Kadencja - harmonia
Harmonika – jeden z elementów dzieła muzycznego. Harmonika określana jest przez użytą w utworze skalę dźwiękową, fakturę (np. monodia, homofonia, polifonia) oraz — jeśli faktura utworu pozwala na takie określenie — przez sposób łączenia wielodźwięków. W niektórych dziełach współczynnik harmoniczny jest dominujący (dzieła z okresu klasycyzmu oraz wczesnego romantyzmu, np. opera Wolny strzelec Carla Marii von Webera), w niektórych jest równouprawniony z innymi czynnikami, np. czynnikiem melodycznym (dzieła okresu późnego baroku, np. preludia i fugi ze zbioru Das Wohltemperierte Klavier Johanna Sebastiana Bacha), w niektórych dziełach albo nie jest on jeszcze rozwinięty (literatura renesansowa) albo też jest już w zaniku (literatura późnoromantyczna), w innych natomiast — jest on celowo zepchnięty na dalszy plan lub też unicestwiony (dzieła XX-wieczne, np. te reprezentujące linearyzm, takie jak Ludus tonalis Paula Hindemitha).Amati - rodzina włoskich lutników działających w XVI i XVII w. w Cremonie. Oprócz skrzypiec budowali wiole i wiolonczele. Instrumenty te dzięki swemu szlachetnemu brzmieniu mają obecnie bezcenną wartość.
Antonio Stradivari, Stradivarius (ur. 1643 lub 1644 w Cremonie, zm. 18 grudnia 1737 tamże) – włoski lutnik, przedstawiciel kremońskiej szkoły lutniczej, jeden z najwybitniejszych budowniczych instrumentów w historii lutnictwa.
Kadencja (od łac. cadere „opadać”) – połączenie akordów mające charakter zakończenia. Kończą one utwór muzyczny lub jego część.
Kadencje są nieraz bardzo rozbudowane, zwłaszcza w większych formach, jak symfonia, koncert. Często improwizowane w oparciu o wybraną kadencję harmoniczną polegały na popisie wirtuozerii solisty, podczas gdy orkiestra milkła. Potem stały się integralną częścią kompozycji, rozpisaną przez kompozytora nuta po nucie. Pojawiły się w baroku, razem z koncertem solowym i rozwijały równolegle z rozwojem skrzypiec i ich doskonaleniem przez włoskich mistrzów lutnictwa (Stradivari, Amati). Wirtuozeria taka była wówczas bardzo pożądana, wynikała bowiem z zamiłowania publiczności do opery i równie wirtuozowskich arii da capo, improwizowanych na podobnej zasadzie.
Rodzaje prostych kadencji:
Kadencje ogółem można jeszcze klasyfikować podług rozmiaru:
Dodatkowo oddziela się jeszcze kadencje rozszerzone, czyli kadencje (najczęściej wielkie) z opóźnieniem.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Kazimierz Sikorski: Harmonia, cz. I. PWM, 1984, s. 88-90. ISBN 83-224-0254-6.