Marian Mazur (naukowiec)

Grób Mariana Mazura na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie

Marian Mazur (ur. 7 grudnia 1909 w Radomiu, zm. 21 stycznia 1983 w Warszawie) – polski inżynier elektryk, specjalista w zakresie elektrotermii, automatyk, cybernetyk, naukoznawca, profesor nadzwyczajny, doktor habilitowany nauk technicznych, twórca jakościowej teorii informacji oraz cybernetycznej teorii układów samodzielnych, współtwórca i najważniejszy przedstawiciel polskiej szkoły cybernetyki.

Biblioteka Narodowa (BN) – polska biblioteka narodowa w Warszawie, na Ochocie, na Polu Mokotowskim, narodowa instytucja kultury założona w 1928.Claude Elwood Shannon (urodzony 30 kwietnia 1916 - zmarł 24 lutego 2001 po długotrwałych zmaganiach z chorobą Alzheimera) - amerykański matematyk i inżynier, profesor MIT. Jeden z twórców teorii informacji. Jako jeden z pierwszych pojął doniosłość kodu binarnego i już jako młody człowiek proroczo twierdził, że ciągami zer i jedynek da się opisać tekst, obraz i dźwięk.

Spis treści

1 Życiorys

1.1 Dzieciństwo i okres międzywojenny

1.2 II wojna światowa

1.3 Okres powojenny

2 Członkostwo w organizacjach i pełnione funkcje

3 Najwybitniejsze osiągnięcia naukowe

4 Polska szkoła psychocybernetyki i cybernetyki społecznej

5 Pozostałe uwagi

6 Ważniejsze publikacje

6.1 Książki

6.2 Artykuły naukowe i publicystyka

7 Publikacje poświęcone Marianowi Mazurowi

8 Przypisy

Życiorys

Dzieciństwo i okres międzywojenny

Marian Mazur urodził się w rodzinie Mikołaja Mazura, blacharza, pracownika warsztatów kolejowych PKP w Radomiu i Marii Mazur. Maturę zdał jako prymus w Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Radomiu w 1927 roku. W 1934 roku ukończył studia inżynierskie na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. Po studiach odbył roczną służbę wojskową w jednostce saperów w Modlinie. Po jej zakończeniu pracował w Państwowym Instytucie Telekomunikacyjnym w Warszawie (1935–1939), założonym i kierowanym przez prof. Janusza Groszkowskiego. Początkowo był kierownikiem i jedynym pracownikiem tworzonego laboratorium pomiarów elektrycznych. W tym laboratorium oprócz zastosowania klasycznych urządzeń i stanowisk pomiarowych, opracował i zbudował stanowisko do pomiaru indukcyjności dławików magnetycznie nasycanych prądem stałym. Po powstaniu laboratorium przeszedł do działu automatyki, gdzie od 1937 roku pracował nad stworzeniem podstaw teoretycznych i modelu laboratoryjnego automatycznego połączenia telefonicznego z perspektywą realizacji na linii Warszawa–Katowice. Było to wówczas rozwiązanie pionierskie w skali światowej. W ramach tych prac opracował m.in. niezawodny datownik pełnoautomatyczny, dużo lepszy od dostępnych wówczas datowników półautomatycznych. Elektryczny datownik pełnoautomatyczny jego autorstwa składał się jedynie z czterech elementów, a w swojej pracy uwzględniał również rok przestępny. Przed II wojną światową opublikował sześć artykułów naukowych z zakresu elektrotechniki. Doświadczenia z pracy w Państwowym Instytucie Telekomunikacyjnym, a zwłaszcza panująca tam duża swoboda wyboru tematyki badań naukowych, wywarły duży wpływ na dalszą działalność naukową M. Mazura.

Ministerstwo Przemysłu i Handlu, polskie ministerstwo zlikwidowane 4 lutego 1997 w wyniku reformy Centrum. Jego obowiązki podzielono i przekazano Ministerstwu Gospodarki i Ministerstwu Skarbu Państwa.Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

II wojna światowa

W czasie wojny M. Mazur ukrywał się w Warszawie i wiejskim dworku w jej okolicy. Wolny czas wykorzystywał na pracę naukową. W 1942 roku zainteresował się ideą zastosowania pojęć zaczerpniętych z automatyki do opisu procesów psychicznych, szczególnie charakteru. Stworzył wtedy pierwszą wersję teorii systemów autonomicznych, wówczas nazywanej teorią układów samodzielnych, której dwustustronicowy rękopis został zniszczony w powstaniu warszawskim.

Cybernetyka (gr. kybernetes "sternik; zarządca" od kybernán "sterować; kontrolować") – nauka o systemach sterowania oraz związanym z tym przetwarzaniu i przekazywaniu informacji (komunikacja).Politechnika Częstochowska – publiczna uczelnia wyższa o profilu technicznym w Częstochowie, utworzona w 1949 roku. Prowadzi działalność naukową i badawczą w sześciu wydziałach, na 18 kierunkach. Według ogólnoświatowego rankingu szkół wyższych Webometrics Ranking of World Universities ze stycznia 2013, opracowanego przez hiszpański instytut Consejo Superior de Investigaciones Científicas uczelnia zajmuje 13. miejsce w Polsce wśród uczelni technicznych, a na świecie 1604. pośród wszystkich typów uczelni.

