Juliusz Mieroszewski

Juliusz Mieroszewski (ps. „J. Calveley”, „Londyńczyk”; ur. 3 lutego 1906 w Krakowie, zm. 21 czerwca 1976 w Londynie) – polski dziennikarz, publicysta, pisarz polityczny.

W latach międzywojennych współredagował w Krakowie „Ilustrowany Kurier Codzienny”. Specjalizował się w problematyce polityki niemieckiej.

Po ataku III Rzeszy na Polskę nie został zmobilizowany, ze względu na kategorię zdrowia D. Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 wraz z żoną Ewą z d. Morawską i córką Moniką, przekroczył granicę polsko-rumuńską w Kutach. Od grudnia 1939 pracował w Referacie Kulturalno-Oświatowym Ataszatu Wojskowego przy Ambasadzie RP w Bukareszcie. Po likwidacji ambasady w listopadzie 1940 i ewakuacji jej personelu z Rumunii przedostał się w 1941 przez Stambuł i Cypr na Bliski Wschód. Powołany do Wojska Polskiego, w Hajfie 18 kwietnia 1941 wstąpił w szeregi Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Od lutego 1942 służył w Sekcji Oświaty i Kultury Armii Polskiej na Wschodzie, redagując tygodnik „Ku wolnej Polsce”. Wówczas rozpoczęła się jego długoletnia znajomość z Jerzym Giedroyciem. W październiku 1942 przydzielony do redakcji tygodnika „Orzeł Biały”. Od lutego 1943 służył w Wydziale Informacji i Oświaty Armii Polskiej na Wschodzie, następnie w Oddziale Kultury i Prasy 2. Korpusu. W latach 1943-1946 redaktor dwutygodnika „Parada”.

Kategoria zdrowia kategoria zdolności do służby wojskowej – ustalone przepisami kryteria zdrowotne, jakim powinien odpowiadać poborowy lub żołnierz. Kryteria te stanowią podstawę dla komisji poborowych lub wojskowych komisji lekarskich do określenia stopnia zdolności badanych osób do służby wojskowej. Kategorie dzielą się także na grupy (I, II, itd.) np. A I.Komunizm (od łac. communis – wspólny, powszechny) – system społeczno-ekonomiczny, w którym nie istnieje własność prywatna środków produkcji, a całość wytworzonych dóbr jest w posiadaniu wspólnoty, której członkowie są równi.

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Był publicystą politycznym „Wiadomości”. W latach 1950-1972 w paryskiej „Kulturze” redagował stałą Kronikę angielską (jako Londyńczyk). Publikował artykuły dotyczące koncepcji współczesnej polityki światowej – zwłaszcza dotyczące walki z ekspansją komunizmu. Rozważał wielokrotnie szanse porozumienia krajów Europy Wschodniej wobec zagrożenia sowieckiego, możliwość ewolucyjnej przemiany ustrojowej w Polsce i odzyskania niepodległości. Był zwolennikiem pojednania i porozumienia Polski z narodami „ULB” (Ukraina, Litwa, Białoruś) w oparciu o uznanie nieodwracalności zmian terytorialnych, które nastąpiły w wyniku II wojny światowej. Pogodzenie się Polaków z utratą Wilna i Lwowa uważał za fundament pojednania ze wschodnimi sąsiadami Polski i w konsekwencji współpracy dla odzyskania niepodległości przez narody Europy Środkowo-Wschodniej, podporządkowane ZSRR. Było to w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. stanowisko prekursorskie na tle ówczesnej powszechnej opinii środowisk politycznych polskiej emigracji niepodległościowej w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze - wydawnictwo podziemne, założone w Krakowie w styczniu 1982 przez Krzysztofa Budziakowskiego - działacza opozycji, który kierował nim do końca działalności - czyli 1989 roku. W KTW pracowali m.in. Paweł de Barbaro, Marcin Zaczek, Tomasz Placek. Zarówno szef wydawnictwa jak i współpracownicy byli wielokrotnie aresztowani, poddawani rewizjom oraz przesłuchiwani przez organa komunistycznego państwa. W czasie swojej działalności KTW wydało poza cenzurą ponad 40 zakazanych tytułów, autorstwa m.in. Czesława Miłosza, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, papieża Piusa XI, Józefa Piłsudskiego, Witolda Gombrowicza i in. Nakłady wynosiły przeciętnie 1500-2000 egz. We współpracy z Jerzym Giedroyciem i założonym przez niego Instytutem Literackim wydawnictwo publikowało krajową edycję "Zeszytów Historycznych". W ramach KTW wydano również pojedyncze numery czasopism "Arka" i "Tędy". Wydane książki kolportowane i sprzedawane były za pośrednictwem zakonspirowanych sieci kolportażowych, głównie na terenie Polski południowej oraz Warszawy, Łodzi i Gdańska. Kilkukrotnie Służba Bezpieczeństwa PRL, w wyniku działań operacyjnych, aresztowała drukarzy i kolporterów KTW i konfiskowała części lub całości nakładów.Biblioteka Narodowa (BN) – polska biblioteka narodowa w Warszawie, na Ochocie, na Polu Mokotowskim, narodowa instytucja kultury założona w 1928.

