Kmin
Przeczytaj także...
Selerowce (Apiales Lindl.) – rząd roślin nasiennych, stanowiący jedną z linii rozwojowych astrowych (asterids). Należy tutaj 7 rodzin o dobrze poznanych i dowiedzionych relacjach filogenetycznych. W obrębie rodzin wyróżnia się w sumie 493 rodzajów i blisko 5,5 tys. gatunków. W sumie należy do tego rzędu 2,4% gatunków dwuliściennych właściwych (eudicots).Rodzaj (łac. genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek lub monofiletyczną grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej cech taksonomicznych. Nazwą rodzaj określany jest też każdy takson w randze rodzaju.
Astrowe – grupa roślin, która w zależności od ujęcia systematycznego stanowi takson określonej rangi systematycznej lub klad spokrewnionych (pochodzących od wspólnego przodka) roślin w kladogramie taksonomii filogenetycznej, bez określonej rangi systematycznej. W pierwszym wypadku grupa ta umieszczana była w randze podklasy (Asteridae Takht.) m.in. w systemie Cronquista (1981), Takhtajana (1997) i Reveala (1999 i 2007). W systemie APG I (1998) mianem różowych (rosids) określony został klad, który w miarę poznawania powiązań filogenetycznych był później precyzowany przez system APG II (2003) i system APG III (2009) oraz na Angiosperm Phylogeny Website. Współcześnie za różowe uważa się rośliny mające wspólnego przodka, którego najbliższymi krewnymi (kladem siostrzanym) są goździkowce (Caryophyllales).
Selerowce (Apiales Lindl.) – rząd roślin nasiennych, stanowiący jedną z linii rozwojowych astrowych (asterids). Należy tutaj 7 rodzin o dobrze poznanych i dowiedzionych relacjach filogenetycznych. W obrębie rodzin wyróżnia się w sumie 493 rodzajów i blisko 5,5 tys. gatunków. W sumie należy do tego rzędu 2,4% gatunków dwuliściennych właściwych (eudicots).Rodzaj (łac. genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek lub monofiletyczną grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej cech taksonomicznych. Nazwą rodzaj określany jest też każdy takson w randze rodzaju.
Astrowe – grupa roślin, która w zależności od ujęcia systematycznego stanowi takson określonej rangi systematycznej lub klad spokrewnionych (pochodzących od wspólnego przodka) roślin w kladogramie taksonomii filogenetycznej, bez określonej rangi systematycznej. W pierwszym wypadku grupa ta umieszczana była w randze podklasy (Asteridae Takht.) m.in. w systemie Cronquista (1981), Takhtajana (1997) i Reveala (1999 i 2007). W systemie APG I (1998) mianem różowych (rosids) określony został klad, który w miarę poznawania powiązań filogenetycznych był później precyzowany przez system APG II (2003) i system APG III (2009) oraz na Angiosperm Phylogeny Website. Współcześnie za różowe uważa się rośliny mające wspólnego przodka, którego najbliższymi krewnymi (kladem siostrzanym) są goździkowce (Caryophyllales).
Kmin (Cuminum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych. Wyróżnia się w jego obrębie 4 gatunki, spośród których ze względu na znaczenie użytkowe najbardziej znany jest kmin rzymski.
Systematyka[]
Pozycja systematyczna według APweb (2001...)Rodzaj należący do podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.), rzędu selerowców (Apiales Lindl.), kladu astrowych w obrębie okrytonasiennych. Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa dereniowe (Cornidae Frohne & U. Jensen ex Reveal), nadrząd Aralianae Takht., rząd araliowce (Araliales Reveal), rodzina selerowate (Apiaceae Lindl.), syn. Umbelliferae Juss.), podrodzina Cuminoideae Leurss., plemię Cumineae W.D.J. Koch, podplemię Cumininae Tausch, rodzaj kmin (Cuminum L.).
