Mieszanina
Przeczytaj także...
REACH (ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals) - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1907/2006 dotyczące bezpiecznego stosowania chemikaliów, poprzez ich rejestrację i ocenę, oraz w niektórych przypadkach udzielanie zezwoleń i ograniczenia handlu i stosowania niektórych chemikaliów.Destylacja – rozdzielanie ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Proces wykorzystuje różną lotność względną składników mieszaniny.
Flotacja – metoda rozdziału rozdrobnionych ciał stałych, wykorzystująca różnice w zwilżalności składników. Produktem flotacji jest tzw. koncentrat flotacyjny.
REACH (ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals) - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1907/2006 dotyczące bezpiecznego stosowania chemikaliów, poprzez ich rejestrację i ocenę, oraz w niektórych przypadkach udzielanie zezwoleń i ograniczenia handlu i stosowania niektórych chemikaliów.Destylacja – rozdzielanie ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Proces wykorzystuje różną lotność względną składników mieszaniny.
Flotacja – metoda rozdziału rozdrobnionych ciał stałych, wykorzystująca różnice w zwilżalności składników. Produktem flotacji jest tzw. koncentrat flotacyjny.
Mieszanina – układ dwóch lub więcej pierwiastków lub związków chemicznych zmieszanych z sobą w dowolnym stosunku i wykazujących swoje indywidualne właściwości.
Spis treści
Aspekt chemiczny[]
Mieszaninę zasadniczo dzieli się na fazę dyspergującą (inaczej rozpraszającą, czyli otoczenie, w jakim następuje rozproszenie) i fazę zdyspergowaną (substancję rozproszoną). W roztworach fazą dyspergującą jest rozpuszczalnik, a zdyspergowaną rozpuszczona substancja.
Heterogeniczność - jest to niejednorodność (zróżnicowanie). Może tyczyć się każdej dziedziny życia. W środowisku informatycznym oznacza zróżnicowaną wielkość struktur danych, różną funkcjonalność, różne modele danych, np.: sieć komputerowa, która zawiera serwery z zainstalowanymi różnymi systemami operacyjnymi. W dziedzinie chemii fizycznej i materiałoznawstwa oznacza „wielofazowość” – stan układu termodynamicznego, w którym składa się on z więcej niż jednej fazy (np. heteroazeotrop, heterozeotrop). Pojęciem przeciwnym jest homogeniczność (np. homozeotrop, homoazeotrop).Chromatografia (gr. χρῶμα (chrōma) = barwa + γράφω (graphō) = piszę) to technika analityczna lub preparatywna służąca do rozdzielania lub badania składu mieszanin związków chemicznych.
Rodzaje mieszanin[]
Wyróżnia się dwa rodzaje mieszanin:
Podział na mieszaniny jednorodne i niejednorodne jest umowny, a granice pomiędzy nimi nie są wyznaczone w sposób ścisły (dotyczy to zwłaszcza koloidów) – zależy on od wielkości cząstek w poszczególnych fazach.
Rektyfikacja (destylacja frakcyjna/frakcjonowana/frakcjonująca) – z fizycznego punktu widzenia destylacja kaskadowa (wielopoziomowa), w której każdy stopień procesu jest zasilany produktem (destylatem) poprzedniego; z punktu widzenia inżynierii procesowej rektyfikacja jest procesem jednostkowym, w którym mieszanina ciekła jest rozdzielana na frakcje o różnej (zwykle zbliżonej) lotności.Rozpuszczanie – proces fizykochemiczny polegający na takim zmieszaniu ciała stałego, gazu lub cieczy w innej cieczy lub gazie, że powstaje jednorodna, niemożliwa do rozdzielenia metodami mechanicznymi mieszanina. Mieszanina taka nazywana jest roztworem, zaś substancja, w której to się odbywa, nazywana jest rozpuszczalnikiem.
Sposoby rozdzielania mieszanin[]
Aspekt prawny[]
Pojęcie mieszanina jest jednym z podstawowych pojęć używanych w aktach prawnych Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa używania, oznakowania, klasyfikacji chemikaliów. W unijnym rozporządzeniu CLP (dotyczącym klasyfikacji oznakowania i pakowania chemikaliów) mieszanina jest zdefiniowana jako mieszanina lub roztwór składające się z dwóch lub większej liczby substancji. W rozporządzeniu UE REACH (dotyczącym rejestracji chemikaliów) mieszanina opisuje natomiast (prawie tożsame z mieszaniną) pojęcie preparat.
Dyspersja – stan rozdrobnienia substancji rozproszonej (zawieszonej) w układzie koloidalnym, a także proces tego rozpraszania oraz powstały w jego wyniku układ.Substancja chemiczna (substancja czysta, chemikalia (tylko l.mn.)) – substancja jednorodna, o stałym, określonym składzie chemicznym, jakościowym (co do rodzaju atomów pod względem liczby atomowej i ewentualnie, co do poszczególnych rodzajów atomów w cząsteczce) i najczęściej także ilościowym (liczby atomów różnych rodzajów w cząsteczce); zbiór atomów lub cząsteczek spełniających kryterium stałości składu.
Rozróżnienie pomiędzy mieszaniną a substancją jest szczególnie ważne w aspekcie rozporządzenia CLP, które przewiduje różne okresy przejściowe (inne dla substancji, inne dla mieszanin) we wdrażaniu zmian.
Warto wiedzieć że... beta
Filtracja (sączenie) – metoda oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie jednego ciała stałego w przegrodach porowatych (filtrach) przy użyciu odpowiednich aparatów. Ciecz lub gaz otrzymywane po filtracji nazywa się filtratem. Filtracja jest najczęściej stosowanym sposobem oddzielania ciał stałych od cieczy.
Adsorpcja – proces wiązania się cząsteczek, atomów lub jonów na powierzchni lub granicy faz fizycznych, powodujący lokalne zmiany stężenia. Adsorpcji nie należy mylić z absorpcją, która jest procesem wnikania do wnętrza fazy. Adsorpcję, absorpcję i wymianę jonową przyjęło się wspólnie nazywać procesami sorpcji.
Osmoza – dyfuzja rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną rozdzielającą dwa roztwory o różnym stężeniu. Osmoza spontanicznie zachodzi od roztworu o niższym stężeniu substancji rozpuszczonej do roztworu o wyższym, czyli prowadzi do wyrównania stężeń obu roztworów.
Rozporządzenie CLP (ang. Classification, Labelling and Packaging) – rozporządzenie wprowadzające w Unii Europejskiej nowy system klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin oparty na Globalnie Zharmonizowanym Systemie Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów opracowanym przez ONZ w 2003 roku. Rozporządzenie CLP uzupełnia Rozporządzenie REACH oraz zastępuje system zawarty w Dyrektywach 67/548/EWG i 1999/45/WE. Rozporządzenie weszło w życie 20 stycznia 2009 i obowiązuje bezpośrednio, bez potrzeby implementacji do prawa polskiego.
Rozpuszczalnik − ciecz zdolna do tworzenia roztworu po zmieszaniu z ciałem stałym, inną cieczą lub gazem. Najbardziej znanym rozpuszczalnikiem jest woda.
Mieszanina niejednorodna − mieszanina, którą zwykle można stosunkowo łatwo rozdzielić metodami mechanicznymi (np. przez filtrację, sedymentację, dekantację, odsiewanie).
Preparat chemiczny – mieszanina lub roztwór co najmniej dwóch substancji chemicznych. Preparat chemiczny nie jest związkiem chemicznym – zawarte w nim pierwiastki ani substancje nie wchodzą w reakcje między sobą i nie tworzą wiązań chemicznych.