Klawikord
Carl Philipp Emanuel Bach (ur. 8 marca 1714 w Weimarze, zm. 14 grudnia 1788 w Hamburgu) – niemiecki kompozytor, pianista i klawesynista, drugi z synów Jana Sebastiana Bacha, zwany Bachem berlińskim lub hamburskim.Monochord, greka monos jeden chordé struna – w starożytnej Grecji instrument muzyczny i jednocześnie przyrząd mierniczy służący do określania stosunków długości struny do wysokości dźwięku. Jego wynalezienie przypisuje się Pitagorasowi ok. połowy VI w. p.n.e.
<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>
Klawikord – najstarszy instrument klawiszowy strunowy, skonstruowany po raz pierwszy przez Domenico Pisaurensisa w XVI wieku.
Budowa, działanie i brzmienie instrumentu[ | edytuj kod]
Struny wprawiane są w drgania za pomocą tangentów (listewek), które naciskają i dzielą struny po przyciśnięciu klawiszy. Powoduje to, że dźwięk wydawany przez klawikord jest bardzo cichy. Klawikord jest znacznie mniejszy od klawesynu i pianina, ma też tylko jedną klawiaturę o zakresie 4 oktaw. Kolejna różnica w stosunku do klawesynu to sposób wydobywania dźwięku. Struny klawesynu są szarpane, co daje nieporównywalną do klawikordu, ostrzejszą barwę dźwięku oraz brak możliwości gradacji dynamicznej w zależności od siły uderzenia w klawisz. Struny klawikordu są uderzane przez tangenty bezpośrednio za pomocą dwuramiennej dźwigni klawiszowej, przez co otrzymuje się barwę nadzwyczaj delikatną, ale przez to słabą dynamicznie, za to z możliwością stałej kontroli natężenia dźwięku w funkcji siły uderzenia w klawisz. Pochodzący od starożytnego monochordu, klawikord rozpowszechnił się w I połowie XVI wieku, ale wskutek ograniczonych możliwości muzycznych oraz niskiego natężenia dźwięku zawsze pozostawał w cieniu klawesynu i generalnie służył jako instrument do ćwiczeń. Wielkimi miłośnikami klawikordu byli Johann Sebastian Bach i jego syn Carl Philipp Emanuel Bach. W drugiej połowie XVIII wieku został ostatecznie wyparty przez nowsze instrumenty, jak fortepian czy klawesyn.
Używany głównie do gry solowej. Jean Paul o klawikordzie i klawesynie metaforycznie: Niektórzy ludzie są jak klawikordy, grają tylko w samotności; inni są jak klawesyny, które należą do koncertu.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Klawikord | Muzykoteka Szkolna (pol.). muzykotekaszkolna.pl. [dostęp 2017-09-19].
- ↑ Klawikord – Encyklopedia Muzyki – RMF Classic. rmfclassic.pl. [dostęp 2017-09-19].
- Alina Mądry: Carl Philipp Emanuel Bach, estetyka – stylistyka – dzieło. Poznań 2003, s. 103.