Król
Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich, posługuje się nim jako pierwszym językiem około 145 mln ludzi, ogółem (według różnych źródeł) 250-300 mln. Jest językiem urzędowym w Rosji, Kirgistanie i na Białorusi, natomiast w Kazachstanie jest językiem oficjalnym oraz jest jednym z pięciu języków oficjalnych a jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się pismem zwanym grażdanką, graficzną odmianą cyrylicy powstałą na skutek jej upraszczania.Bolesław I Chrobry (Wielki) (ur. 967, zm. 17 czerwca 1025) – pierwszy koronowany król Polski (od 1025 roku) z dynastii Piastów, w latach 1003-1004 także książę Czech jako Bolesław IV, książę Polski od 992 roku.
Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
Król (łac. rex) – tytuł osoby sprawującej najwyższą władzę w państwie o ustroju monarchicznym; władca przeważnie koronowany w specjalnym obrzędzie; najpowszechniej występujący tytuł monarszy. Słowo „król” w języku polskim i innych językach pochodzi od imienia Karola Wielkiego, np. czeski král, litewski karalius, rosyjski король.
Z czasem nadanie tytułu królewskiego chrześcijańskiemu władcy połączono z namaszczeniem przez papieża lub arcybiskupa. Insygnia królewskie to korona, berło, jabłko królewskie. Obecnie królowie państw europejskich pełnią zwykle funkcje reprezentacyjne i są jedynie symbolem wieloletnich tradycji państwowych, jak np. w Wielkiej Brytanii lub Szwecji. W niektórych państwach europejskich królowie ograniczają się do funkcji reprezentacyjnych, pomimo iż posiadają liczne prerogatywy, umożliwiające im sprawowanie realnej władzy nad państwem, jak np. w Danii. W krajach pozaeuropejskich król posiada znacznie większą władzę (np. Maroko, Jordania, Tajlandia). W niektórych państwach sprawuje władzę absolutną, np. w Arabii Saudyjskiej.
Pierwszym królem Polski był Bolesław I Chrobry ukoronowany w 1025 roku. W literaturze nie wyklucza się symbolicznego aktu włożenia korony na głowę Bolesława przez cesarza Ottona III w 1000 roku – jednak odrzuca się tradycję o koronacji Chrobrego dokonanej przez Ottona III. Ostanim koronowanym królem Polski był car Mikołaj I Pawłowicz z dynastii Romanowów.
Tytułu króla używano też w odniesieniu do niektórych kapłanów (Rex Nemorensis, rex sacrorum).
Etymologia słowiańska[]
Według profesora Wilhelma Bogusławskiego słowo będące w języku słowiańskim odpowiednikiem króla pojawiło się co najmniej na kilka stuleci, a może i tysiącleci przed narodzinami Karola Wielkiego. Z tego względu XVI wieczna teoria jakoby słowo to u Słowian wywodziło się od imienia wielkiego władcy Franków nie może być prawdziwa. Oto co pisze Wilhelm Bogusławski w drugim tomie swojej książki Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku, wydanej w Poznaniu, w roku 1887, strony 463-464.:
Profesor Bogusławski podkreśla, że król u Słowian nigdy nie miał takiego znaczenia jak rzymski rex, gdyż władza u Słowian była dużo bardziej demokratyczna, przez co władza króla była mocno ograniczona przez wiece ludowe. Dopiero przyjęcie chrześcijaństwa wzmocniło u Słowian władzę królewską na tyle, by można ją było uznać za w pełni monarchiczną.
Lista obecnie panujących królów[]
Zobacz też[]
Przypisy
- J. Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej, Kraków 1999, s. 92.