Koncert - forma muzyczna
Wirtuoz (wł. virtuoso z łac. virtus - umiejętność, doskonałość) - wybitny instrumentalista, mistrz danego instrumentu. Muzyk zdolny pokonać najbardziej skomplikowane problemy techniczne. Wirtuozeria może się łączyć z pogłębioną interpretacją, często jednak stanowi cel sam w sobie. We współczesnej kulturze muzycznej począwszy od XIX wieku, umacnia się przeświadczenie o prymacie interpretacji artystów nad wirtuozerią. Charakteryzuje się doskonałym słuchem i wyczuciem rytmu.<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>
Adam Jarzębski, Jarzembski, Harzebski, Harzebsky (ur. prawdopodobnie w ostatniej dekadzie XVI wieku w Warce nad Pilicą, zm. prawdopodobnie w ostatnich dniach 1648 lub na początku 1649 w Warszawie) – kompozytor wczesnego baroku, muzyk kapeli królewskiej w Warszawie, także poeta epoki baroku, budowniczy i administrator królewski, wójt wsi Piaseczno.

Koncert (łac. concerto – spieram się, walczę, współzawodniczę) – forma muzyczna, której istotą jest kontrastowanie partii zespołu (orkiestry) i partii solowej, zespołu i grupy solistów (concerto grosso), bądź samych partii solowych (np. koncerty wokalne).
Określenie "koncert" było początkowo używane na określenia utworów wokalno-instrumentalnych, w których instrumenty grały niezależne partie - w przeciwieństwie do powszechnej praktyki renesansowej, w której instrumenty towarzyszące głosom tylko je dublowały. Przykładami tych najwcześniejszych koncertów są m.in. In Ecclesiis Giovanniego Gabrielego czy Saul, Saul, was verfolgst du mich Heinricha Schütza.
Pierwsze koncerty instrumentalne w swej obsadzie i konstrukcji przypominały wczesnobarokową sonatę solową czy canzonę instrumentalną jedno- lub wielogłosową z basso continuo. W muzyce polskiej słowa "concerto" jako pierwszy użył Adam Jarzębski do określenia utworów na 1-2 instrumentalne głosy solowe i basso continuo.
Później koncert w najczęściej spotykanej postaci ma budowę trzy-, cztero- (concerto da chiesa) lub - rzadziej - wieloczęściową i przeznaczony jest na jeden lub więcej (concerto grosso) instrumentów solowych z towarzyszeniem orkiestry. Forma koncertu ugruntowana została na przełomie XVII i XVIII wieku. Niektóre koncerty, zwłaszcza dziewiętnastowieczne, mają charakter wirtuozowski i popisowy.
Przypisy[ | edytuj kod]
- Słownik wyrazów obcych, wyd. PWN, 1980
- Feliks Koneczny "Polskie Logos a Ethos", Poznań 1921