Okres powojenny

Po wojnie Marian Mazur próbował wznowić pracę nad teorią systemów autonomicznych, ale było to trudne ze względu na stosunek władz do tej tematyki oraz konieczność odbudowy kraju. W latach 1946–1947 pracował jako inspektor w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Następnie rozpoczął pracę w Zakładzie Elektrotermii resortowego Instytutu Elektrotechniki w podwarszawskim Międzylesiu (1948–1967), wykładał jednocześnie na Politechnice Warszawskiej. Zajmował się zagadnieniami elektrotermii, dziedziny wiedzy, w której występowało wiele interesujących go problemów sterowniczych. Najpierw stworzył laboratorium pomiarowe na potrzeby elektrotermii, potem zajmował się analizami teoretycznymi i badaniami eksperymentalnymi z zakresu nagrzewania promiennikowego (podczerwienią). W roku 1951 obronił na Politechnice Warszawskiej pracę doktorską pt. Promieniowanie zwrotne oporowych skrętek grzejnych. Wprowadził do literatury m.in. wzór wyrażający współczynnik promieniowania zwrotnego oporowych skrętek grzejnych. W 1954 roku uzyskał nominację na profesora nadzwyczajnego. W następnych latach dużą uwagę poświęcił na uporządkowanie terminologii technicznej z zakresu słownictwa elektrycznego. Opublikował z tego zakresu kilkadziesiąt artykułów i książkę Terminologia techniczna (1961), w której zamieścił i zilustrował czternaście zasad terminologicznych. Po przemianach politycznych 1956 roku otworzyła się w Polsce możliwość oficjalnego zapoznania się z dorobkiem nowej dziedziny wiedzy, jaką była cybernetyka. Po wszechstronnym przeglądzie dorobku cybernetyki stwierdził, że jego koncepcja jest wciąż pionierska w skali światowej, dlatego podjął decyzję o wznowieniu pracy nad teorią systemów autonomicznych. W trakcie prac nad tą teorią musiał rozwiązać wiele problemów cząstkowych dotyczących np. teorii informacji czy myślenia. W latach 1967–1974 pracował w Zakładzie Prakseologii Polskiej Akademii Nauk, jako kierownik Pracowni Epistemologii. Zajmował się wówczas głównie problemami naukoznawstwa i optymalizacji. Opracował m.in. morfologiczną systematykę naukoznawstwa. W latach 1974–1979 pracował w Instytucie Polityki Naukowej, Postępu Technicznego i Szkolnictwa Wyższego PAN. W czasie pracy naukowej uczestniczył w kilkudziesięciu konferencjach naukowych, tak w Polsce, jak i za granicą. W roku akademickim 1974–1975 wykładał cybernetykę (w tym swoje teorie) w Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales w Paryżu (Uniwersytet Paryski). W 1977 roku był konsultantem z zakresu sztucznej inteligencji w Rice University w Houston w Stanach Zjednoczonych.

Prakseologia - teoria sprawnego działania. Jest dziedziną badań naukowych dotyczących wszelkiego celowego działania ludzkiego.Kielce (łac. Civitas Kielcensis, lit. Kielcai, łot. Kelce, ros. Ке́льце) – miasto wojewódzkie położone w południowej części centralnej Polski, stolica województwa świętokrzyskiego. Położone w Górach Świętokrzyskich nad rzeką Silnicą. Stanowi regionalny ośrodek gospodarczy,naukowy,turystyczny oraz wystawienniczo-targowy. Pod koniec 2011 roku miasto liczyło 201 815 mieszkańców. Na terenie Kielc znajduje się pięć rezerwatów przyrody, w tym cztery geologiczne.

Członkostwo w organizacjach i pełnione funkcje

W trakcie pracy zawodowej był członkiem wielu organizacji i pełnił wiele funkcji. W latach 1948–1955 był sekretarzem, a następnie przewodniczącym (1955–1963) Centralnej Komisji Słownictwa Elektrycznego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. W 1957 roku był współzałożycielem, oraz został wiceprzewodniczącym (1957–1960), a następnie przewodniczącym Polskiego Komitetu Elektrotermii (1960–1962). W latach 1956–1966 był członkiem kolegium redakcyjnego czasopisma „Prace Instytutu Elektrotechniki”, oraz członkiem Rady Naukowej Instytutu Elektrotechniki, a w latach 1956–1959 jej sekretarzem naukowym. W latach 1958–1961 był doradcą naukowym Głównego Urzędu Miar (później Centralnego Urzędu Jakości i Miar), obecnie Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, oraz członkiem Rady Naukowej do spraw Metrologii. W 1972 roku został powołany przez Prezesa Rady Ministrów na stanowisko przewodniczącego Rady Naukowej do spraw Metrologii. Był również członkiem Komitetu Naukoznawstwa PAN (1970–1981). Był też Przewodniczącym Komisji Instytutów Resortowych Związku Nauczycielstwa Polskiego (1957–1962), oraz prezesem Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego przy Polskiej Akademii Nauk (1969–1972). Od 1962 roku był członkiem Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego, był również członkiem Rady Naukowej tego towarzystwa. Na arenie międzynarodowej był przewodniczącym 27 Komitetu Studiów Międzynarodowej Organizacji Elektrotermicznej (1960–1971). Zorganizował pięć konferencji tego Komitetu: w Warszawie (1961), Mediolanie (1964), Brukseli (1967), Teheranie (1969), oraz ponownie w Warszawie (1971). W czasie swej kadencji nadzorował opracowanie dwudziestu norm międzynarodowych, opracował również projekt słownika elektrotermicznego przewidzianego do wydania jako rozdział Międzynarodowego słownika elektrycznego w wersji francuskiej i angielskiej.

Józef Kossecki (ur. 18 stycznia 1936 r. w Kaliszu) – polski inżynier, politolog, cybernetyk społeczny, dziennikarz, publicysta, nauczyciel akademicki i polityk.Powstanie warszawskie (1 sierpnia – 3 października 1944) – wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”, połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.

Podstrony: 1 [2] [3] [4]