Kwas cytrynowy
Kropidlak czarny (Aspergillus niger) – gatunek grzyba z rodzaju kropidlaków. Jest pospolity na całym świecie. Występuje w glebie i innych wilgotnych miejscach. Często atakuje produkty spożywcze żywności (tzw. czarna pleśń).Pożywka bakteryjna (zwana czasem podłożem bakteryjnym lub pożywką) – mieszanina związków chemicznych umożliwiających hodowlę bakterii lub grzybów. Po raz pierwszy bulionu odżywczego użył w 1877 roku Ludwik Pasteur. Oprócz tego Robert Koch używał pożywek zestalanych żelatyną, które udoskonalił za radą żony swego współpracownika, pani Hesse, używając agaru.
Przeciwutleniacze (antyoksydanty, antyutleniacze) – grupa związków chemicznych, które same występując w małych stężeniach (w porównaniu z substancją podlegającą utlenianiu), wstrzymują lub opóźniają proces utleniania tej substancji. Każdy przeciwutleniacz może występować w roli prooksydanta.
Kwas cytrynowy (łac. Acidum citricum; E330) – organiczny związek chemiczny z grupy hydroksykwasów karboksylowych. Zawiera 3 grupy karboksylowe.
Kwas cytrynowy jest uważany za związek bezpieczny, jednak może powodować uszkodzenia oczu w przypadku bezpośredniego kontaktu. Doniesienia o możliwym działaniu rakotwórczym są całkowicie błędne.
Występowanie[ | edytuj kod]
Kwas cytrynowy występuje w niewielkich ilościach w większości organizmów żywych, gdyż spełnia ważną rolę w metabolizmie węglowodanów. Jego forma zjonizowana (cytrynian) jest ważnym produktem przejściowym w cyklu Krebsa (zwanym stąd cyklem kwasu cytrynowego). W większych ilościach występuje w niektórych owocach, np. w cytrynach, w których stanowi nawet do 8% suchej masy (co odpowiada 0,65% masy świeżej cytryny).
Otrzymywanie[ | edytuj kod]
W przemyśle kwas cytrynowy jest otrzymywany głównie przez fermentację cytrynową na pożywce z oczyszczonego cukru lub hydrolizatu skrobi za pomocą kultur kropidlaka czarnego (Aspergillus niger) hodowanego na podłożu o początkowym pH 2,5–3,5.
Może być otrzymywany syntetycznie.
Można go uzyskać w postaci krystalicznej w formie bezwodnej lub jako monohydrat i w obu tych postaciach jest dostępny w handlu.
Zastosowanie[ | edytuj kod]
Kwas cytrynowy jest używany jako regulator kwasowości i przeciwutleniacz w produktach spożywczych, a także jako kwasowy środek myjący w różnych procesach czyszczących. Sole kwasu cytrynowego – cytryniany – są stosowane jako leki przy niedoborze określonego metalu w organizmie.
Jest wykorzystywany także w przemyśle farmaceutycznym oraz w gospodarstwie domowym pod nazwą kwasek cytrynowy.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Farmakopea Polska IX, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2011, s. 4574, ISBN 978-83-88157-77-6 .
- ↑ Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 210, ISBN 83-7183-240-0 .
- http://www.poch.com.pl/wysw/utworz_pdf.php?nr_karty=601
- Czy kwas cytrynowy (E330) jest rakotwórczy? (pol.). Food-Info.net. [dostęp 2009-07-29].
- Hans Günter Schlegel: Mikrobiologia ogólna. Warszawa: PWN, 2003, s. 412–414. ISBN 83-01-13999-4.
- CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 88, Boca Raton: CRC Press, 2007, s. 3-120, ISBN 978-0-8493-0488-0 .
- Citric acid (nr 251275) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck KGaA). [dostęp 2017-08-07].
- Citric acid monohydrate (nr C1909) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck KGaA). [dostęp 2017-08-07].
- Liu, Charles; Caothien, Scott; Hayes, Jennifer; Caothuy, Tom; Otoyo, Takehiko; Ogawa, Takashi: Membrane Chemical Cleaning: From Art to Science. American Water Works Association, 2001. [dostęp 2014-04-08].
- High-throughput process development for design of cleaning-in-place protocols. GE Healthcare, 2010. [dostęp 2014-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-08)].
- Leonid Shnayder, David Greene, Ryoichi Haga: CIP (Cleaning In Place). GCEM / QMT, 2006. [dostęp 2014-04-08].
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.