Malpelo
Podstrony: [1] [2] 3 [4]
Przeczytaj także...
Traktat z Tordesillas – umowa między Portugalią i Hiszpanią podpisana na zamku w Tordesillas 7 czerwca 1494 roku. Oba królestwa podzieliły w nim między siebie tereny w basenie Oceanu Atlantyckiego odkryte w wyniku wielkich odkryć geograficznych. Linia graniczna między strefami wpływów dwu mocarstw miała przebiegać na 370 lig na zachód od Wysp Zielonego Przylądka. Traktat został poprzedzony kilkoma bullami papieskimi.Guano – odchody ptaków morskich (głównie kormoranów, pelikanów i głuptaków) lub nietoperzy, gromadzące się od wieków na powierzchni ziemi lub w jaskiniach, na terenach suchych, głównie na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej (Chile, Peru) i wyspach sąsiednich. Grube pokłady eksploatowane są jako cenny nawóz naturalny. W krajach posiadających największe jego zasoby, tworzy się strefy chronione, dla kolonii ptaków które przyczyniają się do najszybszego przyrostu pokładów guana, zwłaszcza głuptaków i kormoranów.
Badania i ochrona środowiska[ | edytuj kod]
Traktat z Tordesillas – umowa między Portugalią i Hiszpanią podpisana na zamku w Tordesillas 7 czerwca 1494 roku. Oba królestwa podzieliły w nim między siebie tereny w basenie Oceanu Atlantyckiego odkryte w wyniku wielkich odkryć geograficznych. Linia graniczna między strefami wpływów dwu mocarstw miała przebiegać na 370 lig na zachód od Wysp Zielonego Przylądka. Traktat został poprzedzony kilkoma bullami papieskimi.Guano – odchody ptaków morskich (głównie kormoranów, pelikanów i głuptaków) lub nietoperzy, gromadzące się od wieków na powierzchni ziemi lub w jaskiniach, na terenach suchych, głównie na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej (Chile, Peru) i wyspach sąsiednich. Grube pokłady eksploatowane są jako cenny nawóz naturalny. W krajach posiadających największe jego zasoby, tworzy się strefy chronione, dla kolonii ptaków które przyczyniają się do najszybszego przyrostu pokładów guana, zwłaszcza głuptaków i kormoranów.
Pierwszym naukowcem, który odwiedził wyspę był amerykański zoolog Charles Haskins Townsend (1859–1944), który przybył tu w marcu 1921 roku na pokładzie statku United States Fish Commission i zebrał okazy ptaków i gadów. Townsend przywiózł m.in. endemiczną jaszczurkę Anolis agassizi, którą w 1900 roku opisał Leonhard Stejneger (1851–1943). W 1893 roku amerykański karcynolog Walter Faxon (1848–1920) opisał kraba lądowego Johngarthia malpilensis. Podczas wyprawy na wyspy Galapagos w 1927 roku, amerykański herpetolog Joseph Richard Slevin (1881–1957) zebrał kilka okazów jaszczurek z Malpelo. W 1945 roku powstało pierwsze naukowe opracowanie wyspy autorstwa Roberta Cushmana Murphy'ego (1887–1973), kolejne opublikował w 1972 roku Instytut Smithsona.
Pelagial, wody pelagialne, strefa pelagialna, toń wodna (od gr. πέλαγος, pélagos - morze) – wody otwarte oceanów, mórz i wielkich jezior oddzielone od brzegów strefami litoralu i sublitoralu. Obejmuje naświetloną warstwę wody do 200 m od powierzchni (epipelagial) oraz coraz głębsze warstwy: mezopelagial, batypelagial i abisopelagial. Poniżej strefy abisopelagialnej znajduje się strefa denna (bental) lub głębia rowów oceanicznych (hadal – poniżej 6000 m p.p.m.).Nowy Świat – określenie wprowadzone w okresie wielkich odkryć geograficznych dla nowo odkrytego lądu Ameryki. Jednocześnie znane (przez Europejczyków) od starożytności kontynenty Europy, Azji i Afryki zaczęto określać mianem Starego Świata.
Założony w 1995 roku Rezerwat Przyrody Malpelo (ang. Malpelo Fauna and Flora Sanctuary, Malpelo FFS), po rozszerzeniach w 1996, 2002 i 2005 roku, ma powierzchnię 857,5 ha, z czego 99% przypada na wody oceaniczne.
