Kaczy Szczyt
Przeczytaj także...
Język słowacki (słow. slovenský jazyk, też slovenčina) należy do zachodniosłowiańskiej grupy językowej. Językiem tym posługuje się ponad 6 mln osób – przede wszystkim na Słowacji i w należącej do Serbii Wojwodinie, gdzie jest jednym z języków urzędowych. Używają go także Słowacy mieszkający w Polsce, Rumunii, na Węgrzech, w USA i Kanadzie. W Polsce język słowacki mógł być zdawany na maturze jako jeden z języków nowożytnych.Batyżowiecki Szczyt, Wielki Batyżowiecki Szczyt (słow. Batizovský štít, niem. Botzdorfer Spitze, węg. Batizfalvi-csúcs) – najwyższy szczyt (2448 m n.p.m.) głównej grani Tatr na odcinku zamykającym od północnego wschodu Dolinę Batyżowiecką (Batizovská dolina). Jednocześnie jest to granica tej doliny z systemem Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina). Dolina Kacza (Kačacia dolina) graniczy z Doliną Batyżowiecką na odcinku od Zmarzłego Szczytu (Popradský Ľadový štít) do Zadniego Gerlacha (Zadný Gerlach). Batyżowiecki Szczyt znajduje się pomiędzy Kaczym Szczytem (Kačací štít) a Zadnim Gerlachem, w pobliżu masywu Gerlacha. Grań od Zmarzłego do Batyżowieckiego Szczytu nosi nazwę Batyżowieckiej Grani, znajdują się w niej kolejno:
Dolina Białej Wody (słow. Bielovodská dolina, Podúplazská dolina, niem. Poduplaskital, Alpengrund, węg. Poduplaszki-völgy) – prawe odgałęzienie Doliny Białki. Położona jest na terytorium Słowacji, po północnej stronie Tatr Wysokich.
Język słowacki (słow. slovenský jazyk, też slovenčina) należy do zachodniosłowiańskiej grupy językowej. Językiem tym posługuje się ponad 6 mln osób – przede wszystkim na Słowacji i w należącej do Serbii Wojwodinie, gdzie jest jednym z języków urzędowych. Używają go także Słowacy mieszkający w Polsce, Rumunii, na Węgrzech, w USA i Kanadzie. W Polsce język słowacki mógł być zdawany na maturze jako jeden z języków nowożytnych.Batyżowiecki Szczyt, Wielki Batyżowiecki Szczyt (słow. Batizovský štít, niem. Botzdorfer Spitze, węg. Batizfalvi-csúcs) – najwyższy szczyt (2448 m n.p.m.) głównej grani Tatr na odcinku zamykającym od północnego wschodu Dolinę Batyżowiecką (Batizovská dolina). Jednocześnie jest to granica tej doliny z systemem Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina). Dolina Kacza (Kačacia dolina) graniczy z Doliną Batyżowiecką na odcinku od Zmarzłego Szczytu (Popradský Ľadový štít) do Zadniego Gerlacha (Zadný Gerlach). Batyżowiecki Szczyt znajduje się pomiędzy Kaczym Szczytem (Kačací štít) a Zadnim Gerlachem, w pobliżu masywu Gerlacha. Grań od Zmarzłego do Batyżowieckiego Szczytu nosi nazwę Batyżowieckiej Grani, znajdują się w niej kolejno:
Dolina Białej Wody (słow. Bielovodská dolina, Podúplazská dolina, niem. Poduplaskital, Alpengrund, węg. Poduplaszki-völgy) – prawe odgałęzienie Doliny Białki. Położona jest na terytorium Słowacji, po północnej stronie Tatr Wysokich.
