• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Interferometria wielkobazowa

    Przeczytaj także...
    Radioteleskop – teleskop do obserwacji odległych obiektów astronomicznych z wykorzystaniem fal radiowych. W odróżnieniu od teleskopu optycznego, który pozwala na badanie wyłącznie światła docierającego do Ziemi, radioteleskop umożliwia odbiór szerszego zakresu sygnałów. Wiele obiektów astronomicznych przesłania pył, który jednak nie pochłania fal radiowych. Jednocześnie radioteleskopy mogą być łączone w większe układy, dzięki czemu ich czułość i rozdzielczość kątowa wzrasta.Cal (ang. inch) – pozaukładowa jednostka miary długości odpowiadająca początkowo potrojonej długości średniego ziarna jęczmienia. Jedna z tzw. jednostek imperialnych. W USA ta jednostka miary jest podstawową jednostką miary używaną m.in. w budownictwie, medycynie, policji (np. do pomiaru wzrostu człowieka), mechanice i wielu innych dziedzinach.
    Gigabajt (10, skrót GB) lub Gibibajt (2, skrót GiB) – jednostka używana w informatyce oznaczająca miliard (a w praktyce częściej 1.073.741.824 ~ 1.000.000.000 = 10) bajtów.
    Terminal VLBI w Piwnicach koło Torunia. Od lewej: formatter Mark5 i rekorder dysków twardych, formatter VLBA/Mark4, rekorder taśm 1" o pojemności 2TB
    Pakiet twardych dysków systemu Mark5 o pojemności 8x200-400GB

    Interferometria wielkobazowa, interferometria międzykontynentalna (ang. Very Long Baseline Interferometry, skrót VLBI) – rodzaj interferometrii, w której dane odbierane przez niezależne od siebie radioteleskopy, znajdujące się w znacznej odległości od siebie (np. na różnych kontynentach) są zapisywane razem z dokładnym czasem obserwacji (najczęściej wyznaczanym na podstawie wskazań miejscowego zegara atomowego) i przechowywane do późniejszej analizy na taśmie magnetycznej lub twardym dysku. Postęp w dziedzinie technik sieci komputerowych pozwolił także na przeprowadzanie eksperymentów, w których dane przesyłane są na bieżąco poprzez specjalnie zestawiane łącza o gigabitowej przepustowości (tzw. e-VLBI). Zebrane zapisy są następnie zestawiane z danymi pochodzącymi z innych radioteleskopów i używane do utworzenia obrazu końcowego.

    Zegar atomowy – rodzaj zegara, którego działanie opiera się na zliczaniu okresów atomowego wzorca częstotliwości.Terabajt (skrót TB), Tebibajt (skrót TiB) – jednostki używane w informatyce między innymi do określania rozmiaru największych pamięci masowych, zasobów plików i baz danych. Przedrostek tera pochodzi od greckiego słowa téras (potwór); przedrostek tebi został utworzony sztucznie (zob. przedrostek dwójkowy).

    Rozdzielczość osiągana przy użyciu interferometrii jest odwrotnie proporcjonalna do odległości najbardziej skrajnych radioteleskopów w sieci. Technika VLBI umożliwia osiągnięcie rozdzielczości kątowej kilka rzędów lepszej niż przy tradycyjnej interferometrii, w której poszczególne odbiorniki są połączone np. światłowodem. VLBI jest używana głównie w radioastronomii, chociaż ostatnio zaczęto ją wprowadzać również w astronomii optycznej.

    Piwnice – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Łysomice, należąca do sołectwa w LulkowieRadioastronomia – dział astronomii obserwacyjnej, zajmujący się badaniem za pomocą radioteleskopów promieniowania elektromagnetycznego w zakresie fal radiowych emitowanego przez obiekty kosmiczne. Zakres widma elektromagnetycznego będący obszarem zainteresowania radioastronomii rozciąga się od promieniowania mikrofalowego aż do ultradługich fal radiowych. Zakres ten odpowiada długości fal od poniżej 1 mm do setek metrów, od strony fal krótkich sąsiaduje on z zakresem fal podczerwonych.

    Spośród polskich obserwatoriów do systemu VLBI należą dwa radioteleskopy w Obserwatorium Astronomicznym UMK w Piwnicach.

    Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • Andrzej Marecki. e-VLBI, czyli radiowa interferometria wielkobazowa w czasie rzeczywistym. „Urania – Postępy Astronomii”. 2, 2008. 



    • w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

    Warto wiedzieć że... beta

    Zdolność rozdzielcza – w optyce przydatność określonego przyrządu optycznego do obserwacji obiektów o określonej odległości kątowej. Im większa jest zdolność rozdzielcza, tym bliższe sobie punkty są obserwowane jako odrębne, a nie jako pojedyncza plama. Jednym z kryteriów określania zdolności rozdzielczej jest kryterium Rayleigha.
    Astronomia optyczna jest działem astronomii obserwacyjnej badającym promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie światła widzialnego oraz pobliskich zakresów widma elektromagnetycznego – podczerwieni i ultrafioletu, docierające od ciał niebieskich. Obecnie obiektami badań astronomii optycznej są planety Układu Słonecznego, księżyce, planetoidy, gwiazdy, gromady gwiazd, mgławice i całe Galaktyki. Współczesne teleskopy nie są jeszcze w stanie obserwować (poza nielicznymi wyjątkami) planet pozasłonecznych, planowane są jednak urządzenia oraz misje kosmiczne, mające na celu takie badania (E-ELT, Terrestrial Planet Finder). Astronomia optyczna posługuje się kilkoma zasadniczymi metodami obserwacji:
    Dysk twardy, napęd dysku twardego (ang. hard disk drive) – rodzaj pamięci masowej, wykorzystujący nośnik magnetyczny do przechowywania danych. Nazwa "dysk twardy" wynika z zastosowania twardego materiału jako podłoża dla właściwego nośnika, w odróżnieniu od dyskietek (ang. floppy disk, czyli miękki dysk), w których nośnik magnetyczny naniesiono na podłoże elastyczne.
    Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu – ośrodek astronomiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, kształcący studentów Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, a także służący obserwacji kosmosu, badaniom naukowym, popularyzacji wiedzy o wszechświecie.
    Interferometria – technika wykorzystująca zjawisko interferencji fal elektromagnetycznych (światła, fal radiowych) do pomiarów, np. długości fali, pomiarów kątowych gwiazd, kontroli jakości elementów i układów optycznych.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.012 sek.