Lista planetoid
Przeczytaj także...
Dysk rozproszony – region Układu Słonecznego rozciągający się za orbitą Neptuna, sięgający ponad 100 j.a. od Słońca oraz ponad 40° powyżej i poniżej ekliptyki. W obszarze tym krąży wiele małych ciał po orbitach o dużej ekscentryczności i inklinacji. Są to jedne z najdalszych i najzimniejszych obiektów w Układzie Słonecznym. Ich orbity przypuszczalnie są wynikiem grawitacyjnego „rozproszenia” wywołanego przez gazowe olbrzymy. Orbity te wciąż ulegają perturbacjom wywoływanym przez Neptuna.Obiekty odłączone – planetoidy krążące w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, które nigdy nie zbliżają się do Słońca na tyle, aby wpływ grawitacyjny planet (w szczególności Neptuna) mógł zaburzyć ich orbitę. Z tego powodu uważa się je za „odłączone” od reszty Układu Słonecznego.
Planetoida (planeta + gr. eídos postać), asteroida (gr. asteroeidés – gwiaździsty), planetka (ang. minor planet) – ciało niebieskie o małych rozmiarach – od kilku metrów do czasem ponad 1000 km, obiegające Słońce, posiadające stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o nieregularnym kształcie, często noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.
Dysk rozproszony – region Układu Słonecznego rozciągający się za orbitą Neptuna, sięgający ponad 100 j.a. od Słońca oraz ponad 40° powyżej i poniżej ekliptyki. W obszarze tym krąży wiele małych ciał po orbitach o dużej ekscentryczności i inklinacji. Są to jedne z najdalszych i najzimniejszych obiektów w Układzie Słonecznym. Ich orbity przypuszczalnie są wynikiem grawitacyjnego „rozproszenia” wywołanego przez gazowe olbrzymy. Orbity te wciąż ulegają perturbacjom wywoływanym przez Neptuna.Obiekty odłączone – planetoidy krążące w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, które nigdy nie zbliżają się do Słońca na tyle, aby wpływ grawitacyjny planet (w szczególności Neptuna) mógł zaburzyć ich orbitę. Z tego powodu uważa się je za „odłączone” od reszty Układu Słonecznego.
Planetoida (planeta + gr. eídos postać), asteroida (gr. asteroeidés – gwiaździsty), planetka (ang. minor planet) – ciało niebieskie o małych rozmiarach – od kilku metrów do czasem ponad 1000 km, obiegające Słońce, posiadające stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o nieregularnym kształcie, często noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.
Lista ponumerowanych planetoid – lista planetoid odkrytych i skatalogowanych przez Minor Planet Center, którym nadano kolejne numery katalogowe. Baza danych małych ciał Układu Słonecznego prowadzona jest przez Jet Propulsion Laboratory. Lista obejmuje planetoidy pasa głównego oraz obiekty transneptunowe w tym również wszystkie planety karłowate.
Pas planetoid – obszar Układu Słonecznego znajdujący się między orbitami Marsa i Jowisza. Krąży w nim wiele ciał różnej wielkości, nazywanych planetoidami. Pas planetoid nazywany jest też głównym pasem, ponieważ w Układzie Słonecznym istnieją również inne zbiory małych ciał: pas Kuipera, dysk rozproszony i obłok Oorta, oraz wiele mniejszych skupisk, takich jak planetoidy bliskie Ziemi, centaury czy trojańczycy.Małe ciało Układu Słonecznego – obiekt astronomiczny krążący wokół Słońca, który nie jest ani planetą, ani planetą karłowatą.
Do 9 lipca 2017 odkryto i skatalogowano 734 274 planetoid. Spośród nich 496 815 obiektom nadano kolejne numery, a 21 009 otrzymało również swoje nazwy (pierwsza nienazwana planetoida nosi numer 3708). 237 459 odkryte i skatalogowane planetoidy nie otrzymały jeszcze swoich oznaczeń numerycznych. Lista jest zwykle aktualizowana przez Minor Planet Center w dniach kolejnych pełni Księżyca.
Planeta karłowata – rodzaj obiektu astronomicznego, pośredni między planetami a małymi ciałami niebieskimi. Planety karłowate, wbrew nazwie, nie zaliczają się do planet.Księżyc (łac. Luna, gr. Σελήνη Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które są obiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe). Jest piątym co do wielkości księżycem w Układzie Słonecznym. Przeciętna odległość od środka Ziemi do środka Księżyca to 384 403 km, co stanowi mniej więcej trzydziestokrotność średnicy ziemskiej. Średnica Księżyca wynosi 3474 km, nieco więcej niż 1/4 średnicy Ziemi. Oznacza to, że objętość Księżyca wynosi około 1/50 objętości kuli ziemskiej. Przyspieszenie grawitacyjne na jego powierzchni jest blisko 6 razy słabsze niż na Ziemi. Księżyc wykonuje pełny obieg wokół Ziemi w ciągu 27,3 dnia (tzw. miesiąc syderyczny), a okresowe zmiany w geometrii układu Ziemia-Księżyc-Słońce powodują występowanie powtarzających się w cyklu 29,5-dniowym (tzw. miesiąc synodyczny) faz Księżyca.
