Koszalin (niem. Köslin, łac. Coslinum, kaszub. Kòszalëno) – miasto na prawach powiatu w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, drugie co do wielkości miasto na Pomorzu Zachodnim. Największe miasto regionu środkowopomorskiego. Położone na Pobrzeżu Koszalińskim, nad rzeką Dzierżęcinką, nad jeziorami: Jamno i Lubiatowo Północne. Siedziba powiatu koszalińskiego, sądu okręgowego, wydziału zamiejscowego urzędu marszałkowskiego i delegatury urzędu wojewódzkiego.
Okręg wyborczy nr 13 – okręg wyborczy w polskich wyborach do Parlamentu Europejskiego, obejmujący swym zasięgiem tereny województwa lubuskiego i zachodniopomorskiego. Siedzibą okręgowej komisji wyborczej jest Gorzów Wielkopolski.Gdańsk Główny – największa pasażerska stacja kolejowa w Gdańsku, położona na trasie Tczew – Gdynia. Mieści się w zabytkowym budynku przy ulicy Podwale Grodzkie, w Śródmieściu Gdańska. Obsługuje połączenia zarówno międzymiastowe jak i międzynarodowe. Ze stacji Gdańsk Główny odprawianych jest najwięcej pociągów trójmiejskiej SKM. Na stacji zatrzymują się pociągi pasażerskie wszystkich kategorii. Według kategoryzacji PKP stacja Gdańsk Główny ma najwyższą kategorię A.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto miało 107 048 mieszkańców.
Miasto jest większym ośrodkiem kulturalnym w regionie, w którym znajdują się teatry, kina, filharmonia, amfiteatr oraz muzea. Jest także siedzibą lokalnych mediów. W Koszalinie znajduje się również kuria diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej.
Centrum miasta znajduje się ok. 11 km od Morza Bałtyckiego. Obszar miasta sięga południowego brzegu nadmorskiego jeziora Jamno.
Parafia Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Koszalinie – parafia prawosławna w dekanacie Koszalin diecezji wrocławsko-szczecińskiej.Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych „Młodzi i Film” – najstarszy i największy w Polsce festiwal młodego kina. Prezentuje pełnometrażowe i krótkometrażowe profesjonalne debiuty filmowe, przede wszystkim polskie. Tradycją Festiwalu są spotkania młodych twórców z publicznością i krytykami, mające charakter szczerej wymiany opinii na temat filmów – stąd ich nazwa: „Szczerość za szczerość”. Głównymi nagrodami Festiwalu są Wielkie i Małe Jantary.
Koszalin pośród powiatów na mapie województwa (2009)
Miasto położone jest na Pobrzeżu Koszalińskim, a dokładnie znajduje się na styku granic trzech mezoregionów: Wybrzeża Słowińskiego, Równiny Białogardzkiej i Równiny Słupskiej. Po zmianach granic w 2010 roku miasto leży nad jeziorem Jamno.
Placówka Straży Granicznej w Kołobrzegu – graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania w ochronie granicy państwowej.Leśnica – wzgórze o wysokości 118,5 m n.p.m., w woj. zachodniopomorskim, w granicach Koszalina, położone w zachodnim krańcu Równiny Słupskiej. Jest częścią pasma Góry Chełmskiej.
Powierzchnia miasta wynosi 98,34 km² (1 stycznia 2014).
Historycznie Koszalin jest położony na Pomorzu Zachodnim. W latach 1815–1945 miasto było siedzibą rejencji koszalińskiej. W latach 1946–1950 znajdowało się w województwie szczecińskim. Od 1950 do 1998 roku miasto było stolicą województwa koszalińskiego. Od 1999 roku leży w północnej części województwa zachodniopomorskiego.
Droga krajowa nr 6 – droga krajowa w północnej części kraju prowadząca od granicy z Niemcami w Kołbaskowie do Łęgowa o długości ok. 351 km. Droga nr 6 przebiega przez województwa zachodniopomorskie i pomorskie. Jest połączeniem niezbędnym dla ruchu osobowo-towarowego między dwoma najważniejszymi ośrodkami miejskimi w północnej Polsce, tzn. Szczecinem wraz z aglomeracją oraz Trójmiastem.PN-EN ISO 9001:2009 Systemy zarządzania jakością - Wymagania (z ang. EN ISO 9001:2008 Quality management systems - Requirements) - międzynarodowa norma określająca wymagania, które powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji.
