Kinom
Interferencja RNA (RNAi, z ang. RNA interference) – zjawisko wyciszania albo wyłączenia ekspresji genu przez dwuniciowy RNA (dsRNA, z ang. double stranded RNA) o budowie i sekwencji zbliżonej do sekwencji DNA wyłączanego genu. Wyłączenie może się odbywać na trzech poziomach: a) degradacja mRNA; b) blokowanie translacji mRNA; c) prawdopodobnie również przez indukcję epigenetycznego wyciszenia genu.Ryż (Oryza L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych obejmujący 25 gatunków. Występuje w strefie klimatów gorących i ciepłych na całym świecie. Ryż spożywczy, będący podstawą wyżywienia 1/3 ludności świata , jest produktem otrzymywanym z ziarna ryżu siewnego.
Kinazy białkowe – grupa kinaz, których substratami są białka. Enzymy te przeprowadzają reakcję fosforylacji cząsteczki specyficznego dla danej kinazy białka. Fosforylacja zwykle prowadzi do zmiany konformacji cząsteczki białka i, w konsekwencji, zmiany jego aktywności, zdolności do wiązania się z innymi białkami albo przemieszczenia cząsteczki w obrębie komórki. Do 30% białek podlega regulacji na tej drodze; większość szlaków metabolicznych komórki, zwłaszcza sygnalizacyjnych, angażuje enzymy z grupy kinaz białkowych. W ludzkim genomie zidentyfikowano kilkaset genów kodujących sekwencje aminokwasowe kinaz białkowych (około 2% wszystkich genow). Funkcja kinaz białkowych podlega wielostopniowej regulacji, również angażującej kinazy i fosfatazy białkowe; fosforylacja białka kinazy może zwiększać albo zmniejszać jej aktywność. Białka aktywatorowe lub inhibitorowe przez przyłączanie się do domen regulatorowych kinaz również wpływają na ich aktywność. Niektóre kinazy posiadają domenę regulatorową, którą same mogą fosforylować (autofosforylacja albo cis-fosforylacja).
W biologii molekularnej, kinom organizmu to zestaw (genów dla) kinaz białkowych w jego genomie. Kinazy białkowe są grupą enzymów katalizujących reakcje fosforylacji reszt aminokwasowych białek. Kinazy dzielą się na podgrupy i rodziny, np. w zależności od substratu, którym może być reszta serynowa (kinazy serynowe), reszta treoninowa (kinazy treoninowe) lub obie reszty aminokwasowe (kinazy serynowo-treoninowe, np. należące do rodzin MAP2K i GSK). Termin "kinom" został użyty po raz pierwszy w 2002 roku przez Gerarda Manninga i wsp. w dwóch pracach opisujących 518 ludzkich kinaz białkowych i przebieg ewolucji kinaz białkowych u eukariontów. Opisano również kinom ryżu, różnych grzybów, nicieni, owadów, jeżowców i śluzowca Dictyostelium.
Ponieważ kinazy są istotnym celem projektowanych leków jako enzymy kontrolujące funkcje komórki, kinom jest badany na dużą skalę metodami genomiki funkcjonalnej, z udziałem RNAi i pod kątem działań niektórych leków, zwłaszcza chemioterapeutyków stosowanych w leczeniu nowotworów.
U zwierząt kinom zawiera tylko kinazy fosforylujące wyłącznie reszty tyrozynowe (kinazy tyrozynowe), kinazy działające na reszty serynowe lub treoninowe, i kilka klas (takich jak GSK3 i MAP2K) kinaz serynowo-treoninowych.
Przypisy[ | edytuj kod]
- Manning G, Whyte DB, Martinez R, Hunter T, Sudarsanam S. The protein kinase complement of the human genome.. „Science”. 298. 5600, s. 1912-34, 2002. DOI: 10.1126/science.1075762. PMID: 12471243.
- Manning G, Plowman GD, Hunter T, Sudarsanam S. Evolution of protein kinase signaling from yeast to man. „Trends Biochem Sci”. 27. 10, s. 514-20, 2002. PMID: 12368087.
- Dardick C, Chen J, Richter T, Ouyang S, Ronald P. The rice kinase database. A phylogenomic database for the rice kinome. „Plant Physiol”. 143. 2, s. 579-86, 2007. DOI: 10.1104/pp.106.087270. PMID: 17172291.
- Bradham CA, Foltz KR, Beane WS, Arnone MI, Rizzo F, Coffman JA, Mushegian A, Goel M, Morales J, Geneviere AM, Lapraz F, Robertson AJ, Kelkar H, Loza-Coll M, Townley IK, Raisch M, Roux MM, Lepage T, Gache C, McClay DR, Manning G. The sea urchin kinome: a first look. „Dev Biol”. 300. 1, s. 180-93, 2006. DOI: 10.1016/j.ydbio.2006.08.074. PMID: 17027740.
- Goldberg JM, Manning G, Liu A, Fey P, Pilcher KE, Xu Y, Smith JL. The dictyostelium kinome--analysis of the protein kinases from a simple model organism. „PLoS Genet”. 2. 3, s. e38, 2006. DOI: 10.1371/journal.pgen.0020038. PMID: 16596165.
- Workman P. Drugging the cancer kinome: progress and challenges in developing personalized molecular cancer therapeutics. „Cold Spring Harb Symp Quant Biol”. 70, s. 499-515, 2006. DOI: 10.1101/sqb.2005.70.020. PMID: 16869789.