• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Kruszwica



    Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9]
    Przeczytaj także...
    Szlak bursztynowy – szlak handlowy między europejskimi krajami basenu Morza Śródziemnego a ziemiami leżącymi na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego. W znaczeniu węższym jest to przebieg tras zorganizowanych wypraw po bursztyn, nasilonych od I wieku n.e.Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (WOPR) – polska organizacja skupiająca ratowników wodnych. WOPR jest specjalistycznym stowarzyszeniem o zasięgu ogólnokrajowym, powstałym na podstawie zarządzenia nr 74 Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej z dnia 11 kwietnia 1962 roku, uzyskało osobowość prawną 9 października 1967 roku na podstawie decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych. Zostało włączone do systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego ustawą z dnia 8 września 2006 roku.

    Kruszwica – miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, położone na Kujawach, w powiecie inowrocławskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kruszwica. Miasto należy do Związku Miast Polskich.

    Miasto położone jest na Pojezierzu Gnieźnieńskim, na północnym brzegu jeziora Gopło, w miejscu wypływania z niego rzeki Noteci. Miasto królewskie położone w II połowie XVI wieku w powiecie kruszwickim województwa brzeskokujawskiego, należało do starostwa kruszwickiego. W czasach zaborów miasto nosiło nazwę niem. Kruschwitz. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa bydgoskiego.

    Osiedle Tysiąclecia w Kruszwicy – rozciąga się między ulicami Józefa Kraszewskiego, Powstańców Wielkopolskich i ciągnie się pod ulicę Rybacką. Znajduje się na niej zakon sióstr elżbietanek, dawny magistrat i urząd stanu cywilnego. Dzielnica w zdecydowanej mierze została pobudowana w blokach. Zamieszkuje ją około 1500 Kruszwiczan.Zbigniew, właśc. Zbygniew (ur. po 1070, zm. 8 lipca 1113?) – książę Wielkopolski, Mazowsza i Kujaw w latach 1102–1107. Pierworodny syn księcia Władysława I Hermana i prawdopodobnie Przecławy z rodu Prawdziców.

    Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Kruszwica liczyła 8819 mieszkańców.

    W 2012 roku obchodziło jubileusz 590-lecia nadania praw miejskich.

    Kruszwica jest ważnym ośrodkiem gospodarczym, handlowym i kulturalnym regionu. Znajdują się tu zakłady przemysłu spożywczego. Ogromną rolę w życiu miasta odgrywa turystyka, związana z początkami polskiej państwowości.

    Położenie[ | edytuj kod]

    Kruszwica jest położona w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego w powiecie inowrocławskim nad jeziorem Gopło. Gmina Kruszwica graniczy z 8 gminami. Miasto zamieszkuje około 9 tys. mieszkańców na powierzchni 6,64 km² i leży w niewielkich odległościach do ważnych ośrodków regionu, na ważnym szlaku komunikacyjnym. Rzeźba terenu jest płaska. Kruszwica otaczają czarnoziemy czyli gleby wysokiej klasy.

    Osiedle Robotnicze – to najstarsze osiedle mieszkaniowe w Kruszwicy znajdujące się przy ulicy Jana Kasprowicza, Niepodległości.Tutaj znajduje się najstarszy w mieście budynek szkolny, dzisiejsze liceum im. Juliusza Słowackiego. Dzielnica w zdecydowanej mierze została pobudowana w blokach. Dzielnice zamieszkuje około 2 tysięcy mieszkańców.Dagome iudex – powieść historyczno-fantastyczna napisana przez Zbigniewa Nienackiego, a wydana w latach 1989-1990. Powieść ukazała się również pod tytułem Historia sekretna.

    Historia[ | edytuj kod]

     Osobny artykuł: Historia Kruszwicy.
    Stała ekspozycja w Mysiej Wieży – przedstawia wczesną historię miasta

    Legendy mówią o Popielu, którego zjadły myszy, ubogim Piaście Kołodzieju (protoplaście dynastii Piastów), a także o państwie królowej Goplany.

    Ze źródeł historycznych pochodzą poniższe informacje. Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z neolitu – ok. 3900–1800 p.n.e., na ok. 500 rok p.n.e. datuje się gród na Ostrowie Rzępowskim (obecnie Półwysep Rzępowski). Osadnictwo na tym terenie było podyktowane żyznością gleb, bogactwami naturalnymi i dogodnym położeniem geograficznym. Rozwojowi Kruszwicy sprzyjało położenie na „szlaku bursztynowym” i na szlaku z Wielkopolski na Ruś. Szlak wodny prowadzący od Warty, poprzez jezioro Gopło do Wisły był dodatkowym atutem Kruszwicy. Kruszwica w tym czasie była niewielką osadą o charakterze otwartym. Najprawdopodobniej głównym grodem plemienia Goplan była silnie broniona osada w Mietlicy, położona ok. 20 km w kierunku południowym od Kruszwicy. W IX wieku plemię Goplan zostało włączone do państwa Polan. Dlatego w X i XI wieku Kruszwica stała się znaczącym ośrodkiem miejskim z grodem na wyspie, gdzie rezydowali polscy królowie i książęta. Bujny rozkwit zachwiało spalenie miasta przez księcia Władysława Hermana w 1096, kiedy to gród uwikłany był w konflikt, udzielając schronienia zbuntowanemu Zbigniewowi. Jednak w XII i do połowy XIII wieku nastąpił ponowny rozwój miasta i wzrost liczby mieszkańców. Od końca XII wieku gród był siedzibą kasztelanii kruszwickiej. W tym okresie zbudowano romańską kolegiatę św. Piotra i Pawła oraz kościół grodowy św. Wita. W XII wieku powstały także kolejne kościoły: szpitalny pod wezwaniem św. Gotarda i miejski św. Klemensa. W tym też czasie Kruszwica była najprawdopodobniej siedzibą biskupa kujawskiego. Biskupstwo to ustanowiono ok. roku 1123–1124 podczas legacji Idziego z Tuskulum. Pierwszym biskupem noszącym przydomek „kruszwicki” był pochodzący z Niemiec Swidgier. Czasy Bolesława Krzywoustego i Bolesława Kędzierzawego były pomyślne dla Kruszwicy, jednak od roku 1271 następuje upadek. W tym roku Bolesław Pobożny spalił miasto.

