• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Kolimator

    Przeczytaj także...
    Promieniowanie jądrowe – emisja cząstek lub promieniowania elektromagnetycznego (promieniowanie gamma) przez jądra atomów. Promieniowanie zachodzi podczas przemiany promieniotwórczej lub w wyniku przejścia wzbudzonego jądra do stanu o niższej energii. Rodzaj wysyłanego promieniowania oraz jego energia zależy od rodzaju przemiany jądrowej.Paralaksa – efekt niezgodności różnych obrazów tego samego obiektu obserwowanych z różnych kierunków. W szczególności paralaksa odnosi się do jednoczesnego obserwowania obiektów leżących w różnych odległościach od obserwatora lub urządzenia obserwującego, a objawia się tym, że obiekty te na obu obrazach są oddalone od siebie o odmienną odległość kątową lub też nachodzą na siebie na tych obrazach w odmiennym stopniu.
    Ognisko – w optyce, punkt, w którym przecinają się promienie świetlne, początkowo równoległe do osi optycznej, po przejściu przez układ optyczny skupiający (ognisko rzeczywiste) lub punkt, w którym przecinają się przedłużenia tych promieni po przejściu przez rozpraszający układ optyczny (ognisko pozorne).
    Rys.1. Prosty kolimator optyczny

    Kolimator – przyrząd przetwarzający padające światło lub strumień cząstek w równoległą wiązkę (skolimowaną) lub w wiązkę o określonej zbieżności. Padający strumień może być rozbieżny, zbieżny bądź może nie mieć ustalonej zbieżności. Kolimator jest zwykle częścią składową większych przyrządów.

    Liczba atomowa (Z) – liczba określająca, ile protonów znajduje się w jądrze danego atomu. Jest równa liczbie elektronów niezjonizowanego atomu. W symbolicznym zapisie jądra izotopu umieszczana jest w lewym dolnym indeksie:Radian (rad) – jednostka miary łukowej kąta płaskiego zdefiniowana jako miara kąta środkowego, w którym długość łuku wyznaczonego przez kąt środkowy jest równa promieniowi okręgu. Niemianowana jednostka pochodna układu SI.

    W optyce[ | edytuj kod]

    Podstawowym elementem kolimatora optycznego jest soczewka wypukła lub zwierciadło wklęsłe. Najprostszy kolimator składa się z soczewki i przysłony umieszczonej w jednym z jej ognisk (Rys. 1). Światło dobiegające z ogniska po przejściu przez soczewkę tworzy wiązkę równoległą.

    Medycyna nuklearna – gałąź medycyny zajmująca się leczeniem i diagnozowaniem chorób przy użyciu izotopów promieniotwórczych, zajmuje się głównie fizjologią ciała, organów, i chorób. Metody medycyny nuklearnej wykorzystywane są między innymi w onkologii, w leczeniu niektórych typów nowotworów oraz jako zabiegi paliatywne, mające na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych, związanych z występowaniem rozsianego procesu nowotworowego (np. przerzuty do kości). Stosowane są również w celu lokalizacji zmian niewidocznych przy użyciu innych środków. Medycyna nuklearna stosowana jest również jako narzędzie w diagnostyce i leczeniu chorób, np. endokrynologicznych (głównie chorób tarczycy). Zastosowanie tej techniki umożliwia zróżnicowanie między "zimnymi" i "ciepłymi" guzami.Cząstka – bardzo mała ilość (pyłek, okruch) lub stosunkowo niewielka część większej całości (Galaktyka jest cząstką kosmosu). W naukach przyrodniczych (fizyka, chemia) cząstka oznacza mały fragment materii (np. cząstka kurzu), który ma zwarty kształt, w odróżnieniu od nici czy włókna.

    Kolimatory stosowane są jako elementy wielu układów optycznych, np. oświetlaczy mikroskopowych. Jednym z zastosowań kolimatora w optyce jest symulator celu w nieskończoności (lub bardzo dużej odległości). Układ ten pozwala na celowanie w określony punkt, które pozbawione jest błędu paralaksy. Jest to funkcja kolimatora używana między innymi do dokładnego określania błędów w instrumentach geodezyjnych.

