Jowisz - mitologia

Przeczytaj także...
Flamen – kapłan w starożytnym Rzymie, służący jednemu bogu. Kolegium flaminów składało się z 15 kapłanów. Najwyższy rangą był flamen Jowisza, zwany flamen Dialis. Dwaj kolejni to flamen Marsa flamen Martialis i Kwiryna flamen Quirinalis. Pozostali służyli mniejszym bogom i boginiom jak: Wulkan, Flora, Pomona.Gubbio – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia, powstałe w miejscu starorzymskiego miasta Iguvium.
Kult religijny – integralny składnik religii, który w szerokim tego pojęcia znaczeniu oznacza czynności, dokonywane z pobudek religijnych, zaś w wąskim znaczeniu oznacza ustalone rytuały, odprawiane ku czci wobec sacrum.

Jowisz, Jupiter (łac. Iuppiter) – w mitologii rzymskiej bóg nieba, burzy i deszczu, najwyższy władca nieba i ziemi, ojciec bogów. Był źródłem władzy (łac. imperium), jaką dzierżyli rzymscy urzędnicy. Rzymscy władcy i wodzowie starali się pozować na ludzkie ucieleśnienie czy odzwierciedlenie Jowisza. Pospolicie utożsamiany jest z greckim Zeusem, z czasem przejął jego cechy. Atrybutami Jowisza były piorun i orzeł. Syn Saturna. W rzeczywistości jest to (tożsamy z Zeusem) praindoeuropejski bóg dziennego nieboskłonu, burzy i piorunów. Obie nazwy, grecka i łacińska, wywodzą się z praindoeuropejskiego imienia Dieus ph2ter, co w wyniku różnych przekształceń fonetycznych dało łacińskie Iuppiter (Iovis + pater). Od dopełniacza (genetivus) tego imienia, brzmiącego Iovis, pochodzi polskie imię tego bóstwa, Jowisz.

Junona (łac. Iuno) – bogini rzymska, małżonka Jowisza. Zakresem swych możliwości i obowiązków przypominała Herę. Często jest z nią utożsamiana. Była opiekunką życia kobiet, w tym życia seksualnego i macierzyństwa. Należała do Trójcy Kapitolińskiej, w skład której wchodzili również bóg Jowisz i bogini Minerwa.W mitologii rzymskiej Trójca Kapitolińska, składała się z trzech bóstw: Jowisza (utożsamianego z Zeusem), jego żony Junony (utożsamianej z Herą) oraz Minerwy (utożsamianej z Ateną).

Kult Jowisza, czczonego jako Jowisz Najlepszy Największy (łac. Iuppiter Optimus Maximus) koncentrował się w świątyni położonej na Kapitolu w Rzymie, gdzie zasiadał on w towarzystwie Junony i Minerwy. Czynnościami kultowymi opiekował się kapłan zwany flamen Dialis.

Jowisz i cała Trójca Kapitolińska uosabiali rzymskie państwo. W koloniach rzymskich budowano analogiczne świątynie Trójcy Kapitolińskiej, zwane po prostu Kapitolami, rozprzestrzeniając kult poza miasto Rzym.

Augur (łac.) – rzymski kapłan, którego obowiązki polegały na wróżeniu z lotu ptaków, wnętrzności zwierząt ofiarnych i gwiazd.Orzeł – popularny nie tylko w Europie symbol państwowy, wykorzystywany także w heraldyce w takich kompozycjach jako godło, trzymacze lub herb.

Na terenach starożytnego italskiego miasta Iguvium odnaleziono w 1444 roku tablice poświęcone Jowiszowi (zobacz: Tablice iguwińskie). Jowisz razem z Junoną i Minerwą tworzył trójcę kapitolińską.

Przydomki Jowisza: Stator – ten, który zatrzymuje chwiejące się szeregi rzymskie, Victor – dawca zwycięstwa, Versor – ten, który zmusza nieprzyjaciół do ucieczki, Ultor – karzący, niosący pomstę (Mściciel, na podobieństwo Marsa).

Zobacz też[]

orzeł (symbol)

auspicjum

augur

Przypisy

Encyklopedia dla dociekliwych wydawnictwo Elżbieta Jarmołkiewicz
Starożytność – Imperium Romanum, Starożytny Rzym, Egipt, Świat Celtów, kultura, handel, armia, legiony, etc. – HISTORICA.pl
Za Aleksandra Sewera miał wzniesioną osobną świątynię wyobrażoną na ówczesnych monetach (S. W. Stevenson, C. R. Smith, F. W. Madden: A Dictionary of Roman Coins, Republican and Imperial. London: G. Bell & Sons, 1889, s. 486).

