Jan Kalwin

Jan Kalwin, fr. Jean Cauvin albo również Jean Calvin (ur. 10 lipca 1509 w Noyon, zm. 27 maja 1564 w Genewie) – francuski teolog protestancki, reformator, kaznodzieja, pisarz i organizator życia duchowego w Szwajcarii w okresie reformacji. Twórca jednej z doktryn religijnych – ewangelicyzmu reformowanego, przyjętej przez Kościoły ewangelicko-reformowane, prezbiteriańskie, a następnie przez część kongregacjonalnych, opierającej się głównie na nauce o predestynacji oraz nauce o realnej i duchowej obecności Jezusa Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej, w odróżnieniu od poglądu powszechnie panującego w Kościele katolickim (obecności realnej i cielesnej). Nazywany przez swych zwolenników „teologiem par excellence”; „Arystotelesem Reformacji”; „Akwinatą Kościoła reformowanego”; „najbardziej chrześcijańskim mężem swej epoki” czy też „drugim patriarchą reformacji”.

Kościół niski to jeden z trzech zasadniczych skrzydeł Kościoła Anglii, a także innych kościołów anglikańskich, silnie podkreślający swą protestancką tożsamość. W interpretacji tradycji anglikańskiej rozumianej jako via media (z łac. „droga pośrednia”) pomiędzy katolicyzmem a protestantyzmem, Kościół niski akcentuje teologię reformowaną, na czele z pięcioma zasadami protestantyzmu (sola scriptura, solus Christus, sola gratia, sola fide i soli Deo gloria) oraz prezentuje tradycyjne, kalwińskie podejście do nauki o predestynacji, co uzasadnia literalnym i gramatycznym rozumieniem normatywnych dla całego anglikanizmu XXXIX Artykułów Wiary. Żywe są w nim tradycje purytańskie, w tym szczególnie bibliocentryzm. Kościół niski odrzuca zasadę ex opere operato, a także naukę o odrodzeniu przez chrzest, rozumiejąc działanie sakramentu chrztu na sposób kalwiński.Deklaracja z Barmen (niem. Barmer Erklärung) – dokument napisany w 1934, wyrażający sprzeciw części niemieckich protestantów wobec Adolfa Hitlera i polityki III Rzeszy.

Kalwin rozpoczął reorganizację struktur kościelnych, dając początek prezbiteriańskiemu ustrojowi kościelnemu. Najważniejszym dziełem autorstwa Kalwina jest Institutio religionis christianae.

Spis treści

1 Wczesne lata życia

2 Lata nauki

3 Zerwanie z Kościołem katolickim

4 Reformator religijny

4.1 Pierwszy pobyt w Genewie

4.2 Pobyt w Strasburgu

4.3 Powrót do Genewy

5 Kalwin a reformacja polska

6 Rola Kalwina jako humanisty

7 Wybrane dzieła Kalwina

8 Uwagi

9 Przypisy

10 Bibliografia

11 Linki zewnętrzne

Wczesne lata życia

Jan Kalwin urodził się we francuskiej Pikardii w mieście Noyon, które było siedzibą wpływowego biskupa. Rodzina Kalwina była blisko związana z Kościołem. Ojciec Kalwina, Gérard, pracował na dworze biskupim, początkowo jako notariusz, by awansować w końcu na stanowisko sekretarza biskupa. Młody Kalwin otrzymał staranne wykształcenie w środowisku młodzieży z miejscowej szlachty.

Krzyż hugenocki (franc. la croix huguenote) – symbol wiary wyznawców kalwinizmu, przede wszystkim we Francji, a współcześnie także w innych krajach. Składa się z krzyża maltańskiego oraz z gołębicy, niekiedy zastępowanej ampułką lub stylizowaną łzą. Dodatkowe ozdoby krzyża mają znaczenie symboliczne.Sola fide (łac.: jedynie wiarą) – doktryna chrześcijańska, według której grzeszny człowiek może przyjąć Boże przebaczenie jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa.

