Ksylofon
Idiofony (instrumenty muzyczne samobrzmiące) – grupa instrumentów muzycznych w systematyce instrumentologicznej Curta Sachsa, w których wibratorem (źródłem dźwięku) jest ciało stałe mające niezmienną, naturalną sprężystość.Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.
Charles Camille Saint-Saëns (ur. 9 października 1835 w Paryżu, zm. 16 grudnia 1921 w Algierze) – francuski kompozytor, wirtuoz fortepianu i organów, a także dyrygent własnych utworów. Tworzył w duchu romantyzmu.
Ksylofon (gr. ξύλον 'drewno' i φωνή 'dźwięk, głos'), harmonika słomiana, gigelyra – instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych, składający się z szeregu strojonych sztabek z twardego drewna najczęściej palisandru (wibratorów, od których wielkości zależy wysokość dźwięku), ułożonych w jednym lub więcej rzędach i uderzanych pałeczkami.
Ksylofon dotarł do średniowiecznej Europy z Azji, a niezwykłą popularność zyskał w XIX w. dzięki kompozycjom Camille'a Saint-Saënsa, który wprowadził ten instrument na stałe do orkiestry symfonicznej. Wybitnym wirtuozem ksylofonu był w XIX w. Michał Józef Guzikow urodzony w Szkłowie na Białorusi. Grał on na instrumencie 4-rzędowym ułożonym na słomianych wałkach i uderzanym drewnianymi pałeczkami w kształcie łyżek. Taki typ ksylofonu był powszechny do lat 50 XX wieku.
We współczesnych ksylofonach płytki układa się w dwóch równoległych rzędach, a ich liczba dochodzi do pięćdziesięciu; najczęściej spotykana rozpiętość tonalna to g-g lub c²-c. Instrumenty koncertowe posiadają metalowe rezonatory pod płytkami a same płytki wytwarzane są z włókna szklanego. We współczesnej muzyce poważnej ksylofon pojawia się bardzo często. Pełni też często funkcję ilustracyjną w muzyce filmowej.
Ksylofon jest wykorzystywany od początku XX w. w wychowaniu muzycznym dzieci, w przedszkolach i nauczaniu początkowym w szkole podstawowej. Prekursorem tej metody był Carl Orff. Skonstruował on prosty model ksylofonu 1-rzędowego o 1 lub 2 oktawach z wyjmowanymi łatwo płytkami. Prostota instrumentu skłaniała dzieci do zabawy z muzyką, rozwijania ekspresji i inwencji twórczej.
Przypisy[ | edytuj kod]
- Andrzej Chodkiewicz , Encyklopedia muzyki, Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN, 1995, s. 474, ISBN 83-01-11390-1, OCLC 34128613 [dostęp 2020-02-14] .
- Włodzimierz Kotoński , Instrumenty perkusyjne we współczesnej orkiestrze, wyd. Wyd. 2 popr. i rozsz, Kraków: Polskie Wydaw. Muzyczne, 1981, s. 63-67, ISBN 83-224-0168-X, OCLC 749535358 [dostęp 2020-02-14] .