Katedra w Winchester - katedra pod wezwaniem Trójcy Świętej, śś. Piotra i Pawła i św. Swituna w Winchester - jedna z największych gotyckich katedr w Anglii. Jest najdłuższą katedrą w Europie oraz siedzibą biskupa Winchesteru i centrum diecezji Winchester.
Inwazja Normanów na Anglię była ostatnią, zakończoną sukcesem próbą podboju Brytanii. Przyczyną była bezpotomna śmierć 5 stycznia 1066 roku w Westminsterze króla Anglii Edwarda Wyznawcy. Król Edward, zajmujący się więcej religią niż sprawami państwa, który mimo posiadania żony żył niczym w celibacie, obiecał na wiele lat przed swoją śmiercią następstwo tronu dalekiemu kuzynowi ze strony matki, księciu Normandii Wilhelmowi, jednak na łożu śmierci ustanowił następcą swojego szwagra Harolda, hrabiego Wesseksu, który w dzień po śmierci króla koronował się.Joanna z Nawarry, ang. Joanna of Navarre (ur. ok. 1370, zm. 10 czerwca 1437) – córka króla Nawarry – Karola II Złego i Joanny Francuskiej (córki króla Francji Jana II Dobrego i Bonny Luksemburskiej). Księżna Bretanii w latach 1386-1399 i królowa Anglii w latach 1403-1413.
Katedra Anglosaska[ | edytuj kod]
Pierwszą siedzibą biskupstwa Winchester była zbudowana w 660 roku katedra anglosaska, znana jako Old Minster. Stała na północ od dzisiejszej katedry, a częściowo pod nią. Jej zarys na planie krzyża wyznaczają obecnie płytki na placu. Świątynia ta została wzniesiona przez króla Cenwalha i biskupa Birinusa, pierwszego biskupa diecezji Winchester.
Jane Austen (ur. 16 grudnia 1775 w Steventon w hrabstwie Hampshire, zm. 18 lipca 1817 w Winchester) – angielska pisarka.Hardekanut (ang. Harthacanute, także Hardicanute, Hardecanute, duń. Hardeknud), Kanut Surowy, ur. 1018, zm. 8 czerwca 1042 w Lambeth, król Anglii i Danii. Syn Kanuta Wielkiego i jego żony Emmy, córki Ryszarda I Nieustraszonego, księcia Normandii.
W 901 roku tuż obok Old Minster wzniesiono klasztor zwany New Minster. Zbudowano go tak blisko, że chóry zakonne z obu klasztorów wzajemnie sobie przeszkadzały. W 970 roku arcybiskup Canterbury św. Alphege oraz biskup Winchesteru Ethelwold całkowicie przebudowali oba budynki, łącząc je w jeden, do którego przeniesiono relikwie św. Swituna. Był to wówczas jeden z największych kościołów w Europie. Świątynia ta stała się miejscem pochówku wieku świętych i władców najpierw Wesseksu a później Anglii.
Henryk VIII (ur. 28 czerwca 1491 w Greenwich, zm. 28 stycznia 1547 w Londynie) – król Anglii (od 21 kwietnia 1509 do końca życia), lord Irlandii (1494–1542), król Irlandii (1542–1547), drugi monarcha z dynastii Tudorów (po swoim ojcu, Henryku VII). Doprowadził w latach 20. i 30. XVI wieku do rozłamu z Kościołem rzymskokatolickim oraz ustanowienia niezależnego Kościoła anglikańskiego; za jego panowania dokonano kasaty klasztorów. Zasłynął 6 małżeństwami oraz ścinaniem głów niektórych swoich małżonek.Maria I Tudor (ur. 18 lutego 1516 w Greenwich, zm. 17 listopada 1558 w Londynie), zwana Krwawą Marią (Bloody Mary) – księżniczka angielska. Królowa Anglii w latach 1553–1558, królowa Hiszpanii w latach 1556–1558, córka króla Anglii Henryka VIII Tudora i jego pierwszej żony królowej Katarzyny Aragońskiej, wdowy po starszym bracie Henryka, Arturze Tudorze, córki Ferdynanda II Katolickiego, króla Aragonii i Izabeli I Katolickiej, królowej Kastylii. Maria była starszą siostrą króla Edwarda VI i królowej Elżbiety I, ale każde z rodzeństwa miało inną matkę.
Po podboju Anglii przez Normanów, biskup Walkelin zbudował obok nową jeszcze potężniejszą katedrę, a świątynia anglosaska została zburzona w 1093 roku. Ciała królów i świętych ekshumowano i przeniesiono do prezbiterium nowego kościoła.
Pozostałości starej katedry Winchester zostały wydobyte w 1960 roku. Zarys jej murów oznaczono na dziedzińcu katedry, i oznaczono wyraźnie pierwotny grób św. Swithuna.
Katedra Normańska[ | edytuj kod]
Budowę zachowanej do dziś katedry rozpoczął biskup Walkelin w 1079 roku. Razem z nią wzniesiono również zabudowania klasztorne. Zakonnicy uroczyście przeprowadzili się 8 kwietnia 1093 roku. Tego samego dnia katedra została konsekrowana. W uroczystościach uczestniczyli niemal wszyscy biskupi i opaci Anglii. Prace przy wykończeniu i upiększeniu katedry trwały do XIV wieku. W 1394 roku William Wynford zaprojektował przebudowę nawy głównej, tak, by sprostała napływowi coraz większych rzesz pielgrzymów.
