Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Lista reprezentatywna niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości (ang. Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity) – lista prowadzona przez UNESCO w celu wyróżnienia na arenie światowej wybranych zjawisk z zakresu dziedzictwa niematerialnego i związanych z nim przestrzeni kulturowych, stworzona na mocy Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage).

Rejestr najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang.: Register of best safeguarding practices) – rejestr UNESCO najlepszych praktyk w zakresie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i związanych z nim przestrzeni kulturowych, które najlepiej wypełniają cele Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage).Poniżej przedstawiono wykaz elementów z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w krajach arabskich. Listę uporządkowano w kolejności alfabetycznej według krajów.

Konwencja w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego odnosi się do współcześnie praktykowanych zjawisk kulturowych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Zaliczają się do nich:

  • tradycje i przekazy ustne, w tym język jako nośnik niematerialnego dziedzictwa kulturowego
  • sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne
  • zwyczaje, obyczaje i obchody świąteczne
  • wiedza o przyrodzie i wszechświecie oraz związane z nią praktyki
  • umiejętności związane z tradycyjnym rzemiosłem

    • Na mocy Art. 31 pkt. 1. Konwencji w 2008 roku na Listę wpisano 90 zjawisk, które przed uchwaleniem Konwencji były proklamowane Arcydziełami Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości. W 2020 roku na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego, liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony oraz w rejestrze najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego wpisanych były 584 elementy ze 131 krajów.

    Poniżej przedstawiono wykaz elementów z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w Afryce. Listę uporządkowano w kolejności alfabetycznej według krajów.Poniżej przedstawiono wykaz elementów z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w Ameryce Południowej i na Karaibach. Listę uporządkowano w kolejności alfabetycznej według krajów.

    Tryb wpisywania zjawisk (tzw. „elementów”) na Listy i do Rejestru jest zbliżony do procedury przyjętej dla Listy Światowego Dziedzictwa prowadzonej na mocy Konwencji UNESCO z 1972 r. O wpisie na listę decyduje Międzyrządowy Komitet ds. ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego wybierany przez przedstawicieli rządów krajów, które podpisały Konwencję. Wnioski o wpis mogą być kierowane do Komitetu przez rządy krajów – Państw-Stron Konwencji. Większość rządów krajów działających w ramach konwencji scedowała to uprawnienie na odpowiednie instytucje krajowe.

    Poniżej przedstawiono wykaz elementów z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w Azji i na Pacyfiku. Listę uporządkowano w kolejności alfabetycznej według krajów.Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego – lista inwentaryzacyjna chronionego, niematerialnego dziedzictwa kulturowego kraju.
    Mapa rozmieszczenia elementów wpisanych na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Lista[ | edytuj kod]

    Szczegółowy opis elementów z listy światowego dziedzictwa UNESCO:

  • w Afryce
  • w Ameryce Południowej i na Karaibach
  • w krajach arabskich
  • w Azji i na Pacyfiku
  • w Europie i Ameryce Północnej

    • Zobacz też[ | edytuj kod]

  • Lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony
  • Pamięć Świata
  • Rejestr najlepszych praktyk w celu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
  • Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    • Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Internetowy System Aktów Prawnych: Dz.U. 2011 nr 172 poz. 1018: Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r. (pol.). [dostęp 2015-12-10].
    2. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Czym jest niematerialne dziedzictwo kulturowe? (pol.). [dostęp 2015-12-10].
    3. UNESCO: Lists of intangible cultural heritage and Register of best safeguarding practices (ang.). [dostęp 2015-12-10].
    4. Polski Komitet ds. UNESCO: Lista Reprezentatywna Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości: Wpisane w 2008 r. (pol.). [dostęp 2015-12-10].
    5. UNESCO: Browse the Lists of Intangible Cultural Heritage and the Register of good safeguarding practices (ang.). [dostęp 2019-12-26].
    6. Intergovernmental Committee for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage (ang.). UNESCO. [dostęp 2015-12-10].
    Poniżej przedstawiono wykaz elementów z listy reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w Europie i Ameryce Północnej. Listę uporządkowano w kolejności alfabetycznej według krajów.Arcydzieła Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości (ang.: Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity) - Proklamacje ogłaszane przez UNESCO w latach 2001 - 2005 w celu wyróżnienia na arenie światowej wybranych zjawisk z zakresu dziedzictwa niematerialnego i związanych z nim przestrzeni kulturowych. W latach 2001 - 2005 ogłoszone zostały trzy Proklamacje (2001, 2003, 2005), w ramach których wyróżniono łącznie 90 zjawisk. Program ten nie będzie przez UNESCO kontynuowany ze względu na wejście w życie Konwencji z 2003 r. w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Artykuł 31 pkt. 3 Konwencji stwierdza, że "nie przewiduje się kolejnych Proklamacji po wejściu w życie niniejszej Konwencji" (Konwencja weszła w życie 20 kwietnia 2006 r.). Zjawiska objęte Proklamacjami na mocy Art. 31 pkt. 1. Konwencji wpisane zostały na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, tworzoną na mocy tej Konwencji.




    Warto wiedzieć że... beta

    Niematerialne dziedzictwo kulturowe (ang. Intangible Cultural Heritage) to przekazywane z pokolenia na pokolenie praktyki, wiedza, wyobrażenia, idee i wartości, umiejętności, tradycje, przekazy, ale też związane z nimi artefakty, przedmioty i miejsca. Tworzy naszą grupową, narodową, etniczną bądź religijną tożsamość. Wzmacnia poczucie przynależności do grupy, społeczności czy wspólnoty.
    Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage) to pierwszy międzynarodowy traktat, który stwarza ramy prawne, administracyjne i finansowe umożliwiające prowadzenie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i podnoszenia jego rangi. Stanowi zachętę dla krajów świata do dostrzegania wagi tego dziedzictwa i do otaczania go opieką. Do końca października 2012 roku Konwencję ratyfikowało 148 państw. Dokument Konwencji jest pisemną umową między państwami i podlega prawu międzynarodowemu.
    Lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony (ang.: List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding – USL) – lista zjawisk z zakresu dziedzictwa niematerialnego i związanych z nim przestrzeni kulturowych wymagających pilnych działań na rzecz ich ochrony. Lista, stworzona na mocy Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (ang. Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage), prowadzona jest przez UNESCO.

    Reklama