Las Vegas /lɑːs ˈveɪ.ɡəs/ – najbardziej zaludnione miasto w amerykańskim stanie Nevada, w hrabstwie Clark. Na świecie kojarzone jest przede wszystkim z grami hazardowymi, zakupami oraz wyszukanymi restauracjami i luksusowymi hotelami. Las Vegas, które samo siebie określa mianem Światowej Stolicy Rozrywki, słynie z ogromnych kasyn i powiązanych z nimi atrakcji. Tolerancja dla różnych form rozrywki dla pełnoletnich przypisała Las Vegas tytuł Miasta grzechu.

Zgodnie z danymi U.S. Census Bureau, w 2009 roku populacja Las Vegas wyniosła 583 756 mieszkańców, co pozwoliło na zajęcie 28. miejsca na liście najbardziej zaludnionych miast w Stanach Zjednoczonych. W 2010 roku obszar metropolitalny Las Vegas zamieszkiwało 1 951 269 osób.

Założone w 1905 roku, Las Vegas oficjalnie nabyło prawa miejskie w 1911 roku. Pod koniec XX wieku, Las Vegas było najgęściej zaludnionym amerykańskim miastem powstałym w tymże stuleciu.

Nazwy Las Vegas bardzo często używa się również w szerszym zakresie, obejmującym nie posiadające praw miejskich obszary hrabstwa Clark otaczające miasto, a w szczególności Las Vegas Strip. Odcinek Las Vegas Boulevard o długości 6,8 kilometra, znany jako the Strip, obejmuje głównie jednostki osadnicze w postaci m.in.: Paradise, Winchester oraz Enterprise.

Historia[ | edytuj kod]

Pajutowie – pierwotni mieszkańcy terenów obecnego Las Vegas

Pierwszym odnotowanym przybyszem z Europy w Las Vegas Valley był Raphael Rivera w 1829 roku. Nazwa Las Vegas została wymyślona przez hiszpańskiego badacza i handlarza, Antonio Armijo, który podróżował z Teksasu na północno-zachodnie tereny Stanów Zjednoczonych, zgodnie ze szlakiem Old Spanish Trail. Przemierzając trasę, natrafił na obszar dzisiejszego Las Vegas, w którym pustynny krajobraz wyparty został przez artezyjskie studnie i rozległe tereny strumieni oraz zielonych łąk (vegas w języku hiszpańskim); stąd wzięła się nazwa miasta.

3 maja 1844 roku do Las Vegas Valley, pozostającego częścią Meksyku, dotarł John C. Frémont. Stał on na czele grupy naukowców, wojskowych oraz obserwatorów Korpusu Inżynieryjnego Armii Stanów Zjednoczonych. 10 maja 1855 roku, po aneksji ziem meksykańskich przez Stany Zjednoczone, Brigham Young oddelegował 30 misjonarzy Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, prowadzonych przez Williama Bringhursta, na te tereny, by nawracać Pajutów na mormonizm. W pobliżu obecnego centrum miasta wybudowano fort, który służył jako przystanek dla podróżujących wzdłuż szlaku, zwanego „Korytarzem Mormońskim” pomiędzy Salt Lake City, a San Bernardino. Mormoni opuścili Las Vegas w 1857 roku z powodu wybuchu wojny w Utah. Las Vegas zostało założone jako miasto kolejowe 15 maja 1905 roku, kiedy to 45 hektarów ziemi, należącej dotychczas do korporacji San Pedro, Los Angeles and Salt Lake Railroad zostało wystawionych na aukcję. Las Vegas było częścią hrabstwa Lincoln, aż do 1908 roku, gdy weszło w skład nowo utworzonego hrabstwa Clark. W 1910 roku, w Las Vegas wybudowany został kościół katolicki pod wezwaniem św. Joanny D’Arc. 16 marca 1911 roku Las Vegas zyskało status miasta wydzielonego; jego pierwszym burmistrzem był Peter Buol.

