Krzyż Nowohucki

Przeczytaj także...
Pomnik Krzyża Nowohuckiego – pomnik znajdujący się w Krakowie, w Dzielnicy XVIII Nowa Huta, na os. Teatralnym przed kościołem Najświętszego Serca Pana Jezusa.Stanisław Dziwisz (ur. 27 kwietnia 1939 w Rabie Wyżnej) – polski biskup rzymskokatolicki, doktor teologii, sekretarz i kapelan arcybiskupa metropolity krakowskiego Karola Wojtyły w latach 1966–1978, osobisty sekretarz papieża Jana Pawła II w latach 1978–2005, arcybiskup metropolita krakowski od 2005, kardynał prezbiter od 2006.
Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa - kościół rzymskokatolicki, znajdujący się w Krakowie w dzielnicy XVIII Nowa Huta na os. Teatralnym przy ul. Ludźmierskiej 2.

Pierwszy Krzyż na kotwicy Arki

Trzeci Krzyż obecnie

Pomnik Krzyża Nowohuckiego (Czwarty Krzyż)

Krzyż Nowohucki – łaciński krzyż znajdujący się na osiedlu Teatralnym, był przez wiele lat jednym z najbardziej rozpoznawanych symboli Nowej Huty.

Drewniany krzyż umieszczono 17 marca 1957 roku na placu, gdzie miał stanąć pierwszy w Nowej Hucie kościół, przewidziany zresztą w planach budowy nowego miasta. Miejsce u zbiegu ówczesnych ulic Marksa i Majakowskiego poświęcił administrator apostolski diecezji krakowskiej, biskup Eugeniusz Baziak. Komunistyczne władze nie dotrzymały jednak obietnicy budowy kościoła i postanowiły zbudować na tym miejscu szkołę. Cofnięto pozwolenie, a krzyż polecono usunąć. W dniu 27 kwietnia 1960 r. koparki wjechały na plac, by wykopać krzyż. Doszło do rozruchów i walk między milicją a mieszkańcami, którzy wystąpili w obronie krzyża. Dzięki postawie nowohucian krzyż pozostał na swoim miejscu. Wybudowano obok szkołę, a kościół w tym miejscu powstał dopiero w 2001 roku.

Nowa Huta – historyczna, wschodnia część obszaru Krakowa. Zaprojektowane i zbudowane od podstaw miasto, którego budowę rozpoczęto w 1949 roku. W latach 1949–1951 samodzielne, od 1 stycznia 1951 włączone do Krakowa jako jedna z jego dzielnic.Osiedle Teatralne – osiedle w Krakowie, w Dzielnicy XVIII Nowa Huta, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy. Zbudowane zostało w latach 1950–1953, zgodnie z zasadami realizmu socjalistycznego. Położone jest ono w pobliżu centrum Nowej Huty. W jego otoczeniu znajdują się 3 przystanki tramwajowe oraz 2 autobusowe. Połączenie komunikacyjne z centrum Krakowa jest bardzo dobre.

Dzięki staraniom ówczesnego metropolity krakowskiego kard. Karola Wojtyły do rozpoczęcia budowy pierwszego nowohuckiego kościoła doszło w październiku 1967 r, była to Arka Pana, lecz już w innym miejscu, kilkaset metrów dalej.

Drewniany krzyż niszczał, wymieniono go na metalowy (drugi), a ten znowu na drewniany (trzeci), który dzisiaj stoi w innym miejscu.

Obecnie na tym miejscu przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa stoi Pomnik Krzyża Nowohuckiego. Został on odsłonięty i poświęcony w sobotę 10 listopada 2007. Zaprojektował go Stefan Dousa. Wykonany jest z brązu i ma 4,85 m wysokości. Są na nim ważne słowa z homilii Jana Pawła II, którą wygłosił w 1979 roku w Mogile „Od krzyża w Nowej Hucie zaczęła się nowa ewangelizacja, ewangelizacja nowego milenium”. Są też wykute w brązie ręce. Jak mówił kardynał Stanisław Dziwisz, to dłonie tych którzy Krzyża nigdy oddać nie chcieli.

Jan Paweł II (łac. Ioannes Paulus PP. II), właśc. Karol Józef Wojtyła (ur. 18 maja 1920 w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 w Watykanie) – polski biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski, a następnie arcybiskup metropolita krakowski, kardynał, zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (1969-1978), 264. papież i 6. Suweren Państwa Miasto Watykan (16 października 1978 – 2 kwietnia 2005), kawaler Orderu Orła Białego, błogosławiony Kościoła katolickiego.Stefan Dousa (ur. 11 listopada 1945 w Będzinie) – polski rzeźbiarz specjalizujący się w medalierstwie i rzeźbie monumentalnej, profesor sztuk plastycznych.

Sam krzyż (trzeci) został przeniesiony i stoi obecnie przy północno-wschodniej ścianie kościoła, od strony os. Górali, zaś oryginalny (pierwszy) krzyż umieszczony został na kotwicy Kościoła Arki Pana od strony ołtarza polowego (miejsca zamieszek).

Kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana) – parafialny kościół rzymskokatolicki położony w Krakowie w Dzielnicy XVI Bieńczyce przy ulicy Obrońców Krzyża 1.Osiedle Górali (do roku 1958 osiedle C-2 Południe) – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy. Nazwę przyjęło od tytułu pierwszego przedstawienia wykonanego w teatrze na Osiedlu Teatralnym – opery autorstwa Wojciecha Bogusławskiego pt. Krakowiacy i górale.

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Wypadki nowohuckie, obrona krzyża w Nowej Hucie – zamieszki, jakie wybuchły w Nowej Hucie 27 kwietnia 1960 roku w związku z decyzją władz o usunięciu krzyża z Osiedla Teatralnego.

Kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana) – parafialny kościół rzymskokatolicki położony w Krakowie w Dzielnicy XVI Bieńczyce przy ulicy Obrońców Krzyża 1.

Milicja Obywatelska (MO) – mundurowa formacja państwowa o charakterze policyjnym służąca do utrzymania ładu i porządku, walki z przestępczością oraz zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, działająca w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1944–1990. Odpowiednik policji w innych krajach. Jej liczebność wynosiła ok. 80 000 funkcjonariuszy.

Eugeniusz Baziak (ur. 8 marca 1890 w Tarnopolu, zm. 15 czerwca 1962 w Warszawie) – polski biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy lwowski w latach 1933–1944, arcybiskup metropolita lwowski w latach 1944–1962, administrator apostolski archidiecezji krakowskiej w latach 1951–1962, arcybiskup metropolita krakowski w 1962.

Krzyż Nowohucki

Reklama