszej grupy rodowej, prawnej lub społecznej, np. herb, gmerk, logo.
Mobilia herbowe opisuje się po opisaniu zasadniczych barw tarczy i figur heraldycznych. Mogą występować pojedynczo lub w grupach (najczęściej 2, 3 lub 5 godeł), możliwe jest umieszczenie różnych godeł na jednej tarczy. Godła powinny dobrze wypełniać pole tarczy herbowej, nie sprawiając wszakże wrażenia wtłoczenia i nie dotykając krawędzi tarczy. Pojedyncze umieszczane są zazwyczaj centralnie, w grupach wypełniają najczęściej równomiernie pole herbu lub figury heraldycznej. Mogą być również umieszczane, zwykle w liczbie trzech, w sposób właściwy figurom heraldycznym, co uwzględnia się w opisie, mówiąc np trzy sześcioramienne gwiazdy złote w pas (herb Gwiazdy) lub trzy błękitne głowy kozie w słup (Zerwikaptur). Gdy pole tarczy jest równomiernie wypełnione grupą najmniej trzech godeł mówi się o obłożeniu tarczy.
Korona rangowa – element herbu rycerskiego i szlacheckiego. Umieszczana pierwotnie zwykle na hełmie jest jedną z heraldycznych oznak godności. Początkowo w XII-XIV w. korona umieszczana była tylko nad herbami królów i książąt. Później także nad herbami pozostałej arystokracji i zwykłej szlachty. Od końca XVI wieku najczęściej umieszczana bezpośrednio nad tarczą, zaś hełmy z klejnotami były umieszczane powyżej, bądź pomijane. W przypadku koron zamkniętych, mitry lub korony królewskiej, hełmy powyżej korony nie były umieszczane. W heraldyce napoleońskiej zamiast koron rangowych wprowadzono czapki (birety), zbliżone nieco wyglądem do mitry książęcej. Może ozdabiać jedynie herby nadane przez udzielnego monarchę. W heraldyce polskiej, w przeciwieństwie do zasad heraldycznych wielu innych krajów stanowi, umieszczana na hełmie, konieczny element herbu szlacheckiego.Klejnot, cymer (łac. clenodium, staropol. z niem. (Helm-)Kleinod) – zwieńczenie hełmu łączące się z nim za pośrednictwem korony rangowej lub przepaski, z której rozwijały się labry.
Mobilia mogą również, choć nieco rzadziej, występować na tarczy w dużych grupach, bez określania ilości, tworząc deseń sprawiający wrażenie wykrojenia z wzorzystej tkaniny. Krawędź tarczy w takim przypadku ucina niejako niektóre godła, które wyjątkowo mogą i muszą dotykać krawędzi. Takie rozmieszczenie mobiliów herbowych określa się jako tarczę usianą, np dawny herb królów Francji z tarczą błękitną, usianą złotymi liliami.
Figura heraldyczna – wzór występujący na tarczy herbowej, powstały z podziału tarczy, zaliczane do szeroko pojętych godeł heraldycznych.Orzeł – popularny nie tylko w Europie symbol państwowy, wykorzystywany także w heraldyce w takich kompozycjach jako godło, trzymacze lub herb.
Mobilia herbowe można podzielić na kilka podstawowych grup:
Przedmioty-wytwory rąk ludzkich:
broń, elementy uzbrojenia (miecze, hełmy, tarcze, części zbroi, armaty )
części ubioru (kaptury, buty, pasy itp)
narzędzia (rolnicze, stolarskie, kowalskie i in.)
instrumenty artystyczne (muzyczne, rzeźbiarskie i in.)
instrumenty naukowe i medyczne (globusy, cyrkle, stetoskopy, kleszcze, klepsydry i in.)
przedmioty codziennego użytku (kielichy, monety, garnki, książki)
przedmioty związane z religią (monstrancje, pastorały, kielichy, tablice mojżeszowe, dzwony i in.)
elementy architektoniczne (wieże, blanki, mury, kolumny)
pojazdy i ich elementy (łodzie, okręty, statki, rydwany, koła, kotwice)
przedmioty związane z rozrywką, sportem, grami (figury szachowe, rakiety tenisowe, piłki i in.)
inne przedmioty wytworzone przez człowieka
Postaci ludzi i zwierząt:
postaci ludzi (nagie, ubrane, w zbrojach)
fragmenty ludzkiego ciała (głowy, dłonie, nogi)
człekokształtne postaci fantastyczne (bóstwa, giganci, diabły, fauny, harpie, syreny)
zwierzęta i ptaki
realne: konie, psy, koty, lwy, leopardy, dziki, małże, jelenie, kozy, orły, łabędzie, pszczoły, węże i in.
fantastyczne: smoki, wiwerny, gryfy, bazyliszki i in.
fragmenty ciał zwierząt (szpony, łapy, głowy, rogi i in.)
Rośliny i elementy roślin:
kwiaty (róża, lilia i in.)
drzewa (dąb, sosna, palma i in)
trawy (zboże, kłosy , stogi siana).
owoce (winogrona, gruszki, żołędzie)
liście (akantu, dębu, wawrzynu i in.)
Przedmioty i zjawiska astronomiczne i meteorologiczne:
zjawiska meteorologiczne (chmury, błyskawice, tęcze)
słońce, księżyc, gwiazdy, komety
Symbole geometryczne
krzyże
gwiazdy (3,4,5,6 i więcej promienne)
czworokąty (romby, kwadraty, prostokąty)
kola i okręgi
figury trójwymiarowe (walce, stożki, kule)
Przykłady mobiliów herbowych[]
kotwica
Bazyliszek (gr. basiliskos, łac. regulus), czasem nazywany królem węży – mityczne stworzenie, pojawiające się w legendach, podaniach i bajkach wielu narodowości (także w Polsce).Język francuski (fr. langue française lub français) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ok. 80 mln ludzi: ok. 65 mln Francuzów, ok. 4,5 mln Belgów (czyli 42%), ok. 1,5 mln Szwajcarów (czyli 20%), a także ok. 8 mln mieszkańców kanadyjskich prowincji Québec, Ontario i Nowy Brunszwik. Ok. 201 milionów osób na całym świecie używa francuskiego jako języka głównego (oszacowanie z 2009 r. według Organisation mondiale de la Francophonie), a 72 miliony jako drugiego języka codziennego (w tym krajach Maghrebu). Wiele z tych osób mieszka w krajach, w których francuski jest jednym z języków urzędowych, bądź powszechnie używanych (54 kraje). Paradoksalnie, w Algierii, Maroku, i Tunezji, gdzie nie ma statusu języka urzędowego, jest bardziej rozpowszechniony niż w wielu krajach Czarnej Afryki, w których jest jedynym językiem urzędowym.
Zobacz też[]
obszerna galeria mobiliów herbowych