Jeśli chodzi o stosunek do ZSRR, początkowo był zwolennikiem walki przeciwko niemu „na wszystkich dostępnych nam polach i w każdej dostępnej nam formie”, jednakże w latach późniejszych uznał stosowanie metod siłowych za bezcelowe, nieskuteczne. Dawał wyraz przekonaniu, iż zmiany zachodzące w imperium sowieckim w konsekwencji muszą doprowadzić do jego rozpadu. Zauważał jednak, że problem rosyjski w dalszym ciągu będzie dla Polski aktualny i wymagający rozwiązania. Proponował „demokratyzację” ZSRR, swoisty „eksport europejskości”, co miałoby neutralizować zgubne skutki mechanizmów komunizmu, zarówno wewnątrz imperium, jak i w państwach satelickich. Tego zadania miała się podjąć Polska jako państwo najbardziej zbliżone do Zachodu – zarówno pod względem geograficznym, jak i kulturowym.

Stambuł (tur. İstanbul) – największe i najludniejsze miasto Turcji i jej centrum kulturalne, handlowe oraz finansowe. Rozciąga się od północnego wybrzeża morza Marmara po obu stronach Bosforu, cieśniny morskiej między Morzem Śródziemnym a Morzem Czarnym. Położenie zarówno w europejskiej Tracji, jak i azjatyckiej Anatolii sprawia, że Stambuł jest jedną z dwóch (obok rosyjskiego miasta Magnitogorsk) metropolii świata znajdujących się na dwóch kontynentach.Europa Środkowo-Wschodnia – nazwa stosowana dla określenia europejskich państw mających wspólne korzenie kulturowe i historyczne, a także wspólną przeszłość jako buforowe socjalistyczne republiki podlegające ZSRR, badź będące jego częścią składową jako republiki radzieckie. Jest to zbitek dwóch określeń tej części Europy – geograficznego (środkowa) i politycznego (Wschodnia).

W 1974 na łamach „Kultury” sformułował, wraz z Jerzym Giedroyciem, fundamentalną dla polskiej myśli politycznej koncepcję, iż suwerenność Ukrainy, Litwy i Białorusi (ULB) jest czynnikiem sprzyjającym niepodległości Rzeczypospolitej, natomiast zdominowanie tych krajów przez Rosję otwiera drogę do zniewolenia także Polski.

II Rzeczpospolita (II RP) – Rzeczpospolita Polska w latach 1918–1945, od odzyskania suwerenności państwowej w 1918 do wycofania uznania międzynarodowego dla Rządu RP na uchodźstwie w konsekwencji wykonania porozumień między mocarstwami wielkiej trójki na konferencji jałtańskiej w 1945.Cypr (Republika Cypryjska) – państwo położone na wyspie Cypr leżącej we wschodniej części Morza Śródziemnego u wybrzeży Turcji, Syrii i Libanu. Od 1 maja 2004 roku jest członkiem Unii Europejskiej.

Z redaktorem Jerzym Giedroyciem wymienił ponad 3000 listów. Był również tłumaczem języka angielskiego (tłumaczył m.in. dzieła George’a Orwella (1984), Bertranda Russella i Arnolda Toynbee’go). .mw-parser-output div.cytat{display:table;padding:0}.mw-parser-output div.cytat.box{margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;border:1px solid #aaa;background:#f9f9f9}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.cudzysłów>blockquote{display:table}.mw-parser-output div.cytat.klasyczny::before{float:left;content:"";background-image:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Quote-alpha.png/20px-Quote-alpha.png");background-repeat:no-repeat;background-position:top right;width:2em;height:2em;margin:0.5em 0.5em 0.5em 0.5em}.mw-parser-output div.cytat.klasyczny>blockquote{border:1px solid #ccc;background:white;color:#333;padding-left:3em}.mw-parser-output div.cytat.cudzysłów>blockquote::before{display:table-cell;color:rgb(178,183,242);font:bold 40px"Times New Roman",serif;vertical-align:bottom;content:"„";padding-right:0.1em}.mw-parser-output div.cytat.cudzysłów>blockquote::after{display:table-cell;color:rgb(178,183,242);font:bold 40px"Times New Roman",serif;vertical-align:top;content:"”";padding-left:0.1em}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin:0 auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}

„Kultura” jako pismo polityczne w dużej mierze istniało dzięki niemu.
Lwów (dawna nazwa form. Królewskie Stołeczne Miasto Lwów), ukr. Львів (Lwiw), ros. Львов (Lwow), niem. Lemberg, łac. Leopolis, jidysz לעמבערג ,לעמבעריק (Lemberg, Lemberik), orm. Լվով (Lwow) – miasto na Ukrainie, ośrodek administracyjny obwodu lwowskiego.Kraków (łac. Cracovia, niem. Krakau) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, siedziba władz województwa małopolskiego, drugie w kraju pod względem liczby mieszkańców i pod względem powierzchni.