W 2006 roku wyspa Malpelo z uwagi na unikatowe walory przyrodnicze i naturalne została wpisana na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Malpelo Foundation and Other Marine Ecosystems: The sanctuary – History (ang.). [dostęp 2017-01-22].
- ↑ UNESCO: Malpelo Fauna and Flora Sanctuary – nomination file (ang.). [dostęp 2017-01-22].
- ↑ U.S. Geological Survey: Coasts of Colombia: Pacific Coast: Malpelo Island (ang.). [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Malpelo Foundation and Other Marine Ecosystems: The Sanctuary – Location (ang.). [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Laura Sesana: Colombia Natural Parks. Villegas Asociados, 2006, s. 329. ISBN 978-958-8156-87-3. [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Laura Sesana: Colombia Natural Parks. Villegas Asociados, 2006, s. 330. ISBN 978-958-8156-87-3. [dostęp 2017-01-22].
- ↑ Mateo López-Victoria, Bernd Werding. Ecology of the Endemic Land Crab Johngarthia malpilensis (Decapoda: Brachyura: Gecarcinidae), a Poorly Known Species from the Tropical Eastern Pacific. „Pacific Science”. 62 (4), 2008. ISSN 0030-8870.
- UNESCO: Malpelo Fauna and Flora Sanctuary (ang.). [dostęp 2017-01-22].
Ameryka Południowa – kontynent leżący na półkuli zachodniej oraz w większej części na półkuli południowej, a w mniejszej – na półkuli północnej. Niekiedy uważana jest również za subkontynent Ameryki.Prąd Północnorównikowy – ciepły prąd morski na Oceanie Atlantyckim i Spokojnym, wywołany pasatem. Płynie na półkuli północnej, na zachód, równolegle do równika i zwrotnika Raka, między 10°N a 20°N. Na Oceanie Atlantyckim wraz z odnogą Prądu Południoworównikowego daje początek Prądowi Zatokowemu, a na Oceanie Spokojnym – prądowi Kuro-siwo. Wywołany jest rotacją Ziemi na wschód.
Podstrony: [1] [2] 3 [4]
Warto wiedzieć że... beta
Lista światowego dziedzictwa (ang. World Heritage List; fr. Liste du patrimoine mondial) – lista obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości. Lista obejmuje (w czerwcu 2013) 981 obiektów w 160 krajach, w tym 759 obiektów dziedzictwa kulturowego (K), 193 przyrodniczego (P) i 29 mieszanych (K, P). O wpisaniu danego obiektu na listę decyduje Komitet Światowego Dziedzictwa w trakcie corocznej sesji, począwszy od 1977 r. Nominacje zgłaszane są przez poszczególne kraje. Jeżeli wniosek o wpisanie danego miejsca na listę nie zostanie uwzględniony, może być złożony ponownie.
Caranx – rodzaj ryb okoniokształtnych z rodziny ostrobokowatych (Carangidae). W języku polskim określane są nazwą karanksy.
Kostaryka (Costa Rica, Republika Kostaryki – República de Costa Rica) – państwo w Ameryce Środkowej nad Morzem Karaibskim i Oceanem Spokojnym. Graniczy od północy z Nikaraguą na odcinku 309 km i od południa z Panamą – 330 km. Łączna długość wybrzeża karaibskiego i pacyficznego wynosi 1290 km.
Cauca jest jednym z departamentów Kolumbii. Leży na południowym zachodzie kraju, ma dostęp do Pacyfiku. Stolicą departamentu Cauca jest miasto Popayán.
Gatunek zagrożony – w znaczeniu ogólnym to gatunek w większym lub mniejszym stopniu zagrożony wyginięciem, w wąskim znaczeniu to jedna z kategorii zagrożenia stosowanych do klasyfikacji gatunków zagrożonych wyginięciem.
Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
UNESCO (ang. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization;pol. Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury; łac. unesco – łączę się w jedno) – organizacja wyspecjalizowana ONZ, której podstawowym celem jest wspieranie współpracy międzynarodowej w dziedzinie kultury, sztuki i nauki, a także wzbudzanie szacunku dla praw człowieka, bez względu na kolor skóry, status społeczny i religię.