Metronom
Uderzenia na minutę – częstotliwość, miara tempa utworu muzycznego lub akcji serca, wyznaczająca liczbę regularnych uderzeń metronomu lub ćwierćnut przypadających na jedną minutę.Ostrosłup – wielościan, którego ściany boczne są trójkątami o wspólnym wierzchołku a podstawa jest dowolnym wielokątem.
Ludwig van Beethoven (wymowa niemiecka: luːtvɪç fan ˈbeːthoːfn, ur. 15-17 grudnia 1770 w Bonn, zm. 26 marca 1827 w Wiedniu) – kompozytor i pianista niemiecki, ostatni z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce, uznawany za jednego z największych twórców muzycznych wszech czasów.
Metronom (miaromierz, taktomierz) – urządzenie mechaniczne lub elektroniczne służące do dokładnego podawania tempa utworu muzycznego. Przyrząd używany podczas ćwiczeń muzycznych oraz komponowania.
Metronom mechaniczny został oficjalnie wynaleziony w 1816 przez Johanna Nepomuka Mälzla. Faktycznie jego wynalazcą był duński naukowiec Dietrich Nikolaus Winkel (ok. 1777–1826).
Metronom zbudowany jest z mechanizmu zegarowego napędzanego sprężyną oraz wystającego do góry wahadła będącego jednocześnie skalą, po której przesuwać można ciężarek, umieszczając go przy zadanej wartości tempa. Wahadło przechodząc przez środkowe położenie wydaje charakterystyczny, dość głośny stuk. Skala jest wycechowana od 40 do 208 wychyleń wahadła na minutę, co odpowiada stosowanej współcześnie mierze uderzeń na minutę (BPM). W niektórych wersjach dodatkowo montuje się dzwonek, który akcentuje co drugie, co trzecie lub co czwarte uderzenie.
Starsze wersje metronomu posiadały charakterystyczną drewnianą obudowę w kształcie zbliżonym do ściętego ostrosłupa. W XX wieku do obudowy stosowano ebonit lub plastik. Metronom w niemal niezmienionej formie przetrwał do naszych czasów, choć coraz częściej korzysta się z jego elektronicznych odpowiedników.
Pierwszym kompozytorem oznaczającym tempo swoich utworów za pomocą metronomu był Ludwig van Beethoven. Metronom czasem pełni też funkcję instrumentu muzycznego, jak w kompozycji György’ego Ligetiego Poème symphonique, na 100 metronomów (1962).
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Habela 1968 ↓, s. 113.
- ↑ Chodkowski 1995 ↓, s. 554.
- ↑ Metronome (ang.). W: Encyclopædia Britannica [on-line]. [dostęp 2018-07-26].