Kaczy Szczyt (słow. Kačací štít, Kačí štít, niem. Ententalspitze, Wildententalspitze, węg. Kacsa-völgyi-csúcs) – szczyt o wysokości 2395 m n.p.m. w odcinku głównej grani Tatr nazywanym Batyżowiecką Granią, pomiędzy Zmarzłym Szczytem (Popradský Ľadový štít), od którego oddziela go Jurgowska Przełęcz, a Batyżowieckim Szczytem (Batizovský štít), od którego oddziela go Kacza Przełęcz. Góruje nad Doliną Kaczą (Kačacia dolina) po stronie północnej i Doliną Batyżowiecką (Batizovská dolina) po stronie południowej.
Wschodnie Żelazne Wrota (słow. Východná Železná brána, niem. Östliches Eisernes Tor, węg. Keleti-Vaskapu-hágó) – jedna z dwu przełęczy nazywanych Żelaznymi Wrotami, znajdujących się w głównej grani Tatr Wysokich na obszarze słowackich Tatr. Położone na wysokości ok. 2225 m n.p.m. Wschodnie Żelazne Wrota znajdują się w tej grani pomiędzy Wschodnim Szczytem Żelaznych Wrót (ok. 2340 m) a Hrubą Śnieżną Kopą (ok. 2310 m).Zofia Radwańska-Paryska (ur. 3 maja 1901 w Warszawie, zm. 24 października 2001 w Zakopanem) – botaniczka, taterniczka, pisarka. Żona i współtowarzyszka pracy Witolda Henryka Paryskiego.
W grani opadającej na Kaczą Przełęcz znajduje się skalisty odcinek zwany Kaczymi Czubami, od szczytu oddzielony Kaczymi Wrótkami.
Nazwa szczytu związana jest z nazwą Doliny Kaczej należącej do systemu Doliny Białej Wody.
Z północnej ściany Kaczego Szczytu opada szeroki żleb skierowany ukosem w kierunku przełęczy Wschodnie Żelazne Wrota. Żlebem prowadzi nieoznakowana droga, wejście (obecnie niedostępne dla turystów) na przełęcz.
Pierwsze odnotowane wejścia:
Józef Oppenheim (ur. 15 czerwca 1887 w Warszawie, zm. 28 lutego 1946 w Kościelisku, pochowany na nowym cmentarzu w Zakopanem) – polski narciarz żydowskiego pochodzenia, taternik, ratownik górski, wieloletni kierownik TOPR.Kacza Przełęcz (słow. Nižné kačacie sedlo, Nižné Kačie sedlo, niem. Ententalscharte, Wildententalscharte, węg. Kacsa-völgyi-csorba) – przełęcz w głównej grani Tatr (w jej fragmencie zwanym Batyżowiecką Granią) położona pomiędzy Kaczym Szczytem (Kačací štít, 2401 m n.p.m.) a Batyżowieckim Szczytem (Batizovský štít, 2448 m). Na północ od przełęczy znajduje się górne piętro Doliny Kaczej, a na południe – Doliny Batyżowieckiej.
Janusz Chmielowski w 1912 r. pisał o tym szczycie: Prostota jego budowy łączy się ze śmiałym polotem linii.
Przypisy[ | edytuj kod]
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XI. Wschodni Szczyt Żelaznych Wrót – Batyżowieckie Czuby. Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992, s. 116-126.
Bibliografia[ | edytuj kod]
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
Dolina Batyżowiecka (słow. Batizovská dolina, niem. Botzdorfer Tal, węg. Batizfalvi-völgy) – dolina walna położona w Tatrach Wysokich na terenie Słowacji.Janusz Chmielowski (ur. 9 stycznia 1878 r. w Warszawie – zm. 26 kwietnia 1968 r. w Katowicach) – polski inżynier budowy maszyn, matematyk. Pracownik instytucji technicznych (hutniczych) i ubezpieczeniowych, redaktor naukowy wydawnictw technicznych. Jeden z prekursorów wspinaczki tatrzańskiej. Główny inicjator i współzałożyciel pierwszej polskiej organizacji taternickiej – Sekcji Turystycznej Towarzystwa Tatrzańskiego.