Lata nauki

W wieku ok. 11 lat Kalwin rozpoczął studia na Uniwersytecie Paryskim (w Collège de Montaigu), które w zamyśle jego ojca miały zapewnić błyskotliwą karierę duchowną. Jednak Uniwersytet był w tym czasie miejscem, gdzie ścierał się stary, scholastyczny i katolicki model nauczania z nowymi renesansowymi prądami epoki, bardzo atrakcyjnymi dla młodego Kalwina.

Usprawiedliwienie – termin w teologii chrześcijańskiej oznaczający uczynienie człowieka grzesznego sprawiedliwym w oczach Bożych, takim, jak gdyby wypełnił obowiązujące go przykazania. Termin "usprawiedliwienie" (gr. δικαιοω, w transkrypcji łacińskiej dikaioō - uczynić sprawiedliwym) występuje w Liście do Rzymian, Galacjan, Liście do Tytusa oraz w Liście Jakuba, zaś sama koncepcja usprawiedliwienia występuje w wielu księgach Starego i Nowego Testamentu.Martin Bucer, lub Marcin Bucer (ur. 11 listopada 1491 – zm. 28 lutego 1551) – był niemieckim reformatorem protestanckim. Współpracował z nim Oswald Myconius.

Pojawiły się również żądania reform w Kościele. Przywódca reformatorów, Jacques Lefèvre d’Étaples (1455–1536), miał wśród studentów wielu zwolenników. Ponadto w kręgach uniwersyteckich były popularne pisma Lutra. Wszystko to przyczyniło się do oddalenia Kalwina od katolicyzmu. Dodatkowo postawa ta wzmocniła konflikt ojca Kalwina z dostojnikami kościelnymi z Noyon, co zniweczyło szanse na karierę duchowną Kalwina.

Prezbiterianizm lub Kościół Prezbiteriański – część protestanckich kościołów reformowanych. Władze w kościołach sprawują wybierani przez wiernych starsi. Kościoły Prezbiteriańskie zaczęły rozprzestrzeniać się w XVI wieku, impulsem do tego była reformacja zapoczątkowana przez Marcina Lutra w 1517 roku. Głównym propagatorem był John Knox, który był Szkotem, studiował on z Janem Kalwinem w Genewie.Libertynizm - nieformalny ruch społeczno-polityczny działający w XVII i XVIII wieku w Europie - głównie we Francji. Współcześnie słowem tym opatruje się najczęściej poglądy uzasadniające różnie rozumianą wolność w skrajnych postaciach.

W 1528 po tym, jak Kalwin otrzymał tytuł magistra sztuk, ojciec kazał mu porzucić studiowanie teologii i poświęcić się studiom prawniczym. Posłuszny ojcu, Kalwin wyjechał do Orleanu, gdzie zapisał się na tamtejszy renomowany wydział prawa. Po upływie 3 lat i studiach w Bourges i Paryżu, Kalwin uzyskał doktorat z prawa oraz aplikanturę. Poznał również gruntownie starożytną grekę i łacinę.

Biblioteka Narodowa (BN) – polska biblioteka narodowa w Warszawie, na Ochocie, na Polu Mokotowskim, narodowa instytucja kultury założona w 1928.Nowy Testament (gr. Ἡ Καινὴ Διαθήκη, on Kainē Diathēkē) – druga, po Starym Testamencie, część Biblii chrześcijańskiej, powstała na przestrzeni 51-96 r. n.e.; stanowi zbiór 27 ksiąg, przedstawiających wydarzenia z życia Jezusa i wczesnego Kościoła oraz pouczenia skierowane do wspólnot chrześcijańskich, tradycyjnie datowanych na drugą połowę I wieku; niektórzy bibliści datują część ksiąg również na pierwszą połowę II wieku; główne źródło chrześcijańskiej doktryny i etyki.

Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5]