Mars 2

Mars 2 (ros. Марс 2) – radziecka sonda kosmiczna wysłana na Marsa w ramach programu Mars, 9 dni przed bliźniaczą misją Mars 3. Lądownik sondy wbrew planom rozbił się na powierzchni Marsa, niemniej był pierwszą ziemską sondą, która osiągnęła powierzchnię planety. Misja orbitera przebiegała pomyślnie, ale warunki atmosferyczne na Marsie uniemożliwiły przesłanie bardziej wartościowych danych.

Chronologiczna lista sond kosmicznych i teleskopów kosmicznych, które opuściły orbitę okołoziemską (z wyłączeniem obiektów na orbicie okołoksiężycowej i lądujących na Księżycu) niezależnie od celów i zadań ich misji. Uwzględniono także nieudane próby startów sond międzyplanetarnych. Nie uwzględniono górnych stopni rakiet nośnych, które osiągnęły orbitę heliocentryczną.Mars – czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego. Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy obserwacji z Ziemi wydaje się być rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym z pożogą wojenną. Postrzegany odcień wynika stąd, że powierzchnia planety zawiera tlenki żelaza. Mars jest planetą wewnętrzną z cienką atmosferą, o powierzchni usianej kraterami uderzeniowymi, podobnie jak powierzchnia Księżyca. Występują tu także inne rodzaje terenu, podobne do ziemskich: wulkany, doliny, pustynie i polarne czapy lodowe. Okres obrotu wokół własnej osi jest niewiele dłuższy niż Ziemi i wynosi 24,6229 godziny (24h37min22s). Na Marsie znajduje się najwyższa góra w Układzie Słonecznym – Olympus Mons i największy kanion – Valles Marineris. Gładki obszar równinny Vastitas Borealis na półkuli północnej obejmuje 40% powierzchni planety i może być pozostałością ogromnego uderzenia. W przeciwieństwie do Ziemi, Mars jest geologicznie i tektonicznie nieaktywny.

Komponenty[ | edytuj kod]

Orbiter[ | edytuj kod]

Orbiter Mars 2 miał za zadanie fotografować Marsa z orbity, prowadzić badania atmosfery Marsa oraz temperatury gruntu, a także obserwacje topograficzne, monitorowanie wiatru słonecznego, badanie międzyplanetarnego i marsjańskiego pola magnetycznego, a także służyć jako satelita komunikacyjny pomiędzy lądownikiem a kontrolą na Ziemi.

Sonda kosmiczna – bezzałogowy, prawie zawsze zautomatyzowany statek kosmiczny przeznaczony do prowadzenia badań naukowych w przestrzeni pozaziemskiej.Łuna 9 – misja radzieckiej bezzałogowej sondy kosmicznej do badań Księżyca. Pierwsze w historii udane miękkie lądowanie statku kosmicznego na Księżycu.

Sonda zgodnie z planem weszła 27 listopada 1971 na eliptyczną orbitę wokół Marsa o okresie 18 godzin, o inklinacji 48,9°. Podczas trwania misji, do 22 sierpnia 1972 roku okrążyła planetę 362 razy.

Podczas trwania misji (tj. od grudnia 1971 do maja 1972, choć transmisje trwały aż do sierpnia) orbitery Mars 2 i Mars 3 przesłały dużą ilość danych i łącznie 60 zdjęć, jednak ze względu na trwającą potężną burzę pyłową na Marsie, nie przekazały one obrazów powierzchni o oczekiwanej jakości.

Inklinacja (nachylenie) – jeden z elementów orbity. Określa kąt pomiędzy płaszczyzną orbity a płaszczyzną odniesienia. W astronomii gwiazdowej przez nachylenie rozumie się także kąt, jaki tworzy linia widzenia na gwiazdę z jej osią obrotu, albo z osią prostopadłą do płaszczyzny jej orbity, w przypadku gwiazd podwójnych i wielokrotnych.Wiatr słoneczny – strumień cząstek wypływających ze Słońca, składający się przede wszystkim z protonów i elektronów o dużej energii. Protony spokojnej fazy wiatru mają energię około 0,5 keV, zaś podczas rozbłysków rejestrowane są cząstki o energii do 1 GeV. Rozchodzą się one promieniście we wszystkich kierunkach. Badania sondy Ulysses wykazały, że w płaszczyźnie słonecznego równika prędkość wiatru jest średnio ponad dwukrotnie mniejsza, niż na szerokościach heliograficznych obszaru polarnego. Podczas szczytu aktywności słonecznej, gdy zanikają polarne dziury koronalne, prędkość wiatru emitowanego w kierunku bliskim osi obrotu Słońca zmniejsza się.

Lądownik[ | edytuj kod]

Lądownik Mars 2 był zamknięty w specjalnym module opadania, wyposażonym w spadochron oraz ładunki wsteczne. Sam lądownik miał kształt podobny do lądownika sondy Łuna 9. Był wyposażony w dwie kamery telewizyjne i spektrometr, oraz urządzenia do badania mechanicznych i chemicznych właściwości gruntu.

Stowarzyszenie Naukowo-Produkcyjne Siemiona A. Ławoczkina (ros. Научно-производственное объединение им. С. А. Лавочкина) – rosyjskie przedsiębiorstwo lotnicze założone w 1937 roku przez Siemiona Ławoczkina. Obecnie jego prezesem jest Wiktor Chartow.Burza piaskowa (burza pyłowo-piaskowa) to zjawisko atmosferyczne wywołane przez silne wiatry związane z wtargnięciem chłodnego powietrza polarnego na ciepłe obszary pustynne i półpustynne, lub przez feny napotykające na swojej drodze luźny materiał skalny, zwietrzelinę, piasek i pył.

Wewnątrz lądownika znajdował się prosty łazik o nazwie PrOP-M (ros. Прибор оценки проходимости – Марс, „instrument oceny drożności – Mars”), który miał być wypuszczony za pomocą manipulatora i podjechać w pole widzenia kamer, z równoczesnym zatrzymywaniem się co 1,5 m na badania.

Pole magnetyczne – stan przestrzeni, w której siły działają na poruszające się ładunki elektryczne, a także na ciała mające moment magnetyczny niezależnie od ich ruchu. Pole magnetyczne, obok pola elektrycznego, jest przejawem pola elektromagnetycznego. W zależności od układu odniesienia, w jakim znajduje się obserwator, to samo zjawisko może być opisywane jako objaw pola elektrycznego, magnetycznego albo obu.Poniższa tabela to lista sztucznych obiektów znajdujących się na powierzchni Marsa. Większość z nich już nie funkcjonuje, z wyjątkiem łazików Opportunity i Curiosity. Lista nie zawiera mniejszych obiektów, takich jak odrzucone osłony termiczne, spadochrony czy lądowniki łazików Mars Exploration Rover.

Podczas opadania w atmosferze Marsa miał otworzyć się spadochron lądownika, po czym przed przyziemieniem zostałyby uruchomione silniki hamujące. Spadochron jednak nie otworzył się i lądownik z dużą prędkością uderzył w powierzchnię planety, w pobliżu punktu o współrzędnych areograficznych ♂ 4°N 47°W/4,000000 -47,000000. Było to pierwsze ziemskie urządzenie, które osiągnęło powierzchnię Marsa.

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Związek Radziecki, ZSRR (ros. Советский Союз, Союз Советских Социалистических Республик [СССР], trb. Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, [SSSR]) – historyczne państwo socjalistyczne w Europie północnej i wschodniej oraz Azji północnej i środkowej.