Mars – czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego. Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa. Zawdzięcza ją swej barwie, która przy obserwacji z Ziemi wydaje się być rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym z pożogą wojenną. Postrzegany odcień wynika stąd, że powierzchnia planety zawiera tlenki żelaza. Mars jest planetą wewnętrzną z cienką atmosferą, o powierzchni usianej kraterami uderzeniowymi, podobnie jak powierzchnia Księżyca. Występują tu także inne rodzaje terenu, podobne do ziemskich: wulkany, doliny, pustynie i polarne czapy lodowe. Okres obrotu wokół własnej osi jest niewiele dłuższy niż Ziemi i wynosi 24,6229 godziny (24h37min22s). Na Marsie znajduje się najwyższa góra w Układzie Słonecznym – Olympus Mons i największy kanion – Valles Marineris. Gładki obszar równinny Vastitas Borealis na półkuli północnej obejmuje 40% powierzchni planety i może być pozostałością ogromnego uderzenia. W przeciwieństwie do Ziemi, Mars jest geologicznie i tektonicznie nieaktywny.Orły (Aquilinae) – podrodzina ptaków z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Obejmuje gatunki drapieżne, jednak jeśli to możliwe, zjadające również padlinę, zamieszkujące cały świat poza Antarktydą. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Świątynia Jowisza Najlepszego Największego, Świątynia Jowisza Kapitolińskiego (łac.Templum Iovis Optimi Maximi) – centralna, największa w Italii świątynia Jowisza, znajdująca się w starożytności na wzgórzu kapitolińskim w Rzymie, a ściślej na jego północnym wierzchołku zwanym Capitolium.

Tablice iguwińskie (Tabulae Iguvinae) to siedem tablic z brązu, powstałych w latach 300-70 p.n.e., które zostały znalezione w 1444 roku w ruinach świątyni Jowisza na terenach starożytnego italskiego miasta Iguvium (obecnie Gubbio).

Zeus (także Dzeus, stgr. Ζεύς Zeús, nowogr. Δίας Días, łac. Iupiter, Iuppiter) – w mitologii greckiej najwyższy z bogów. Syn Kronosa i Rei. Był szóstym dzieckiem Rei i Kronosa. Brat Hestii, Demeter, Hery (również jej mąż), Posejdona i Hadesa. Władca błyskawic. Uosobienie najwyższej zasady rządzącej Wszechświatem. Władca wszystkich bogów i ludzi. Jego atrybutami były złote pioruny, orzeł i tarcza zwana egidą. Wychowały go nimfy górskie i koza Amaltea.

Minerwa (łac. Minerva) – była w mitologii rzymskiej pierwotnie boginią sztuki i rzemiosła, ale także boginią mądrości, nauki i literatury. Jest to prawdopodobnie bóstwo pochodzenia etruskiego (znamy etruską boginię Menrva). Razem z Jowiszem i Junoną tworzyła Trójcę Kapitolińską.

Piorun – w meteorologii bardzo silne wyładowanie elektrostatyczne w atmosferze powstające naturalnie, zwykle towarzyszące burzom. Piorunowi często towarzyszy grom dźwiękowy oraz zjawisko świetlne zwane błyskawicą. Może ono przybierać rozmaite kształty i rozciągłości, tworzyć linie proste lub rozgałęziać się do góry lub w dół. Występują błyskawice, które widoczne są jedynie jako rozjaśnienie powierzchni chmury, inne znów w ciągu ułamka sekundy przypominają swym kształtem świecący sznur pereł.

Kapitol (łac. Mons Capitolinus) – wzgórze w Rzymie na północny zachód od Palatynu i Forum Romanum, o dwóch wierzchołkach. Nazwę wywodzi się tradycyjnie od czaszki ludzkiej (caput = głowa) odkrytej przy kładzeniu fundamentów pod główną świątynię. Nie należało do pierwotnej osady palatyńskiej, ani do tzw. Septimonium (miasta siedmiu wzgórz). Według tradycji kiedy Latynowie osiedlili się na Palatynie, a Sabinowie z Cures (czyli Kwiryci) na Kwirynale, Kapitol został wybrany na miejsce wzniesienia zamku (arx) na wierzchołku północnym i głównej świątyni na wierzchołku południowym.

Saturn (łac. Saturnus, gr. Κρόνος Krónos, z łac. sator "siewca") – staroitalski bóg rolnictwa, zasiewów i czasu, legendarny władca Italii. Małżonką Saturna była Ops.