Fregata Bougainville’a „La Boudeuse”
Popiersie Louisa Antoine’a de Bougainville’a
Louis Antoine de Bougainville (ur. 11 listopada 1729 w Paryżu, zm. 31 sierpnia 1811 w Paryżu) – francuski żeglarz, badacz Oceanii.
Zdobył wykształcenie prawnicze, interesował się również matematyką. Rozpoczął karierę wojskową, jako oficer wziął udział w wojnie siedmioletniej w Kanadzie i w Niemczech. W 1762 wstąpił do marynarki, rok później wysłany został z misją założenia kolonii na Falklandach.
Samoa (pełna oficjalna nazwa: Niezależne Państwo Samoa) – państwo w Oceanii, obejmujące zachodnią część Wysp Samoa (pozostałe stanowią terytorium Stanów Zjednoczonych jako Samoa Amerykańskie). Do 1997 znane było jako Samoa Zachodnie.Álvaro de Mendaña lub Álvaro Mendaña de Neyra (ur. ok. 1541 w Saragossie, zm. 1595 na wyspach Santa Cruz) – hiszpański żeglarz, badacz południowego Pacyfiku, towarzysz kosmografa Pedra Sarmienty de Gamboa, z którym wspólnie planował wyprawę celem odkrycia i chrystianizacji tajemniczego Lądu Południowego, Terra Australis, mającego stanowić przeciwwagę dla wielkich kontynentów półkuli północnej.
Traité du calcul intégral, 1754
W latach 1766–1769 odbył morską wyprawę dookoła świata, podjętą w celu znalezienia nowych terenów do kolonizacji po utracie Kanady przez Francję (1763). Dwa statki pod jego dowództwem: La Boudeuse i L’Étoile wypłynęły z Saint-Malo udając się ku brzegom Ameryki Południowej. Po pokonaniu Cieśniny Magellana i wypłynięciu na Ocean Spokojny, próbował bezskutecznie dotrzeć do Wyspy Wielkanocnej. Podczas dalszej żeglugi odkrył kilka wysp w archipelagu Tuamotu, następnie dotarł do odkrytego przed paroma miesiącami Tahiti. W ciągu dalszej podróży na zachód osiągnął Samoa i Nowe Hebrydy, czyniąc tam drobne, aczkolwiek istotne odkrycia geograficzne.
Ameryka Południowa – kontynent leżący na półkuli zachodniej oraz w większej części na półkuli południowej, a w mniejszej – na półkuli północnej. Niekiedy uważana jest również za subkontynent Ameryki.Biblioteka Narodowa (BN) – polska biblioteka narodowa w Warszawie, na Ochocie, na Polu Mokotowskim, narodowa instytucja kultury założona w 1928.
Dotarł do Wysp Salomona, odkrytych w połowie XVI w. (Álvaro de Mendaña de Neyra), od tego czasu nieodwiedzanych przez żeglarzy, i Luizjadów – niewielkiego archipelagu u północno-wschodnich wybrzeży Nowej Gwinei. Trasa powrotna wiodła przez Archipelag Malajski, Mauritius i wokół Przylądka Dobrej Nadziei. Była to niewątpliwie jedna z najważniejszych wypraw XVIII wieku, poznano dokładniej geografię Oceanii, dzięki obecności naukowców zgromadzono cenne zbiory przyrodniczo-etnograficzne. W latach 1771–1772 ukazała się jego relacja o wyprawie pt. Voyage autour du monde par la frégate de roi La Boudeuse et la flute L'Étoile (polskie wyd. Podróż Bougainville’a dookoła świata, 1962).
Cieśnina – zwężenie obszaru wodnego, łączące dwa akweny (oceany, morza lub jeziora), a rozdzielające dwa obszary lądowe. Szeroką cieśninę morską, zwłaszcza oddzielającą wyspę od kontynentu określa się mianem kanału morskiego. Obce statki mogą przekraczać wody cieśnin należące do państwa nadbrzeżnego w oparciu o prawo niezakłóconego tranzytu.Tahiti – wyspa w południowej części Oceanu Spokojnego w archipelagu Wysp Towarzystwa (Wyspy Na Wietrze); największa wśród wysp Polinezji Francuskiej, polityczne, gospodarcze i kulturalne jej centrum. Pierwotna nazwa Otaheiti.
W 1772 Bougainville został mianowany sekretarzem Ludwika XV, w czasie amerykańskiej wojny o niepodległość dowodził francuską eskadrą pomocniczą, w 1780 mianowany marszałkiem polnym.
Jego imieniem nazwano: największą wyspę w archipelagu Wysp Salomona (Wyspa Bougainville’a), cieśninę w archipelagu Nowe Hebrydy (Cieśnina Bougainville’a), rów oceaniczny (Rów Bougainville’a) w dnie Morza Salomona i roślinę (bugenwilla).
