Krakowiec
Płaskowyż Tarnogrodzki (512.49; ukr. Терногородське плато) – duży mezoregion fizycznogeograficzny w południowo-wschodniej Polsce i w zachodniej części państwa Ukraina, stanowiący wschodnią część Kotliny Sandomierskiej. Mezoregion bierze swoją nazwę od miasta Tarnogród.Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim i Księstwami Oświęcimia i Zatoru (niem. Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator; ukr. Королівство Галичини та Володимирії з великим князівством Краківським і князівствами Освенціма і Затору) – państwo (w praktyce prowincja i kraj koronny) na terytorium Galicji, w latach 1772-1918 wchodzące w skład Monarchii Habsburgów, Cesarstwa Austriackiego i Austro-Węgier. Kraina historyczna na wschodzie Europy Środkowej, obecnie w granicach Polski i Ukrainy.
Powiat jaworowski – powiat w województwie lwowskim, istniejący w okresie II Rzeczypospolitej, z siedzibą w Jaworowie.
Krakowiec (ukr. Краковець, Krakoweć; Краківець, Krakiweć) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie jaworowskim, położone na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, nad rzeką Szkło i Stawem Krakowieckim.
Do roku 1772 ziemia przemyska, województwo ruskie, do roku 1918 powiat Jarosław w austriackiej prowincji Galicja. Do 17 września 1939 w powiecie jaworowskim, województwie lwowskim. Pod okupacją niemiecką w Polsce pozbawiony praw miejskich, stając się siedzibą wiejskiej gminy Krakowiec.
Miasto leży przy drodze M10, między Jaworowem a Korczową. Znajduje się w nim polsko-ukraińskie przejście graniczne.
Historia[ | edytuj kod]
Prawa miejskie Krakowca potwierdzone przywilejem w roku 1520, dobra krakowieckie były w tym okresie własnością Franciszka Fredry, następnie Jerzego Fredry (tzw. krakowiecka linia Fredrów), następnie od 1590 własność ks. Aleksandra Ostrogskiego wojewody wołyńskiego, kolejni właściciele Bełzeccy i Cetnerowie, do roku 1772 własność Ignacego Cetnera wojewody bełskiego. Po rozbiorach Polski własność książąt lotaryńskich (jako wiano księżnej Anny Cetner, od roku 1813), następnie hrabiów Potockich i książąt Lubomirskich, a od końca XIX do II wojny światowej - hrabiów Łubieńskich.
W roku 1880 miasto liczyło 1891 mieszkańców w tym Polaków, Rusinów, Ormian, Niemców i Żydów. Do roku 1945 Krakowiec otoczony był polskimi wsiami Czaplaki, Ruda Krakowiecka, Podborze, Morańce, Pyszówka, Gnojnice i Budzyń. W listopadzie 1945 wysiedlono mieszkających w Krakowcu Polaków.
| edytuj kod]
W roku 1590 książę Aleksander Ostrogski wybudował w Krakowcu zamek obronny. W roku 1786 na zamku Cetnerów znajdowała się bogata kolekcja obrazów oraz okazów przyrodniczych.
Religia[ | edytuj kod]
Parafia Krakowiec, dekanat Jaworów, diecezja przemyska obejmowała prócz samego Krakowca: Broszki, Budzyń, Czaplaki, Gnojnice, Huki, Kochanówka, Lubienie, Młyny, Morańce, Przedborze, Pyszówka, Ruda Krakowiecka, Ruda Kochanowska, Sarny, Świdnica, Wola Gnojnicka i Wólka Rosnowska; łącznie 3308 parafian wg stanu z 1938 r. W połowie XVI wieku katolicki kościół został zamieniony przez Stanisława Fredrę na zbór kalwiński, w roku 1604 kościół został zwrócony katolikom, w okresie tym dziedziczką Krakowca była księżna Anna Ostrogska na Ostrogu. Murowany kościół katolicki wybudowano w roku 1785, a w roku 1854 został on konsekrowany.
Parafia greckokatolicka w miejscu, dekanat jaworowski, diecezja przemyska, posiadała cerkiew oraz kaplice filialne w Przedborzu, Hukach i Budzyniu.
Osoby pochodzące z Krakowca[ | edytuj kod]
Pobliskie miejscowości[ | edytuj kod]
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.52
- Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG