Ludwik Michał Emanuel Finkel (ur. 20 marca 1858 w Bursztynie, zm. 24 października 1930 we Lwowie) – polski historyk, bibliograf, encyklopedysta, profesor oraz rektor Uniwersytetu Lwowskiego.

Życiorys[ | edytuj kod]

Był synem Jakuba (adiunkta sądowego) i Anny z Warnickich. Uczęszczał do szkoły ludowej w Grzymałowie, następnie do C. K. I Gimnazjum w Tarnopolu; w latach 1877-1881 studiował historię, filozofię i historię literatury na Uniwersytecie Lwowskim, m.in. pod kierunkiem Aleksandra Hirschberga, Juliana Ochorowicza i Romana Pilata. Jego mentorem i mistrzem był, teraz już trochę zapomniany, Ksawery Liske. Serdecznym przyjacielem był, przedwcześnie zmarły, wspaniale się zapowiadający historyk, Stanisław Lukas. Na podstawie pracy Marcin Kromer, historyk polski XVI wieku obronił w 1882 doktorat filozofii na Uniwersytecie Lwowskim; uzupełniał studia na uniwersytetach w Berlinie (m.in. pod kierunkiem Theodora Mommsena) i w Paryżu (1882-1884). Pracował przez krótki czas jako asystent w Archiwum Krajowym Aktów Grodzkich i Ziemskich we Lwowie, w 1885 został wykładowcą historii nowożytnej Polski i powszechnej oraz historii literatury polskiej w Wyższej Szkole Rolniczej w Dublanach; w 1886 habilitował się. Pozostawał związany z Akademią w Dublanach do 1899, ale już w 1892 podjął pracę na Uniwersytecie Lwowskim jako profesor nadzwyczajny i kierownik Katery Historii Austriackiej. W 1899 został profesorem zwyczajnym, pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego (1901/1902), prorektora (1912/1913), rektora (1911/1912); w 1918 objął Katedrę Historii Nowożytnej, którą kierował do końca życia. W 1900 zainicjował działalność Powszechnych Wykładów Uniwersyteckich we Lwowie.

Był encyklopedystą i redaktorem naczelnym dwóch polskich encyklopedii. W latach 1898-1912 Encyklopedii zbioru wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy wydanej nakładem Macierzy Polskiej, a później także Encyklopedii podręcznej ilustrowanej z lat 1905-1906.

Od 1900 był członkiem-korespondentem AU (późniejszej PAU), od 1910 jej członkiem czynnym; od 1888 brał udział w pracach Komisji Historycznej AU. Należał także do Towarzystwa Historycznego we Lwowie (1890-1903 sekretarz, 1914-1923 prezes), Towarzystwa Naukowego we Lwowie (1920 członek czynny), Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (1928 członek honorowy); był członkiem-korespondentem Muzeum w Rapperswilu oraz prezesem Macierzy Polskiej. Był członkiem Rady Wykonawczej Macierzy Polskiej, członkiem korespondentem Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1897.

Uniwersytet Wileński uhonorował go doktoratem honoris causa w 1927, otrzymał ponadto Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta (1927) oraz Medal Polskiego Towarzystwa Historycznego "Za Bibliografję Historji Polskiej" autorstwa profesora Wojciecha Przedwojewskiego; w ten sposób wyróżniono najbardziej znaczące dzieło Finkla.

Prace nad Bibliografią historii Polski Ludwik Finkel zainicjował w połowie lat 80. XIX wieku wspólnie z Henrykiem Sawczyńskim. Pierwszy tom ukazał się w 1891, tom trzeci - w 1906. Bibliografia obejmowała materiały źródłowe oraz prace naukowe, dotyczące dziejów Polski do 1815, opublikowane do 1900; było to łącznie 34305 pozycji. Ponadto Finkel zajmował się w pracy naukowej dziejopisarstwem Marcina Kromera, polityką zagraniczną ostatnich Jagiellonów, historią Uniwersytetu Lwowskiego. Badał twórczość Mikołaja Sępa Szarzyńskiego oraz poetów romantycznych, przygotował krytyczne wydanie kroniki Galla Anonima. Brał udział w zjazdach polskich historyków i historyków literatury, dokonał analizy dorobku wszystkich Zjazdów Historyków Polskich do 1925.

W 1928 otrzymał tytuł honorowego obywatela Lwowa (wręczony w 1929).

27 października 1930 został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim.

Podstrony: 1 [2] [3] [4]