Henry Beaufort (ur. ok. 1374 w Beaufort-en-Vallée, zm. 11 kwietnia 1447 w Winchesterze) – angielski kardynał, trzykrotny Lord Kanclerz.
Henryk Plantagenet, zwany "Młodym Królem" (the Young King, ur. 28 lutego 1155, zm. 11 czerwca 1183 w zamku Martel w Turenii), drugi z pięciu synów Henryka II Plantageneta, króla Anglii, księcia Normandii i hrabiego Andegawenii, oraz Eleonory, dziedziczki księstwa Akwitanii.
Kiedy król Henryk VIII Tudor ogłosił się głową kościoła anglikańskiego i rozwiązał wszystkie zakony, los ten stał się również udziałem benedyktynów z Winchesteru. W 1539 roku zakon został rozwiązany, sanktuarium św. Swituna splądrowane, a klasztor i kapitularz rozebrane. Katedrę pozostawiono.
Gotyk – styl w architekturze i innych dziedzinach sztuk plastycznych (rzeźbie, malarstwie i sztuce sepulkralnej), który powstał i rozwinął się w połowie XII wieku we Francji (Anglosasi uważają, że w Anglii) i swoim zasięgiem objął zachodniochrześcijańską Europę.International Standard Name Identifier (ISNI) – unikalny identyfikator służący wystandaryzowanej identyfikacji
obiektów, podmiotów, autorów dzieł, utworów i publikacji.
W latach 1905-1912 przeprowadzono największe dotąd prace konserwatorskie w katedrze. Istniała wówczas obawa, że podmyta i podtopiona wschodnia strona katedry zawali się. Zapobiegł temu nurek William Walker, który przez sześć lat pracował w całkowitych ciemnościach, by wzmocnić fundamenty.
Emma z Normandii (ur. ok. 988, zm. 6 marca 1052 w Winchesterze) – królowa Anglii, córka księcia Normandii Ryszarda I Nieustraszonego i Gunnory. Małżonka Ethelreda II Bezradnego oraz Kanuta Wielkiego, władców Anglii.Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
Przez dziesięć wieków swego istnienia katedra Winchester była sceną wielu wydarzeń interesujących z historycznego punktu widzenia:
koronacje: Henryka Młodego Króla (1172), Ryszarda I Lwie Serce (1194)
śluby: Henryka IV i Joanny (1403) oraz Filipa II i Marii (1554)
pogrzeby: Edwarda Starszego (924), Hardekanut (1042), Wilhelma II (1100), Jane Austen (1817).
Dziś monumentalna świątynia nadal pozostaje siedzibą biskupa Winchester i centrum diecezji Winchester.
Stigand (zm. w 1072) – angielski duchowny przed inwazją Normanów na Anglię. Jego data narodzin jest nieznana, ale w 1020 roku służył jako kapelan królewski i doradca. W 1043 roku był mianowany biskupem Elmham, a później biskupem Winchesteru i arcybiskupem Canterbury. Stigand działał jako doradca kilku członków anglosaskiej i normandzkiej dynastii królewskiej z Anglii, służąc sześciu kolejnym królom. Ekskomunikowany przez kilku papieży za piastowanie jednocześnie dwóch biskupstw (w Winchesterze i Canterbury), został ostatecznie usunięty z urzędu w 1070 roku, a jego posiadłości i majątek osobisty zostały skonfiskowane przez Wilhelma Zdobywcę. Stigand został uwięziony w Winchesterze, gdzie zmarł, nie odzyskawszy wolności.Ethelred II Bezradny, Aethelred II, Ethelred II (ur. około 968 - zm. 23 kwietnia 1016) - król Anglików (978-1013 i od 1014-1016) o przydomku Nierozważny (Bezradny, Gnuśny). Jego przydomek wynikał z charakteryzującego go braku zdecydowania, co umożliwiło Duńczykom zajęcie Anglii. Syn Edgara I i jego drugiej żony, Elfridy.
Grobowce w katedrze[ | edytuj kod]
św. Birinus - jego relikwie zostały przeniesione do katedry przez św. Heddę
Walkelin - pierwszy normandzki biskup Winchesteru
Henryk z Blois - biskup Winchesteru
Richard Ilchester - biskup Winchesteru
Godfrey de Luci - biskup Winchesteru
Peter des Roches - biskup Winchesteru
Henry Beaufort - biskup Winchesteru
William Edington - biskup Winchesteru
William Wykeham - biskup Winchesteru
William Waynflete - biskup Winchesteru
Thomas Langton - biskup Winchesteru
Richard Fox - biskup Winchesteru
Stephen Gardiner - biskup Winchesteru
Przeniesieni z Old Ministry[ | edytuj kod]
Podczas rozbiórki katedry anglosaskiej zdecydowano o ekshumacji pogrzebanych tam osób i przeniesieniu ich szczątków do nowej katedry. Umieszczono je w pobliżu prezbiterium:
WorldCat – katalog rozproszony łączący zbiory 71 000 bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie.
Cynegils z Wesseksu - król Wesseksu
Cenwalh z Wesseksu - król Wesseksu
Egbert z Wesseksu - król Wesseksu
Ethelwulf z Wesseksu - król Wesseksu
Eadred - król Anglii
Edwin - król Anglii
Kanut Wielki - król Anglii, Danii i Norwegii
Emma z Normandii, żona Kanuta i Ethelreda II
Wilhelm II Rudy - król Anglii
Hardekanut - król Anglii i Danii
Stigand - arcybiskup Canterbury
Alfred Wielki - król Anglii (obecnie spoczywa w opactwie Hyde.
Winchester Cathedral - oficjalna strona katedry