    Cukrownia „Kruszwica” – cukrownia w Kruszwicy, wchodząca w skład Krajowej Spółki Cukrowej S.A.. Założona w grudniu 1880, obecnie jest w stanie produkować do 1000 ton cukru dziennie. W 2010 przerobiono 795 tys. ton buraków i wyprodukowano 119 tys. ton cukru. Działa tu zakładowa straż pożarna.Powstanie wielkopolskie – powstanie polskich mieszkańców Prowincji Poznańskiej przeciwko Rzeszy Niemieckiej wkrótce po zakończeniu I wojny światowej. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Polski, która w tym czasie umacniała swą niepodległość.
    Most zwodzony prowadzący do zamku
  • w XIV następowało podnoszenie się grodu z ruin
  • 1332–1337 gród pozostawał we władaniu Krzyżaków
  • w latach 1350–1355 z rozkazu Kazimierza Wielkiego wzniesiono zamek (z „Mysią Wieżą”) – siedzibę kasztelani i starostwa
  • w XIV w. stała się siedzibą sądów: ziemskiego i grodzkiego
  • w 1422 roku Władysław Jagiełło nadał Kruszwicy magdeburskie prawa miejskie, poprzednia lokacja na zachodnim brzegu Gopła dokonana prawdopodobnie w 1303 przez księcia kujawskiego i łęczyckiego nie powiodła się
  • potop szwedzki – zniszczenie miasta, spalenie zamku
  • 5 sierpnia 1772 – włączenie do zaboru pruskiego w wyniku I rozbioru Polski
  • 3 stycznia 1919 – wyzwolenie Kruszwicy w powstaniu wielkopolskim.

    • W wyniku I rozbioru polski w 1772 r. Kruszwica włączona została do zaboru pruskiego. Przez cały okres panowania pruskiego piastowski gród był dla Polaków symbolem patriotyzmu i polskości. Miasto systematycznie, lecz powoli rozwijało się. Koniec XIX w. był dla Kruszwicy zdecydowanie korzystny, gdyż oddano do żeglugi uregulowaną Noteć, która połączyła Kruszwicę z Kanałem Bydgoskim. W mieście wybudowano także cukrownię. Okres międzywojenny to dalszy rozwój miasta, w szczególności poczyniono duże inwestycje w sektorze rolno-spożywczym. Tendencja została zachowana i w latach 1952–1956 wybudowano zakłady przemysłu tłuszczowego oraz Wytwórnia Win i Przetworów Owocowo-Warzywnych, które w 1976 roku otrzymały największą w Polsce olejarnię (90 000 ton oleju rocznie).

    Straż Ochrony Kolei (SOK) – umundurowana i uzbrojona formacja działająca na podstawie ustawy o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 86, poz. 789).Siemiatycze (biał. Сямятычы) – miasto i gmina w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, położone na Wysoczyźnie Drohiczyńskiej, nad rzeką Kamionką (prawy dopływ Bugu).

    W czerwcu 1960 r. odbyły się w Kruszwicy uroczystości, które inaugurowały ogólnokrajowe obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego.

    Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9]




    Warto wiedzieć że... beta

    Stara baśń: powieść z IX wieku – powieść historyczna autorstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego z 1876 roku. Utwór ten stanowi pierwszą część cyklu powieści Dzieje Polski.
    Płock – miasto na prawach powiatu na Pojezierzu Dobrzyńskim i w Kotlinie Płockiej, nad Wisłą, w województwie mazowieckim, siedziba ziemskiego powiatu płockiego; historyczna stolica Mazowsza oraz stolica Polski w latach 1079-1138; siedziba rzymskokatolickiej kurii diecezji płockiej (1075); siedziba władz Kościoła Starokatolickiego Mariawitów i mariawickiej diecezji warszawsko-płockiej, port rzeczny, rafineria ropy naftowej (1964), szkoły wyższe, teatry, muzea.
    Zmiennicy – polski serial telewizyjny w reżyserii Stanisława Barei, emitowany po raz pierwszy w Programie 1 TVP od 18 października 1987 do 15 stycznia 1988 roku.
    Władysław I Herman (ur. ok. 1043, zm. 4 czerwca 1102) – książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1079-1102. Młodszy syn Kazimierza I Odnowiciela i jego żony Dobroniegi.
    Sala królestwa – miejsce zebrań i lokalny ośrodek życia religijnego członków Chrześcijańskiego Zboru Świadków Jehowy, obiekt służący biblijnej działalności edukacyjnej prowadzonej przez ten związek wyznaniowy oraz wielbieniu Boga (Jehowy). Chociaż pierwsze takie miejsca zaczęły powstawać pod koniec XIX wieku, nazwę tę nadał im w roku 1935 Joseph Franklin Rutherford, drugi prezes Towarzystwa Strażnica.
    Policja – umundurowana (służba mundurowa) i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego. Została utworzona na mocy Ustawy o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 roku. Policja podlega Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.
    Stefan Cybichowski (ur. 2 sierpnia 1881 w Poznaniu, zm. 6 stycznia 1940 w Poznaniu) – polski architekt i działacz społeczny. Jego symboliczna mogiła znajduje się na Cmentarzu Parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.05 sek.