Kronos
Gwiezdne wrota (ang. Stargate SG-1) – amerykańsko-kanadyjski serial fantastyczno-naukowy z 1997 roku, który powstał na podstawie filmu kinowego z roku 1994 – Gwiezdne wrota. Serial ten został zrealizowany przez Metro-Goldwyn-Mayer i jest najdłużej (nieprzerwanie) nadawanym serialem science fiction w historii telewizji. W 2004 roku ukazał się spin-off – Gwiezdne wrota: Atlantyda, w roku 2009 Gwiezdne wrota: Wszechświat. W roku 2008 powstały dwa filmy fabularne – Stargate: The Ark of Truth oraz Stargate: Continuum.Uranos (także Uran, Niebo; gr. Οὐρανός Ouranós, łac. Uranus, Caelus ‘niebo’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie nieba.
Hera (gr. Ἥρα Hēra, łac. Hera, Iuno, Juno, Junona) – w mitologii greckiej trzecia córka Kronosa i Rei, żona Zeusa. Według niektórych źródeł była trzecią małżonką władcy bogów, po Metydzie (Metis) i Temidzie. Była również Zeusową siostrą, królową Olimpu, boginią niebios, patronką macierzyństwa, opiekunką małżeństwa i rodziny.
Kronos (stgr. Κρόνος krónos, łac. Saturnus) – w mitologii greckiej bóg rolnictwa, jeden z tytanów i najmłodszy syn Uranosa i Gai.
Kronos uchodził za syna Uranosa i Gai. Czasem mylony z Chronosem. W obronie swych sióstr i braci pozbawił ojca władzy nad światem. Ten przeklął go, zapowiadając że i jego strąci z piedestału własne dziecko. Jego żoną była jedna z tytanid Reja. Z ich związku urodziło się sześcioro dzieci (Demeter, Hestia, Hera, Hades, Posejdon i Zeus). Ale ponieważ przepowiedziano mu, że jedno z dzieci pozbawi go władzy, połykał je zaraz po urodzeniu. Rei udało się uratować najmłodszego, Zeusa, podając Kronosowi kamień owinięty w pieluszki dla dzieci (omfalos). Zeus został ukryty w grocie na Krecie. Reja zwołała nimfy, aby grały i dźwięczały dzwoneczkami, by zagłuszyć płacz dziecka. Zeus, gdy dorósł, zmierzył się z ojcem – środek wymiotny spowodował, że Kronos zwrócił połknięte wcześniej swoje dzieci. Zeus wraz ze swym rodzeństwem postanowili ukarać ojca – w wyniku wojny tytanów Kronos został pokonany i strącony do Tartaru. Po umocnieniu władzy na Ziemi Zeus uwolnił ojca i oddał mu we władanie Pola Elizejskie. Planeta przeznaczona Kronosowi to Saturn.
Świątynia Kronosa znajdowała się w Atenach. W Olimpii miał poświęcone wzgórze, a na Krecie składano mu ofiary z dzieci.
Współcześnie uważa się, iż Hezjod, pisząc Theogonię, korzystał z orientalnych źródeł lub opisywał poglądy zapożyczone przez Greków. Są liczne analogie m.in. z mitami anatolijskimi – Kronos połyka kamień, Kumarbi ma połykać kawałek bazaltu. Na końcu wygrywa w obydwu przypadkach bóg burzy.
W kulturze[ | edytuj kod]
W amerykańskim serialu sf Gwiezdne wrota, Kronosem nazwano jednego z Goa'uld, kosmitów, którzy w starożytności podszywali się pod ziemskie bóstwa, a współcześnie są do Ziemian wrogo nastawieni.
Pojawił się także w cyklu Percy Jackson i bogowie olimpijscy.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Maciej Popko, Mitologia hetyckiej Anatolii, WAIF, Warszawa, 1987, ISBN 83-221-0103-1, s.129-132