Jerzy Giedroyc,

Polscy politycy nie doceniają słowa jako instrumentu oddziaływania politycznego. Domorośli „realiści” pouczają nas ustawicznie, że w polityce liczą się tylko fakty. Zapominają natomiast, że w polityce początkiem z którego kiełkuje i wyrasta fakt, jest zawsze słowo.
Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa (KPBC) - jest projektem realizowanym przez Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu i wybrane biblioteki współpracujące w ramach Konsorcjum Bibliotek Naukowych Regionu Kujawsko-Pomorskiego. W latach 2005-2006 KPBC była finansowana z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w chwili obecnej przez UMK i partnerów. W latach 2007-2008 korzystała z grantu MKiDN dla stworzenia nowej kolekcji Baltica i poszerzania zasobu Pommeranica.II wojna światowa – największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.

Juliusz Mieroszewski, „Kultura” 1968,

Przypisy[ | edytuj kod]

Mieroszewski był autorem tego akronimu.
Mariusz Kubik: Śladami Juliusza Mieroszewskiego (ang.). Gazeta Uniwersytecka UŚ. Miesięcznik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, maj 1999. [dostęp 2013-05-21].
Jerzy Giedroyc, Juliusz Mieroszewski. Rosyjski 'kompleks polski’ i obszar ULB. „Kultura”. 9, 1974.
JerzyJ. Giedroyc JerzyJ., KrzysztofK. Pomian KrzysztofK., Autobiografia na cztery ręce, Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu, 2006, s. 207, ISBN 83-86907-48-7, OCLC 76361303 .
Londyńczyk, Kronika angielska, Kultura 1968, nr 10(252), s. 84.

Twórczość[ | edytuj kod]

Ewolucjonizm Paryż 1964, wyd. Instytut Literacki

Polityczne neurozy Paryż 1967, wyd.Instytut Literacki

Modele i praktyka Paryż 1970, wyd. Instytut Literacki

Materiały do refleksji i zadumy Paryż 1976, wyd. Instytut Literacki. II obieg – Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze 1984

Finał klasycznej Europy (wybrał, oprac. i wstępem opatrzył Rafał Habielski); Warszawa 1997: Wyd. Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu ; Lublin 1997: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, ISBN 83-227-1007-0 (UMCS), ISBN 8386906118 (Wers)

Jerzy Giedroyc, Juliusz Mieroszewski Listy 1949-1956. Cz. 1 – 2; wybrał i wstępem poprzedził Krzysztof Pomian ; przypisami i indeksami opatrzyli Jacek Krawczyk i Krzysztof Pomian ; szkicem o Mieroszewskich i Mieroszewskim uzup. Piotr Wandycz. Warszawa 1999: Wyd. „Czytelnik”, ISBN 83-07-02474-9.

Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

Juliusz Mieroszewski

Mariusz Kubik – Śladami Juliusza Mieroszewskiego, czyli o paryskiej „Kulturze”, część I, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, nr 7 (63)/kwiecień 1999; Uniwersytet Śląski, Katowice

Mariusz Kubik – Śladami Juliusza Mieroszewskiego, czyli o paryskiej „Kulturze”, część II, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, nr 8 (64)/maj 1999; Uniwersytet Śląski, Katowice

Mariusz Kubik – Śladami Juliusza Mieroszewskiego, czyli o paryskiej „Kulturze”, część III, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, nr 9 (65)/czerwiec 1999; Uniwersytet Śląski, Katowice

Laureaci nagrody publicystycznej im. Juliusza Mieroszewskiego

Juliusz Mieroszewski Rosyjski „Kompleks Polski” i obszar ULB Kultura 1974, nr 9 (324)

Wiadomości, Londyn 1946-1981 – wersja zdigitalizowana w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej

Rok 1984 (tytuł oryginalny: Nineteen Eighty-Four) – futurystyczna antyutopia o licznych podtekstach politycznych, napisana przez George’a Orwella i opublikowana w roku 1949. Autor napisał ją pod wpływem kontaktu z praktyczną stroną systemu stalinowskiego, do jakiego po raz pierwszy doszło w Hiszpanii w 1936 roku (w czasie wojny domowej), gdzie pojechał jako dziennikarz i sympatyk strony republikańskiej.Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik” - wydawnictwo o profilu humanistyczno-literackim założone z inicjatywy Jerzego Borejszy w 1944 w Lublinie.

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

[1] Mieroszewski był autorem tego akronimu.

[2] Mariusz Kubik: Śladami Juliusza Mieroszewskiego (ang.). Gazeta Uniwersytecka UŚ. Miesięcznik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, maj 1999. [dostęp 2013-05-21].

[3] Jerzy Giedroyc, Juliusz Mieroszewski. Rosyjski 'kompleks polski’ i obszar ULB. „Kultura”. 9, 1974.

[4] JerzyJ. Giedroyc JerzyJ., KrzysztofK. Pomian KrzysztofK., Autobiografia na cztery ręce, Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu, 2006, s. 207, ISBN 83-86907-48-7, OCLC 76361303 .