Warto wiedzieć że... beta
Klemens (potocznie, zdrobniale Klimek) Bachleda (ur. 13 listopada 1851 (lub też, jak podaje Wielka encyklopedia tatrzańska, w 1849 r.) w Kościelisku, zm. 6 sierpnia 1910 na Małym Jaworowym Szczycie) – góral i zakopiańczyk, przewodnik tatrzański, ratownik, członek Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, pierwszy polski ratownik górski, który zginął tragicznie, idąc na ratunek człowiekowi w Tatrach.
Jurgowska Przełęcz (słow. Vyšné kačacie sedlo, Vyšné Kačie sedlo, niem. Obere Ententalscharte, węg. Felső-Kacsa-völgyi-csorba) – przełęcz w głównej grani Tatr (w jej fragmencie zwanym Batyżowiecką Granią) położona pomiędzy Zmarzłym Szczytem (Popradský Ľadový štít, 2396 m) a Kaczym Szczytem (Kačací štít, 2401 m). Na północ od przełęczy znajduje się górne piętro Doliny Kaczej, a na południe – Doliny Batyżowieckiej. W grani opadającej na Jurgowską Przełęcz ze Zmarzłego Szczytu wyróżnia się jeszcze jedną przełęcz zwaną Jurgowskimi Wrótkami.
Grań główna Tatr – główny grzbiet Tatr ciągnący się przez 75 kilometrów od Huciańskiej Przełęczy (905 m n.p.m.) do Zdziarskiej Przełęczy (1081 m). Składa się z grani Tatr Zachodnich, grani Tatr Wysokich i części grani Tatr Bielskich.
Kacze Czuby (słow. Kačací hrb) – postrzępiony odcinek grani głównej Tatr Wysokich Rysy – Przełęcz pod Kopą, między Kaczym Szczytem (Kačací štít, 2401 m n.p.m.), a Kaczą Przełęczą. Znajduje się na wysokości 2380 m n.p.m.
Józef Nyka (ur. 5 grudnia 1924 w Łysininie k. Żnina) – alpinista, taternik, popularyzator alpinizmu i turystyki górskiej, autor wielu przewodników turystycznych po polskich górach. Ma na koncie szereg najwyższej klasy przejść dróg i pierwszych przejść w Tatrach oraz w Dolomitach. Członek honorowy prestiżowych międzynarodowych organizacji alpinistycznych i górskich, między innymi Polskiego Związku Alpinizmu.
Witold Henryk Paryski (ur. 10 września 1909 w Pittsburgh w stanie Pensylwania, USA, zm. 16 grudnia 2000 r. w Zakopanem) – krajoznawca, taternik, przewodnik tatrzański i ratownik TOPR-u, alpinista, działacz ochrony przyrody, absolwent medycyny, autor wielu prac o Tatrach i Podtatrzu. Autor przewodnika taternickiego Tatry Wysokie oraz (razem z żoną Zofią Radwańską-Paryską) Wielkiej encyklopedii tatrzańskiej.
Batyżowiecka Grań (słow. Batizovský hrebeň, niem. Botzdorfer Grat, węg. Batizfalvi-gerinc) – grań stanowiąca fragment grani głównej Tatr Wysokich w ich słowackiej części. Batyżowiecka Grań ciągnie się od Zmarzłego Szczytu na zachodzie do wschodniego, najwyższego wierzchołka Batyżowieckiego Szczytu (tzw. Wielkiego Batyżowieckiego Szczytu) na wschodzie i zamyka od północy Dolinę Batyżowiecką. Na żaden z obiektów w Batyżowieckiej Grani nie prowadzą znakowane szlaki turystyczne, jej nazwa wywodzi się bezpośrednio od Doliny Batyżowieckiej i Batyżowieckiego Szczytu, a pośrednio od spiskiej wsi Batyżowce.