Poniższe zestawienie obejmuje ponumerowane planetoidy – 306 374 obiekty według stanu na 10 listopada 2011. Cała lista, ze względu na swą długość, została podzielona na części po 1000 obiektów.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- JPL Small-Body Database Search Engine
- ↑ MPC Archive Statistics (ang.). 2015-02-03. [dostęp 2015-02-22].
- How Many Solar System Bodies (ang.)
- Lista ponumerowanych planetoid MPC (Uwaga: plik ma ok. 20MB)
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Oto lista (niepełna) planetoid zwanych transneptunami (skrót ang. TNO – trans-Neptunian object) i ich księżyców w kolejności odkrywania.Pełnia – faza księżyca, występująca kiedy Księżyc znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi, niż Słońce. Dokładniej, pełnia występuje wtedy, gdy geocentrycznie widoczne (ekliptyczne) długości Słońca i Księżyca różnią się o 180 stopni; Księżyc znajduje się wówczas w tzw. opozycji do Słońca. W tym czasie, dla obserwatorów na Ziemi, półkula Księżyca skierowana w stronę Ziemi (bliższa strona) jest prawie cała oświetlona i okrągła. Tylko podczas pełni Księżyca przeciwna jego półkula niewidoczna z Ziemi (dalsza strona), jest zupełnie nieoświetlona. Księżyc w pełni jest 300 do 500 tysięcy razy ciemniejszy od Słońca, co jednak i tak poważnie utrudnia prowadzenie obserwacji astronomicznych, dla których najdogodniejszym czasem są bezksiężycowe noce.
Warto wiedzieć że... beta
Pas Kuipera, zwany też pasem Edgewortha-Kuipera – obszar Układu Słonecznego rozciągający się za orbitą Neptuna, od 30 do około 50 j.a. od Słońca. Jest podobny do pasa planetoid, ale o wiele większy: 20 razy szerszy i 20–200 razy bardziej masywny. Podobnie jak pas planetoid, zawiera wiele małych obiektów, będących pozostałościami po procesie formowania się Układu Słonecznego. Krążą w nim co najmniej trzy planety karłowate: Pluton, Haumea i Makemake. O ile pas planetoid składa się głównie z obiektów skalnych i metalowych, większość obiektów Pasa Kuipera jest zbudowanych z zestalonych prostych związków, takich jak metan, amoniak i woda.
Układ Słoneczny – układ planetarny składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich. Ciała te to osiem planet, ponad 160 znanych księżyców planet, pięć znanych (a prawdopodobnie kilkadziesiąt) planet karłowatych i miliardy (a być może nawet biliony) małych ciał Układu Słonecznego, do których zalicza się planetoidy, komety, meteoroidy i pył międzyplanetarny.
(3708) 1974 FV1 – planetoida z grupy Trojańczyków Jowisza (obóz trojański) okrążająca Słońce w ciągu 11 lat i 331 dni w średniej odległości 5,21 j.a. Została odkryta 21 marca 1974 roku w Cerro El Roble Astronomical Station w Santiago. Planetoida nie posiada jeszcze nazwy własnej, a jedynie oznaczenie tymczasowe i numer.
Obiekty transneptunowe, transneptuny lub transneptunowce (ang. trans-Neptunian object – TNO) – planetoidy obiegające Słońce po orbitach znajdujących się poza trajektorią Neptuna. Należą do nich ciała wielkości Plutona oraz mniejsze. Obszar ich występowania dzielony jest na Pas Kuipera i dysk rozproszony, niektóre jeszcze odleglejsze ciała określa się jako obiekty odłączone.
Centaury – małe ciała Układu Słonecznego, które poruszają się wokół Słońca po orbitach pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna. Wykazują one cechy pośrednie pomiędzy planetoidami i kometami, niektóre posiadają nawet słabą komę.
Jet Propulsion Laboratory (pl. Laboratorium Napędu Odrzutowego) – jedno z centrów badawczych NASA, znajduje się w miejscowości Pasadena w stanie Kalifornia, ok. 50 km na północ od Los Angeles. JPL jest odpowiedzialny za prowadzenie lotów bezzałogowych dla NASA, jest centrum dowodzenia dla prób przeprowadzanych przez NASA w przestrzeni kosmicznej poza strefą przyciągania Ziemi.
Minor Planet Center – organizacja działająca pod auspicjami Międzynarodowej Unii Astronomicznej odpowiedzialna za zbieranie danych obserwacyjnych małych ciał Układu Słonecznego (planetoid i komet). Działa przy Smithsonian Astrophysical Observatory (SAO), które jest częścią Center for Astrophysics (CfA) wraz z Harvard College Observatory (HCO).