Mimansa (dewanagari मीमांसा, trl. Mīmāṃsā) – ortodoksyjny kierunek w filozofii indyjskiej, jedna z darśan. Powstał prawdopodobnie w IV wieku p.n.e. Założył go Dźajmini. Jego wyznawcy to mimansakowie.

Według mimansy Wedy są źródłem wewnętrznej wiedzy, są wieczne i nieomylne. Zajmując się wedyjskim rytuałem ofiarnym i objaśnieniami o sposobach składania ofiar wedyjskich, przedstawiciele szkoły próbowali przeprowadzić systematyczną interpretacje tekstów wedyjskich i usunąć istniejące sprzeczności. Ważnym założeniem mimamsy jest wiara w zbawienie poprzez czyny (co zbliżone jest do filozofii karmajogi). Funkcjonuje pod nazwą „karmamimasa”.

Przedstawiciele szkoły i ich dzieła:

Dźajmini

„Mimansasutra” „Samkarsanakanda” („Rozdział podsumowujący”) – komentarz do Mimamsasutr

Śabaraswamin (IV w. n.e.)

„Mimansabhaszja” („Szczegółowy komentarz do systemu mimansy”)

Kumarila (VII w. n.e.) – założyciel szkoły mimansy, nurt polemiczny, teorie poznania

„Slokawarttika” („Wierszowany komentarz uzupełniający”), „Tantra-varttika” („Objawienie doktryny”), „Tup-tika” („Mały komentarz”), „Brhata – tika” („Wielki komentarz”),

Prabhakara Miśra (VII w. n.e.) – założyciel szkoły mimansy, nurt tradycyjny, rytualistyczny

„Nibandhana”, „Laghwi” („Wiwarana”)

Mandanamiśra (ok. 700 r.)

„Bhavanavireka” („Rozpatrzenie idei siły stwórczej wezwania”), „Vidhiviveka” („Rozpatrzenie kwestii wezwania wedyjskiego”)

Umweka (VIII w. n.e.)

„Ślokawarttika”

Śalikanatha Miśra (VIII/IX w. n.e.)

„Prakaranapańćika” („Objaśnienie w formie samodzielnego dzieła”), „Rjuwimalapaćika” („Właściwe i klarowne objaśnienie”)

Murari Miśra (1150–1220 r.) – założyciel szkoły mimansy

Sućarita Miśra

„Kasika” („Komentarz z Benares”)

Parthasavathi Miśra (ok. XI w. n.e.)

„Njajaratnakara” („Kopalnia klejnotów logiki”), „Śastradipika” („Rozjaśnienie nauk”), „Nyaya-ratnamala” („Girlanda klejnotów dialektyki”)

Apadewa (XVII w. n.e.)

„Mimamsanyayaprakasa” („Objaśnienie reguł mimansy”)

Bhakara (XVII w.)

„Arthasamgraha” („Kompendium przedmiotów rozważań”)

Przypisy[ | edytuj kod]

Bibliografia[ | edytuj kod]

Informacje za zgodą autora dodane ze strony http://www.religieifilozofie.prv.pl

Erich Frauwallner „HISTORIA FILOZOFII INDYJSKIEJ”, tom I – II, Warszawa, PWN, 1990.

Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.