Kmin rzymski (kmin, kumin) Cuminum cyminum L. – gatunek rośliny jednorocznej, należący do rodziny selerowatych. Prawdopodobnie pochodzi ze wschodnich rejonów nad Morzem Śródziemnym. Nie występuje już w stanie dzikim, można go spotkać wyłącznie w uprawach.Selerowate, baldaszkowate (Apiaceae Lindl., Umbelliferae Juss.) – rodzina bylin, rzadziej krzewów, do której należy około 430 rodzajów i ok. 3780 gatunków. W Polsce dziko rośnie ok. 70 gatunków.
Wykaz gatunków
Przyprawa określana czasem mianem "kminu czarnego" to owoce gatunku z innego rodzaju – Bunium persicum (błędnie opisywanego jako Cuminum nigrum).
System Reveala – nowoczesny system klasyfikacji roślin okrytonasiennych. Został opracowany przez amerykańskiego botanika Jamesa L. Reveala (ur. 1941), profesora Uniwersytetu w Maryland (USA). Po 1992 roku, kiedy to swój system opublikował Robert F. Thorne, Reveal zajął się jego korektą nomenklatoryczną. W tym też czasie zaproponował kilka nowych rozwiązań klasyfikacyjnych, początkowo na poziomie rzędów i podklas. W 1994 r. zaproponował wyróżnienie wśród okrytonasiennych 5 klas, co zaowocowało całkowicie oryginalnym ujęciem systematycznym tej grupy roślin. System ten Reveal publikował na swoich stronach internetowych i aktualizował do roku 1999. W następnych latach autor systemu wszedł w skład Angiosperm Phylogeny Group i brał udział w tworzeniu systemu APG II.Araliowce (Araliales Reveal) – rząd roślin z klasy Rosopsida wyróżniany m.in. w latach 90. XX wieku w systemie Reveala. W późniejszych systemach APG należące tu rodziny włączone zostały do rzędu selerowców.
Przypisy
- ↑ P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-05-01].
- ↑ Cuminum. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-05-05].
- James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Cuminum według Reveala
- Gernot Katzer: Black Cumin (Bunium persicum [Boiss. B. Fedtsch.)] (ang.). W: Spice pages [on-line]. [dostęp 2012-05-05].
Okrytonasienne, okrytozalążkowe (Magnoliophyta; syn. Angiospermae) – grupa (klad) roślin naczyniowych pochodzących od wspólnego przodka żyjącego prawdopodobnie w okresie karbonu (350-275 mln lat temu) i stanowiących siostrzaną linię rozwojową w stosunku do nagonasiennych. Okrytonasienne charakteryzują się zredukowanym gametofitem oraz brakiem rodni i plemni. Sporofity są pokaźne, a kwiat jest często obupłciowy. Części wytwarzające gamety to słupki i pręciki. Słupki powstają ze zrośniętych owocolistków. Pręciki zbudowane są z nitki i główki. W główce występują najczęściej 2 pylniki. W pylnikach powstają mikrospory, z których następnie rozwijają się ziarna pyłku, które wytwarzają tzw. jądra plemnikowe (nieruchome plemniki).Angiosperm Phylogeny Website (lub APWeb, APW) – strona internetowa stanowiąca popularne źródło aktualnych informacji taksonomicznych dotyczących roślin okrytonasiennych. Strona umieszczona jest na serwerze Missouri Botanical Garden i jest redagowana przez Petera F. Stevensa, członka Angiosperm Phylogeny Group (jednego z autorów systemu APG II z 2003 i systemu APG III z 2009). Taksonomia prezentowana na stronie bazuje na systemie APG III, ale jest uaktualniana odpowiednio do rozwoju wiedzy w zakresie filogenezy okrytonasiennych. Strona jest źródłem danych systematycznych także dla niektórych wersji językowych Wikipedii (np. angielskiej, niemieckiej, francuskiej, hiszpańskiej, polskiej).