    Kolimacja – przetwarzanie rozbieżnych wiązek promieniowania na wiązki równoległe, w celu uzyskania światła skolimowanego. W optyce kolimacji dokonuje się za pomocą specjalnego przyrządu optycznego, zwanego kolimatorem. Kolimator stanowi zwykle część składową innego przyrządu optycznego (np. spektrografu lub spektrometru). Składa się z dwóch zasadniczych części: soczewki skupiającej (lub zwierciadła parabolicznego) oraz punktowego źródła światła (jest nim zazwyczaj szczelina oświetlona z zewnątrz odpowiednim światłem) umieszczonego w ognisku soczewki lub zwierciadła.Mikroskop (stgr. μικρός mikros – "mały" i σκοπέω skopeo – "patrzę, obserwuję") – urządzenie służące do obserwacji małych obiektów, zwykle niewidocznych gołym okiem, albo przyjrzenia się subtelnym detalom obiektów małych, aczkolwiek widocznych nieuzbrojonym okiem. Mikroskop pozwala spojrzeć w głąb mikroświata.

    W fizyce jądrowej[ | edytuj kod]

    Rys. 2. Pojedynczy kolimator promieniowania jądrowego
    Rys.3. Kolimator wielolistkowy.

    Kolimacja wiązki promieniowania jądrowego polega na stosowaniu przesłon mających na celu wydzielenie wiązki promieniowania o określonym kierunku (Rys. 2). Promieniowanie o kierunku innym od wybranego jest pochłaniane w kolimatorze.

    Soczewka – proste urządzenie optyczne składające się z jednego lub kilku sklejonych razem bloków przezroczystego materiału (zwykle szkła, ale też różnych tworzyw sztucznych, żeli, minerałów, a nawet parafiny).Wolfram (W, łac. wolframium) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od wolframitu, minerału, z którego wolfram został wyodrębniony po raz pierwszy. Dawna nazwa polska tungsten pochodzi od szwedzkich słów tung („ciężki”) i sten („kamień”); nazwa o takiej etymologii używana jest współcześnie w języku angielskim, francuskim i niektórych innych.

    Kolimator promieniowania może mieć postać pojedynczego kanału lub wielu równoległych kanalików. Kolimacja może być również wielostopniowa (najczęściej dwustopniowa). Polega ona na tym, że za pierwszą przesłoną umieszczona jest następna, ewentualne kolejne. Wiązka promieniowania nie musi być zawsze równoległa. Budowane są również kolimatory wytwarzające wiązkę rozbieżną (wachlarzowe, szpilkowe) lub zbieżną (stożkowe).

    Zwierciadło optyczne, lustro – gładka powierzchnia o nierównościach mniejszych niż długość fali świetlnej. Z tego względu zwierciadło w minimalnym stopniu rozprasza światło, odbijając większą jego część. Dawniej zwierciadła wykonywano poprzez polerowanie metalu, później została opanowana technologia nakładania na taflę szklaną cienkiej warstwy metalicznej (zwykle srebra) metodami chemicznymi. Obecnie lustra produkuje się poprzez próżniowe naparowanie na szkło cienkiej warstwy metalu (najczęściej glinu).Celownik kolimatorowy – rodzaj celownika wykorzystującego zjawisko kolimacji, czyli uzyskiwania wiązki światła o niskiej rozbieżności. Pierwszy taki celownik opracował w latach 60. XX w. szwedzki wynalazca N. Ruder. Był to celownik określany obecnie jako nieprzezroczysty celownik kolimatorowy.

    Odpowiednie skolimowanie wiązki jest istotne zarówno dla celów badawczych, jak i z powodu bezpieczeństwa. Kolimator ten stanowi niezbędny element aparatury stosowanej w medycynie nuklearnej. W radioterapii, w celu uzyskania kształtu wiązki dostosowanego do kształtu obszaru, który ma być naświetlany, stosuje się kolimator wielolistkowy. Jego działanie polega na możliwości niezależnego przesuwania cienkich płytek (listków) pochłaniających promieniowanie (Rys. 3). Płytki wykonane są z materiału o dużej liczbie atomowej, zwykle wolframu.

    Zbieżność (stopień kolimacji) w optyce jest to miara odstępstwa wiązki światła od równoległości. Wyraża ją wzór

    Stopień kolimacji wiązki[ | edytuj kod]

    Kolimacja nigdy nie jest doskonała. Miarą stopnia kolimacji jest kąt rozbieżności wiązki. Mierzy się go w miliradianach (mrad), jeżeli wiązka jest symetryczna. Jeżeli ma miejsce asymetria wiązki, wówczas stopień kolimacji podawany jest w mrad×mrad w dwóch prostopadłych kierunkach.

    Zobacz też[ | edytuj kod]

  • celownik kolimatorowy
  • kolimacja




    • Reklama

    Czas generowania strony: 0.02 sek.