Las Vegas było początkowo przystankiem dla podróżujących na zachód, dlatego też na początku XX wieku stało się popularnym miastem kolejowym. Było jednocześnie postojowym punktem dla okolicznych kopalń, a zwłaszcza tych wokół miasta Bullfrog, które dostarczały towary do reszty kraju. Wraz z rozprzestrzenianiem się kolei, Las Vegas traciło na ważności, jednak sąsiedztwo zapory Hoovera spowodowało, że w latach 30. zwiększyła się liczba mieszkańców miasta, a także liczba turystów je odwiedzających. Budowie zapory, położonej w odległości 48 kilometrów na południowy wschód od miasta, towarzyszyło formowanie Mead – największego sztucznego jeziora w Stanach Zjednoczonych. Legalizacja hazardu w 1931 roku doprowadziła do budowy kompleksów rozrywkowych w postaci kasyn/hotelów, z których słynie Las Vegas. Największy rozwój w tym aspekcie miał miejsce w latach 40. i związany był z napływem do miasta naukowców z Manhattan Project – projektu naukowo-badawczego, zmierzającego do konstrukcji i produkcji bomby atomowej. Pod koniec lat 40., aż do lat 60., Las Vegas stało się „kopalnią złota” dla organizacji przestępczych. Większość oryginalnych, ogromnych kasyn została wybudowana lub była zarządzana przez członków klanów mafijnych, a w tym między innymi przez Benjamina „Bugsy’ego” Siegela oraz Meyera Lansky’ego. Szybki rozwój Las Vegas w latach 50. wiązał się również z faktem, że dotychczasowe stolice hazardu, a w tym Galveston i Hot Springs, stopniowo zaostrzały przepisy, aż w końcu wprowadziły całkowite zakazy hazardu. W latach 60., głównie za sprawą działalności Howarda Hughesa, Las Vegas zaczęło odchodzić od korzeni „Dzikiego Zachodu”, transformując w kosmopolityczne miasto. W 1989 roku, wraz z otwarciem The Mirage, doszło do przełomu w historii nowoczesnego Las Vegas. Obiekt, zawierający pozłacane okna, wyznaczył nowe standardy luksusu i zapoczątkował erę megakompleksów. Jego właściciel, inwestor Steve Wynn, uważany jest za „ojca współczesnego Las Vegas”.

Geografia i klimat[ | edytuj kod]

Pustynny krajobraz okolic Las Vegas

Las Vegas położone jest w suchym basenie – dolinie, znajdującej się na środku pustyni, otoczonej przez suche góry. Na zachód od miasta leżą Spring Mountains. Większość krajobrazu okolicy jest kamienista i zakurzona; pustynna roślinność i dzikie zwierzęta dominują w środowisku, zaś sam obszar jest przedmiotem gwałtownych powodzi. Miasto znajduje się na wysokości około 620 metrów nad poziomem morza. Według United States Census Bureau, Las Vegas zajmuje powierzchnię 340 km², z czego 340 km² to ziemia, zaś 0,26 km² (0,04%) to wody.

Na terenie miasta znajdują się liczne trawniki, drzewa i inne typy zieleni. Ze względu na problemy z zasobami wody, w Las Vegas realizowany jest program xeriscapingu. Zgodnie z jego założeniami, organizacja krajobrazu i ogrodnictwa przebiega w sposób, który zmniejsza lub eliminuje potrzebę dodatkowego korzystania z systemu nawadniania; tworzone są zatem takie projekty otoczenia, które wymagają jak najmniejszych ilości wody. Oprócz tego, istnieją również inne ruchy mające na celu ochronę zasobów wód, zakładające między innymi ściśle określoną organizację podlewania krajobrazu mieszkalnego. W 2008 roku Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska sfinansowała program analizy oraz prognozy zmian i wpływów na lokalne środowisko do roku 2019. Badanie to spowodowało zwiększenie pojemności oczyszczalni ścieków, co umożliwiło szybszy wzrost liczby ludności.

Klimat[ | edytuj kod]

Las Vegas leży w strefie klimatu subtropikalnego typu pustynnego (klasyfikacja Köppena – BWh), charakterystycznego dla pustyni Mojave, na której się znajduje. W mieście przez cały rok świeci słońce: średnio 310 dni rocznie to dni słoneczne, co w konsekwencji powoduje ponad 3800 godzin słonecznych.

Miesiące letnie, od czerwca do września, są bardzo gorące i w większości suche, ze średnimi temperaturami od 34 °C do 40 °C w ciągu dnia i od 21 °C do 26 °C nocą. Średnio 133 dni w roku mają temperaturę powyżej 32 °C, natomiast średnia temperatura 72 dni przekracza 38 °C. W lipcu i sierpniu temperatura przewyższa te wartości. Wilgotność powietrza ma bardzo niski poziom, często wynoszący poniżej 10%.

Zimy w Las Vegas są krótkotrwałe i na ogół łagodne, ze średnią temperaturą około 14 °C w ciągu dnia i 4 °C nocą. Góry, które otaczają miasto gromadzą śnieg, jednak w samym Las Vegas Valley jest on rzadkością. Temperatury mogą spaść do 0 °C, jednak nieczęsto zdarza się, by nocą wynosiły poniżej –1 °C.

Roczne opady w Las Vegas wynoszą około 110 mm i przypadają na średnio 27 dni w ciągu roku. Większość opadów notowana jest zimą, jednak w najsuchszym miesiącu (czerwiec) średnia liczba dni z opadami jest niższa o zaledwie 2,9, niż w przypadku miesiąca o najwyższej wilgotności (marzec).