Klasy przestrzeni powietrznej

Klasy przestrzeni powietrznej – poszczególne rodzaje przestrzeni powietrznej. Przynależność poszczególnych części przestrzeni powietrznej do tychże klas określana jest przez organ państwowego nadzoru lotniczego wspólnie z państwowym cywilnym organem ruchu lotniczego oraz lotnictwem wojskowym. Według ICAO wyróżnia się następujące klasy przestrzeni powietrznej:

Kontrola ruchu lotniczego (ang. ATC - Air Traffic Control) – służba ustanowiona w celu zapobiegania niebezpiecznym zbliżeniom statków powietrznych ze sobą, zarówno podczas lotu jak i na lotniskach. Kontrola ruchu lotniczego ma też na celu usprawnianie i utrzymywanie uporządkowanego przepływu ruchu lotniczego.IFR (ang. Instrumental Flight Rules) – lot IFR oznacza lot wykonywany zgodnie z przepisami dla lotów według wskazań przyrządów. Różni się on od VFR (Visual Flight Rules) tym, że polega się tylko na informacjach odczytywanych z przyrządów samolotu, bez używania zewnętrznych referencji wizualnych (np. obserwowanego położenia horyzontu).

Przestrzenie kontrolowane

Klasa A - zezwala się tylko na wykonywanie lotów IFR; wszystkie loty podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i są separowane od siebie nawzajem.

Klasa B - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkie loty podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i są separowane od siebie nawzajem.

Klasa C - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkie loty IFR podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i loty IFR są separowane od innych lotów IFR i od lotów VFR. Loty VFR są separowane od lotów IFR i zapewniana jest im informacja o ruchu co do innych lotów VFR.

Klasa D - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkie loty IFR podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego z informacjami o ruchu VFR, loty IFR są separowane od innych lotów IFR i zapewniona jest im informacja o ruchu co do lotów VFR. W lotach VFR nie jest zapewniana separacja; natomiast zapewniana jest informacja o ruchu między VFR a IFR, a na żądanie rada na uniknięcie kolizji.

Klasa E - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; loty IFR podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i są separowane od innych lotów IFR. Loty VFR nie podlegają separacji. We wszystkich lotach zapewniana jest informacja o ruchu VFR - jeśli jest to możliwe.

Przestrzenie niekontrolowane

Klasa F – zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkim lotom IFR i VFR zapewnia się służbę informacji powietrznej. Separacja jest utrzymywana dla IFR od VFR, o ile jest to możliwe; separacji nie zapewnia się lotom VFR.

Klasa G – zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; nie zapewnia się separacji żadnym lotom; zapewnia się służbę informacji powietrznej.

W poszczególnych krajach, a właściwie w poszczególnych rejonach informacji powietrznej (FIR – ang. Flight Information Region), mogą być używane tylko niektóre z wymienionych klas przestrzeni. W FIR Warszawa używa się klas C oraz G, w niektórych CTR i TMA ze względu na specyfikę ruchu wprowadzono klasę D (CTR i TMA EPLB – Lublin, CTR EPZG – Zielona Góra Babimost, CTR EPWA - Warszawa Okęcie). Ograniczenia wynikające z klasyfikacji przestrzeni powietrznej nie dotyczą państwowych statków powietrznych wykonujących loty związane z bezpieczeństwem państwa.

VFR (ang. Visual Flight Rules) – zasady lotu z widocznością to zestaw zasad w lotnictwie, w zgodności z którymi pilot statku powietrznego może odbywać lot w warunkach pozwalających na kontrolę położenia statku za pomocą zewnętrznych punktów odniesienia.Statek powietrzny – urządzenie zdolne do unoszenia się (lotu) w atmosferze na skutek statycznego lub aerodynamicznego oddziaływania powietrza.

Bibliografia

(dawniej) Tomasz Dec: "Przestrzeń powietrzna FIR EPWW", Polish Air Traffic controllers Association, uakt. 7 stycznia 2004. Link sprawdzony 2008-1-2.

(aktualnie) "Klasyfikacja przestrzeni powietrznej według ICAO", Aviation.home.pl, 2001-2005. Link sprawdzony 2010-08-07, 2011-07-09, 2012-07-01.