Dzielnice i inne osiedla w Koszalinie: 4 Marca, Akademickie, Kędzierzyn, Przylesie, Unii Europejskiej, Zagórzyno, Lechitów, Wenedów, Na Skarpie, Rokosowo, Bukowe, Chełmoniewo, Dzierżęcino, Lubiatowo, Raduszka.
Dawne miejscowości stanowiące obecnie części miasta: Jamno, Łabusz, Sarzyno, Wilkowo, Żabowo.
W 1214 r. książę pomorski Bogusław II nadał wieś Koszalin (łac. Cossalitz), koło Góry Chełmskiej, w ziemi kołobrzeskiej klasztorowi w Białobokach k. Trzebiatowa.
Nasze Miasto (wcześniej Echo Miasta) – bezpłatna gazeta, wydawana od czerwca 2005, ukazująca się w poniedziałki i czwartki. Większość nakładu gazety jest rozprowadzana w godzinach przedpołudniowych kierowcom w miejscach o najwyższym natężeniu ruchu (na skrzyżowaniach) oraz przechodniom (w okolicach dworców, przystanków komunikacji miejskiej, itp.). Pozostała część nakładu rozkładana jest na stojakach umieszczanych w miejscach użyteczności publicznej (biura, urzędy, restauracje, itp.). Wydanie czwartkowe, w związku z większym nakładem w stosunku do wydania poniedziałkowego, dystrybuowane jest już w środowe popołudnia.Dekanat Koszalin – jeden z 5 dekanatów diecezji wrocławsko-szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
W 1248 r. wschodnia część ziemi kołobrzeskiej z Koszalinem przeszła na własność biskupów pomorskich (kamieńskich), dając początek biskupiemu księstwu kamieńskiemu. 23 maja 1266 r. biskup Herman von Gleichen lokował miasto na prawie lubeckim, nadając mu okoliczne wsie i liczne przywileje i ustanawiając w nim swoją główną rezydencję oraz stolicę biskupiego księstwa kamieńskiego.
Okręg wyborczy nr 40 do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej obejmuje obszar miasta na prawach powiatu Koszalin oraz powiatów: białogardzkiego, choszczeńskiego, drawskiego, kołobrzeskiego, koszalińskiego, sławieńskiego, szczecineckiego, świdwińskiego i wałeckiego (województwo zachodniopomorskie). W obecnym kształcie został utworzony w 2001. Wybieranych jest w nim 8 posłów w systemie proporcjonalnym.Nowa Hanza – związek miast partnerskich Europy Północnej założony w 1980 w holenderskim Zwolle. Celem tego związku jest rozwój turystyki i handlu w miastach członkowskich. Nowa Hanza przejęła tradycje średniowiecznej Hanzy.
Nabywając wieś Jamno (1331), część jeziora Jamno wraz z mierzeją i grodem Unieście (1353) Koszalin uzyskał bezpośredni dostęp do morza, uczestnicząc intensywnie w następnych wiekach w handlu morskim jako członek Hanzy. Prowadziło to do zatargów z Kołobrzegiem i Darłowem – m.in. w 1446 doszło do wygranej bitwy z Kołobrzegiem. W 1516 wprowadzono zakaz kupowania towarów od osób, które mówiły językiem słowiańskim. Zarazy i wojna trzydziestoletnia zmniejszyły znaczenie miasta – w 1535 na dżumę zmarło 1,5 tys. z 2,5 tys. mieszkańców.
Ikarus – przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji autobusów. Jego główna siedziba mieściła się w Budapeszcie na Węgrzech. Ikarus należał do 2006 roku do koncernu Irisbus.Kristianstad – miasto w południowej Szwecji, zamieszkane przez około 35 tys. mieszkańców, ośrodek administracyjny gminy Kristianstad, liczącej ponad 76,5 tys. mieszkańców; do 1997 roku stolica regionu (län) Kristianstad, który po połączeniu z regionem Malmöhus utworzył region Skania. Jedno ze 134 miast posiadających historyczny status miasta w Szwecji.
W 1582 roku ukończono budowę zamku-rezydencji książąt pomorskich.
Po wymarciu książąt pomorskich w 1637 r. miasto dostało się w ręce kuzyna Gryfitów – Ernesta Bogusława de Croy, a następnie margrabiów brandenburskich.
Fragment szczegółowej mapy Pomorza z niemiecką nazwą Köslin (1794 r.)
W 1690 wielki sztorm zamulił Jamieński Nurt, co zakończyło funkcjonowanie miasta jako portu morskiego.
