Republika Kiribati (ang. Republic of Kiribati; kiribati Ribaberikin Kiribati) – państwo wyspiarskie na Oceanie Spokojnym. W skład tego państwa o powierzchni 811 km² wchodzą 32 atole i 1 wyspa koralowa Banaba, rozsiane na powierzchni przeszło 3,5 mln km² wokół równika. Przez obszar ten przechodzi 180 południk, co powoduje że Kiribati jest jedynym krajem na świecie położonym na wszystkich 4 półkulach Ziemi.
Guano – odchody ptaków morskich (głównie kormoranów, pelikanów i głuptaków) lub nietoperzy, gromadzące się od wieków na powierzchni ziemi lub w jaskiniach, na terenach suchych, głównie na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej (Chile, Peru) i wyspach sąsiednich. Grube pokłady eksploatowane są jako cenny nawóz naturalny. W krajach posiadających największe jego zasoby, tworzy się strefy chronione, dla kolonii ptaków które przyczyniają się do najszybszego przyrostu pokładów guana, zwłaszcza głuptaków i kormoranów.Feniks (ang. Phoenix Islands) – grupa 8 niezamieszkanych wysp lagunowych na Oceanie Spokojnym, w Polinezji. Ich powierzchnia wynosi 28,4 km². Dwa największe atole to Kanton i Enderbury, dawniej znajdowały się na nich lotniska - cywilne i wojskowe - będące pod wspólnym zarządem Wielkiej Brytanii i USA. Obecnie wchodzą w skład państwa Kiribati, wcześniej - brytyjskich Wysp Gilberta i Lagunowych. Obszar chroniony wysp Feniks został w 2010 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Są to wyspy trzech archipelagów Mikronezji i Polinezji: Wyspy Gilberta (16 wysp), Feniks (8) i Line Islands (8) oraz wyspa Banaba (zw. także Ocean). 21 z 33 wysp jest zamieszkanych.
Nazwa Kiribati (wymawiana kiribas) to zniekształcona przez miejscowy język mikronezyjski angielska nazwa głównej grupy wysp – Wysp Gilberta.
W skład Kiribati wchodzą wyspy: Gilberta, Feniks oraz Line (bez Jarvis, Palmyry i Kingman), łącznie 32 atole, oraz wyspa koralowa Banaba (Ocean). Rozciągłość między wyspami z zachodu na wschód wynosi około 4000 km, z północy na południe – ponad 2000 km. Kiribati jest jednym z najniżej położonych państw świata, najwyższy punkt państwa wznosi się na wysokość 81 m nad poziom oceanu.
Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.Języki mikronezyjskie - grupa języków oceanicznych (wschodnioaustronezyjskich) z rodziny języków austronezyjskich, którymi posługuje się ok. 170 tys. rdzennych mieszkańców wysp Oceanii.
Prognozy dotyczące zmian klimatu głoszą, że do 2050 roku Kiribati zostanie zalane przez wody Oceanu Spokojnego.
Klimat równikowy. Średnia temperatura miesięczna 27–29 °C. Suma roczna opadów od 700 do 3000 mm (opady zwiększają się ku północy). Od kwietnia do października przeważają pasaty (wiatry północno-zachodnie). Okresowo występują susze.
Na mapach: 5°53′N 162°05′W/5,883333 -162,083333 Palmyra (ang. Palmyra Atoll) – niewielki atol w północnej części Oceanu Spokojnego w archipelagu Sporadów Środkowopolinezyjskich, na południe od Hawajów, w połowie drogi między nimi a Samoa Amerykańskim. Składa się z około 50 koralowych wysepek o łącznej powierzchni 12 km², porośniętych lasami palmowymi; długość linii brzegowej 14,5 km.Line Islands (Sporady Środkowopolinezyjskie) – grupa 11 wysp koralowych na Oceanie Spokojnym, w Polinezji. Ciągną się one na przestrzeni około 2500 km w okolicach równika i 160°W. W ich skład wchodzi wyspa Kiritimati - największa wyspa koralowa na Pacyfiku. Wyspy znajdują się w najwcześniejszej strefie czasowej na świecie - różnica względem UTC wynosi +14.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Bonriki – miasto i wysepka w Kiribati, na atolu Tarawa, w archipelagu Wysp Gilberta, na Ocenie Spokojnym; 2119 mieszkańców (2005). Znajduje się tu międzynarodowy port lotniczy Bonriki.
Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
Historia Kiribati rozpoczyna się już w prehistorii, kiedy wyspy zostały zasiedlone. W II wieku p.n.e. Kiribati zamieszkiwali Melanezyjczycy. Później na wyspie pojawili się pierwsi Polinezyjczycy. Pierwsi Europejczycy pojawili się w XIX wieku. W 1892 roku Kiribati stały się brytyjskim protektoratem, a następnie kolonią. W 1979 wyspy uzyskały niepodległość. Prezydentem w Kiribati od 1994 roku do 2003 był Teburoro Tito. Później władzę przejął Anote Tong. W 1999 roku Kiribati dołączyło do Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ).
Diecezja Tarawa i Nauru (łac. Dioecesis Taravanus et Naurunus, ang. Diocese of Tarawa and Nauru) - rzymskokatolicka diecezja ze stolicą w Bairiki na atolu Tarawa w Kiribati. Obejmuje w całości obszar państw Kiribati i Nauru. Jest sufraganią archidiecezji Suva w Fidżi.
Japonia (jap. 日本, trb. Nihon lub Nippon) – państwo wyspiarskie usytuowane na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys. km. Archipelag rozciąga się niemal południkowo (Japończycy utrzymują, że ich kraj ma kształt „trzydniowego Księżyca”) pomiędzy 45°33′ a 20°25′ stopniem szerokości północnej, od Morza Ochockiego na północy do Morza Wschodniochińskiego i Tajwanu na południu. Stolica Tokio jest usytuowana prawie dokładnie na tej samej szerokości geograficznej co Ateny, Pekin, Teheran i Waszyngton.
Pentekostalizm (ruch zielonoświątkowy) – odłam chrześcijaństwa wyrosły i zakorzeniony w ewangelikalnym protestantyzmie.
Kolonia (z łac. colonia „osada rolnicza”) – posiadłość państwa, nazywanego krajem macierzystym bądź metropolią, znajdująca się poza jego granicami i podlegająca bezpośredniej zależności politycznej i gospodarczej. Pierwsze kolonie zakładano już w starożytności w rejonie morza Śródziemnego, w okresie tak zwanej wielkiej kolonizacji greckiej. Najwięcej kolonii powstało w efekcie wielkich odkryć geograficznych. Do XIX wieku obie Ameryki, Azja, Afryka i Australia zostały spenetrowane przez europejskich osadników. Polityka promująca zajmowanie terytoriów zamorskich przez państwa wysoko rozwinięte określona została mianem kolonializmu.
