Koicja
Małżeństwo – związek dwóch osób, zazwyczaj kobiety i mężczyzny, zatwierdzony prawnie i społecznie, regulowany zasadami, obyczajami, przekonaniami i postawami, określającymi prawa i obowiązki stron małżeństwa (partnerów) oraz status ich możliwego potomstwa. Małżeństwu powszechnie przypisuje się rolę założycielską wobec rodziny, co wiąże się z opieką nad dziećmi, ich wychowaniem i socjalizacją. Małżeństwo jest zazwyczaj potwierdzone przez ślub uznający jego strony za małżonków oraz niesie za sobą skutki prawne określone prawem małżeńskim.Małżonkowie – osoby, które zawarły małżeństwo: mąż (mężczyzna) lub żona (kobieta). W legislacjach wszystkich państw małżonków mogą stanowić jeden mężczyzna i jedna kobieta (małżonkowie monogamiczni). W niektórych państwach zalegalizowano małżeństwo osób tej samej płci (małżeństwo jednopłciowe, małżeństwo homoseksualne). W niektórych krajach legalne są również małżeństwa poligamiczne i wówczas małżonków stanowią: jeden mąż z wieloma żonami (wielożeństwo, poligynia) lub rzadziej jedna żona z wieloma mężami (wielomęstwo, poliandria).
Potomstwo - są to organizmy, które posiadają część materiału genetycznego swoich rodziców. Zazwyczaj u zwierząt rodzice są przywiązani do swojego potomstwa: opiekują się nim, karmią je, bronią go przed niebezpieczeństwem itp.
Koicja (od łac. coitus, coitio – 'spółkowanie, stosunek płciowy') − rodzaj stosunku genealogicznego zachodzącego pomiędzy dwiema osobami płci przeciwnej (tj. kobietą i mężczyzną) a przejawiającego się w związku, którego celem jest spłodzenie i wydanie na świat potomstwa.
Koicja może przybrać formę małżeństwa, ale inne związki (niemałżeńskie) zawarte w takim celu lub posiadające wspólne dzieci – również stanowią koicję. Co więcej, do przykładów koicji należy zaliczyć małżeństwa bezdzietne. W języku potocznym pojęcie "koicji" jest dość często błędnie utożsamiane z pojęciem "małżeństwa".
W przypadku sformalizowania koicji w małżeństwie, co do zasady trwa ona dopóki trwa małżeństwo. W razie rozwodu koicja przestaje istnieć od chwili rozwodu, a w razie unieważnienia małżeństwa między danymi kobietą i mężczyzną – koicja nie istnieje od samego początku, pomimo ceremonii ślubnej. Wyjątkiem od obu sytuacji jest fakt posiadania wspólnych dzieci (potomstwa). Kolejne wystąpienie przyczyn koicji między tymi samymi osobami (np. powtórny ślub po rozwodzie, kolejne dziecko) nie wpływa na już trwającą koicję. Należy również zaznaczyć, że poczęcie dziecka z inną osobą w trakcie trwania małżeństwa nie wstrzymuje koicji wynikającej z małżeństwa, choć może wytworzyć nowy, równoległy stosunek koicji pomiędzy rodzicami dziecka nieślubnego.
Jeżeli pomiędzy kobietą a mężczyzną zachodzi koicja, to jest ona źródłem różnych innych stosunków genealogicznych. W przypadku przyjścia na świat dzieci, powstaje filiacja pomiędzy dzieckiem a każdym z rodziców i jego wstępnymi z osobna, a wraz z nią pokrewieństwo. W przypadku małżeństwa, pomiędzy krewnymi jednego małżonka a drugim małżonkiem powstaje powinowactwo. Uwaga: nie należy łączyć ustania koicji w genealogii z ustaniem powinowactwa według przepisów prawa, które rządzi się własnymi regułami (powinowactwo trwa pomimo ustania małżeństwa, chociażby bezdzietnego).
Różnice z innymi pojęciami[ | edytuj kod]
Koicja jest pojęciem szerszym od małżeństwa. Może być przyczyną powstania powinowactwa, ale powinowactwo nie występuje pomiędzy samymi współmałżonkami. Koicja ustaje przy rozwodzie lub unieważnieniu bezdzietnego małżeństwa, co nie dotyczy już powinowactwa (trwa dalej). Koicja w razie narodzin dziecka powoduje powstanie filiacji, a z nią pokrewieństwa.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Coitus (dopełniacz: coitus) – dosłownie: 'spółkowanie, parzenie się'. Według: Kazimierz Kumaniecki (oprac.), Słownik łacińsko-polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, s. 95, ISBN 83-01-03531-5.
- W literaturze spotyka się określenia: stosunek, relacja, związek (bez wyjaśnienia ich charakteru) lub stosunek genealogiczny.
- Zob. art. 61 § 1 (dawny art. 26) ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359).