Archipelag Malajski – największy archipelag na Ziemi, złożony z ok. 20 tys. wysp, między Azją Południowo-Wschodnią a Australią. Oddzielony od Azji Morzem Południowochińskim i cieśniną Malakka, a od Australii morzami: Timor i Arafura. Rozdziela Ocean Spokojny od Oceanu Indyjskiego. Obejmuje Wielkie Wyspy Sundajskie (Borneo, Sumatra, Celebes i Jawa), Małe Wyspy Sundajskie (Timor, Flores, Sumbawa, Sumba), Moluki (Halmahera, Seram, Buru), Filipiny (Luzon, Mindanao, Samar, Negros) oraz szereg mniejszych, drugorzędnych archipelagów i grup wysp. Między wyspami liczne morza wewnętrzne, w tym: Jawajskie, Sulu, Moluckie, Flores i Celebes. Wzdłuż wysp biegną rowy oceaniczne: Filipiński, Banda, Timorski i Sundajski. Archipelag Malajski należy do Indonezji, Malezji, Filipin, Singapuru, Brunei, Timoru Wschodniego i Papui-Nowej Gwinei.Wyspa Wielkanocna (hiszp. Isla de Pascua, Territorio Especial de Isla de Pascua, polinez. Rapa Nui, ang. Easter Island) – wyspa na południowym Oceanie Spokojnym w centralnej części Wyniesienia Wschodniopacyficznego. 3791 mieszkańców (70% stanowią Polinezyjczycy), jedyna miejscowość to Hanga Roa. Należy do Chile, wchodzi w skład regionu Valparaíso. Znajduje się w odległości 2078 km od najbliższej zamieszkanej wyspy – Pitcairn i 3600 km od brzegów Chile i jest jedną z najbardziej oddalonych od wysp i lądów zamieszkaną wyspą na świecie, ustępując pierwszeństwa jedynie wyspom Tristan da Cunha. Znana jest przede wszystkim ze znajdujących się na niej wielkich kamiennych posągów przedstawiających głowy – moai.
Georges Blond: Wielka Przygoda Oceanów: Pacyfik. Warszawa: Instytut Wydawniczy Nasza Księgarnia, 1977, s. 65-83.
Cieśnina Magellana (hiszp. Estrecho de Magallanes) – cieśnina pomiędzy kontynentem Ameryki Południowej, Wyspami Królowej Adelajdy, wyspą Riesco a wyspami Ziemi Ognistej, łącząca Ocean Atlantycki z Oceanem Spokojnym.Oceania − nazwa zbiorowa wysp Oceanu Spokojnego, które wraz z Australią tworzą odrębną część świata nazywaną Australią i Oceanią.
Warto wiedzieć że... beta
Kolonia (z łac. colonia „osada rolnicza”) – posiadłość państwa, nazywanego krajem macierzystym bądź metropolią, znajdująca się poza jego granicami i podlegająca bezpośredniej zależności politycznej i gospodarczej. Pierwsze kolonie zakładano już w starożytności w rejonie morza Śródziemnego, w okresie tak zwanej wielkiej kolonizacji greckiej. Najwięcej kolonii powstało w efekcie wielkich odkryć geograficznych. Do XIX wieku obie Ameryki, Azja, Afryka i Australia zostały spenetrowane przez europejskich osadników. Polityka promująca zajmowanie terytoriów zamorskich przez państwa wysoko rozwinięte określona została mianem kolonializmu.
31 sierpnia jest 243. (w latach przestępnych 244.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 122 dni.
Bugenwilla, kącicierń (Bougainvillea Comm. ex Juss.) – rodzaj roślin z rodziny nocnicowatych. Należy do niego 16 gatunków. Rośliny te naturalnie występują w Ameryce Południowej, ale introdukowane zostały w różne miejsca w strefie międzyzwrotnikowej. Rośliny uprawiane są jako ozdobne zwłaszcza bugenwilla okazała i gładka (także mieszańce między nimi), w ciepłym klimacie jako pnącza ogrodowe, w klimacie umiarkowanym tylko w szklarniach i doniczkach.
International Standard Name Identifier (ISNI) – unikalny identyfikator służący wystandaryzowanej identyfikacji
obiektów, podmiotów, autorów dzieł, utworów i publikacji.
Ludwik XV, zw. Ukochanym (ur. 15 lutego 1710 w Wersalu, zm. 10 maja 1774 w Wersalu) – król Francji i Nawarry od 1715, gdy zmarł jego pradziadek Ludwik XIV, z dynastii Burbonów.
Biblioteka Narodowa Izraela (hebr. הספרייה הלאומית; dawniej: Żydowska Biblioteka Narodowa i Uniwersytecka, hebr. בית הספרים הלאומי והאוניברסיטאי) – izraelska biblioteka narodowa w Jerozolimie.
Marszałek polny (czasem marszałek polowy lub feldmarszałek) – najwyższy stopień wojskowy w wielu armiach lądowych świata. W Wielkiej Brytanii Field Marshal, w Niemczech Feldmarschall lub Generalfeldmarschall, w Rosji Фельдмаршал.