Prawie całe miasto spłonęło w pożarze w 1718 r. i od tego czasu miasto rozwijało się bardzo powoli. W 1816 r. w Koszalinie umieszczono stolicę rejencji koszalińskiej (obok szczecińskiej i stralsundskiej) wchodzącej w skład prowincji Pomorze państwa pruskiego. Miasto stało się w tym samym roku również siedzibą powiatu Fürstenthum, w 1872 przemianowanego na powiat Köslin.
W 1859 r. ukończono budowę linii kolejowej Koszalin – Stargard jako część linii do Gdańska.
W 1890 r. do Koszalina przeniesiono szkołę kadetów z Chełmna. W kwietniu 1933 w jej miejscu powstał Narodowosocjalistyczny Instytut Wychowawczy (NPEAs; jeden z trzech pierwszych w Rzeszy) – rodzaj nazistowskiego gimnazjum realnego zakończonego egzaminem maturalnym.
W latach 1911–1937 w mieście funkcjonowała komunikacja tramwajowa.
1 kwietnia 1932 miasto wyłączono z powiatu Koszalin i przekształcono w powiat grodzki
Zakon Braci Mniejszych (łac. Ordo Fratrum Minorum, siglum: OFM, pot. franciszkanie, franciszkanie brązowi) – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebrzących. Założona w 1209 przez św. Franciszka z Asyżu. Jeden z największych zakonów katolickich (ponad 13 tys. braci). Do wspólnoty należą na równych prawach zarówno kapłani, jak i bracia laicy. Kościół zalicza Braci Mniejszych do instytutów kleryckich.Kahał (hebr. קהלה kehilla – zgromadzenie, gmina) – wyrażenie z języka jidysz oznaczające gminę, formę organizacji społeczności żydowskiej. Słowo to oznacza zarówno samo skupisko ludności, wewnętrznie zorganizowane i posiadające władzę, jak i grupę władz gminy.
4 marca 1945 miasto zajęła Armia Czerwona (3 Korpus Pancerny Gwardii generała Aleksego Panfiłowa), radzieckim wojennym komendantem miasta został major Woronkow. Miasto zostało zburzone w 40%.
Na mocy ustaleń konferencji w Poczdamie Koszalin znalazł się w Polsce. W lipcu 1945 r. administracja polska rozpoczęła proces wysiedlania dotychczasowych mieszkańców miasta do Niemiec. 9 maja przybył z Gniezna pierwszy transport 500 polskich osadników. Niemców wysiedlono z Koszalina ostatecznie do końca 1947 r.
W 1945 r. władze dwa razy przenosiły siedzibę administracyjną pierwszego województwa szczecińskiego (Pomorze Zachodnie) między Koszalinem i Szczecinem (19 maja – 9 czerwca; 19 czerwca – 5 lipca). W 1950 r. podzielono województwo na województwo szczecińskie i województwo koszalińskie. Koszalin był w latach 1950–1975 stolicą „dużego” województwa koszalińskiego (jednego z 17) oraz w latach 1975–1998 siedzibą władz „małego” województwa koszalińskiego (jednego z 49). W latach 1946–1954 siedziba wiejskiej gminy Koszalin.
Uniwersytet Gdański (w skrócie UG) – uczelnia z siedzibą rektora w Gdańsku, powstała 20 marca 1970, na mocy decyzji Rady Ministrów, z połączenia Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie (założonej w 1945 jako Wyższa Szkoła Handlu Morskiego) i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku (założonej w 1946).Lisica – wzniesienie o wysokości 25,9 m n.p.m. na Pobrzeżu Koszalińskim, w woj. zachodniopomorskim, w granicach Koszalina. Położone jest na wale Góry Chełmskiej, w zachodnim krańcu Równiny Słupskiej.
4 lutego 1954 r. do Koszalina przyłączono obręb Rokosowo.
31 grudnia 1959 r. do Koszalina przyłączono tereny zakładu remontowo-montażowego z Chełmoniewa o powierzchni 3,31 ha.
1 stycznia 1989 r. powiększono obszar Koszalina o tereny o łącznej powierzchni 17,875 km², przyłączając wsie: Lubiatowo, Chełmoniewo, Dzierżęcino, Wilkowo, Sarzyno, Raduszka, część wsi Konikowo oraz pomniejsze działki przygranicznych wsi.
