Literatura faktu
Encyklopedia PWN – encyklopedia internetowa, oferowana – bezpłatnie i bez konieczności uprzedniej rejestracji – przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Encyklopedia zawiera około 122 tysiące haseł i 5 tysięcy ilustracji.Dziennik (diariusz, dyariusz) – gatunek autobiograficzny, zapiski bieżące, sporządzane dla potrzeb własnych lub w charakterze twórczości literackiej (publikowanej na bieżąco, bądź później w postaci zbiorczej). Składa się z codziennych wpisów, które mogą być opatrzone datą i informacją o miejscu powstania. Termin "dziennik" wywodzi się od łacińskiego wyrazu diarium, oznaczającego początkowo codziennie porcje pokarmu, rozdawane np. żołnierzom. Później słowo to zaczęło oznaczać również zapiski codzienne.
Beletrystyka (fr. belles-lettres – literatura piękna) – proza fabularna, np.: powieści, opowiadania, nowele itp., przede wszystkim o charakterze rozrywkowym. W utworach beletrystycznych obecna jest fikcja literacka.
Literatura faktu (ang. non-fiction) – formy literackie, które przedstawiają autentyczne postacie i wydarzenia, jak np. reportaż (relacja, raport), dziennik, pamiętnik (wspomnienia), biografia, wywiad, według niektórych klasyfikacji również felieton i publicystyczny esej.
Celem powstania i publikowania tego rodzaju utworów jest przedstawienie wiarygodnej relacji, opartej na wydarzeniach, faktach i zebranych materiałach. Literatura faktu nie jest synonimem literatury fachowej, ale nie należy też do beletrystyki. Ma przede wszystkim charakter dokumentarny, zwykle jest jednak częściowo beletryzowana. Z powieści czerpie techniki narracji i beletryzacji zdarzeń, z tekstami fachowymi zaś łączy ją rzeczowość i informatywność. Niektóre utwory literatury faktu, ze względu na walory literackie i moralne, zaliczają się do literatury pięknej.
Termin ten pojawił się na początku XX wieku jako hasło programowe, żądające od literatury odrzucenia fikcji i zwrócenia się ku dokumentowaniu rzeczywistości. Nazwa „literatura faktu” pojawiła się w polskiej terminologii na przełomie lat 20. i 30.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ literatura faktu, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2015-03-08] .
- hasło „literatura faktu”, [w:] Jan Halada, Barbora Osvaldová, Slovník žurnalistiky, Uniwersytet Karola w Pradze, Karolinum Press, 2017, s. 88, ISBN 978-80-246-3752-5 (cz.).
- Michala Benešová , Renata Rusin Dybalska , Lucie Zakopalová , Fenomén: Polská literární reportáž, Uniwersytet Karola w Pradze, Karolinum Press, 2016, s. 16, ISBN 978-80-246-3282-7 (cz.).
- Jozef Mistrík, Textika a štylistika: zborník príspevkov z celoštátnej štylistickej konferencie, Bratislava 29.-31.1.1986, Uniwersytet Komeńskiego, 1989, s. 270, ISBN 978-80-223-0000-1 (słow.).
- Agnieszka Nawrot , Encyklopedia szkolna: język polski: gimnazjum, wyd. II poprawione, Kraków: Wydawnictwo „Greg”, 2014, s. 428, ISBN 978-83-7327-667-3, OCLC 1034643404 .
- Literatura faktu. W: Słownik: Słownik literatury polskiej [on-line]. Edupedia. [dostęp 2015-03-08].