W wyniku reformy administracyjnej z 1998 Koszalin znalazł się w województwie zachodniopomorskim, mimo że część mieszkańców – głównie z Koszalina – opowiadała się za utworzeniem województwa środkowopomorskiego (pokrywającego się w części z dawnym woj. koszalińskim, istniejącym w latach 1950–1975).
Piła (niem. Schneidemühl) – miasto i gmina w północno-zachodniej Polsce, w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu pilskiego. Położone na pograniczu Pojezierza Wałeckiego i Pojezierza Krajeńskiego, nad Gwdą, około 11 km powyżej jej ujścia do Noteci. Liczy 74 763 mieszkańców, co daje jej 51. pozycję w kraju i 4. w województwie.Parafia Ewangelicko-Metodystyczna w Koszalinie – zbór metodystyczny działający w Koszalinie, należący do okręgu zachodniego Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP.
1 stycznia 2010 roku zmianie uległy granice miasta, przyłączono tereny o powierzchni 15,01 km², w kierunku północnym, wraz z dawnymi wsiami Jamno i Łabusz.
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8]
Warto wiedzieć że... beta
Pobrzeże Południowobałtyckie to szeroki na kilka do kilkunastu kilometrów pas wzdłuż południowych wybrzeży Bałtyku. Rozciąga się od Zatoki Kilońskiej aż po Zalew Wiślany. W rejonie pobrzeża południowobałtyckiego przeważa krajobraz młodoglacjalny. Nadmorskie krajobrazy tego pasa dzielą się na: wydmowy, deltowy, jeziorno-bagienny, i wysoczyznowy (nadmorskie urwiska). Poza krajobrazami nadmorskimi region obejmuje również, pocięte siecią pradolin, równiny morenowe, położone poniżej 100 m n.p.m., z nielicznymi wzgórzami. Na zachodnich brzegach pobrzeża znajduje się wyspa Wolin. Pobrzeże pocięte jest rzekami - Rega, Parsęta, Wieprza, Słupia, Łeba.
Brok – marka piwa produkowana przez Browar BROK w Koszalinie, którego właścicielem jest Browar Van Pur S.A. Produkowane są trzy odmiany piwa: Brok Sambor, Brok Export i Brok Strong.
Kościół Zielonoświątkowy w Rzeczypospolitej Polskiej – chrześcijański wolny Kościół protestancki o charakterze ewangelikalnym nurtu zielonoświątkowego; drugi, pod względem wielkości Kościół protestancki w Polsce (po Kościele Ewangelicko-Augsburskim w RP), posiadający ponad 23 tysięcy wiernych zrzeszonych w ramach 217 zborów; największy polski Kościół protestancki nurtu ewangelicznego; największa, choć nie jedyna, wspólnota zielonoświątkowców w Polsce, związana z pentekostalną tradycją amerykańskich Zborów Bożych i przyjmująca ustrój kongregacjonalno-synodalny. Kościół Zielonoświątkowy w RP jest członkiem Europejskiej Wspólnoty Zielonoświątkowej, Światowej Wspólnoty Zborów Bożych oraz Towarzystwa Biblijnego w Polsce. Organem prasowym Kościoła jest miesięcznik „Chrześcijanin”. Siedzibą władz Kościoła jest miasto stołeczne Warszawa. Podstawą prawną działalności Kościoła jest Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Zielonoświątkowego w Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 20 lutego 1997. Obecnym Przewodniczącym Naczelnej Rady Kościoła i Prezbiterem Naczelnym Kościoła jest bp dr Marek Kamiński.
Radio Plus - sieć stacji radiowych, wspólny projekt grup medialnych Eurozet i Time SA. W skład sieci - na podstawie umów operatorskich bądź franczyzowych - wchodzą głównie rozgłośnie diecezjalne.
Unieść (kasz. Ùniesc) – rzeka o długości około 26 km na Pobrzeżu Koszalińskim, w województwie zachodniopomorskim, przepływająca przy południowej i zachodniej granicy miasta Sianów. Powierzchnia zlewni Unieści to 228 km², roczny przepływ – 88 tys. m³ wody.
Lubiatowo Północne – jezioro polodowcowe o powierzchni 176,0 ha na Równinie Białogardzkiej w województwie zachodniopomorskim.
Władysław Hasior (ur. 14 maja 1928 w Nowym Sączu, zm. 14 lipca 1999 w Krakowie) – polski artysta rzeźbiarz, malarz, scenograf, doctor honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku (pośmiertnie), artysta związany z Podhalem.
