Intarsja
Elbląg (łac. Elbinga, Elbingus, niem. Elbing, prus. Elbings, rus. Эльблонг) – miasto na prawach powiatu w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba władz powiatu elbląskiego i gminy wiejskiej Elbląg, ale miasto nie wchodzi w ich skład, stanowiąc odrębną jednostkę samorządu terytorialnego. Od 1992 stolica diecezji elbląskiej. Najstarsze miasto w województwie, jedno z najstarszych w Polsce (rok założenia 1237, prawa miejskie 1246). Miasto posiadało prawo do czynnego uczestnictwie w akcie wyboru króla. Także najniżej położone miasto w Polsce. Leży u ujścia rzeki Elbląg do Zalewu Wiślanego. Według danych z 30 czerwca 2012 r. ma 123 977 mieszkańców.Starożytność – okres w historii Bliskiego Wschodu, Europy i Afryki Północnej nazywany też antykiem i obejmujący dzieje tych regionów od powstania pierwszych cywilizacji do około V wieku n.e.
Barok (z por. barocco – "perła o nieregularnym kształcie" lub z fr. baroque – "bogactwo ozdób") – główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się na zakres czasowy od końca XVI wieku do XVIII wieku. Uznany za oficjalny styl Kościoła katolickiego czasów potrydenckich, stąd pojawiające się jeszcze w połowie XX wieku zamienne określenia: "sztuka jezuicka" czy "sztuka kontrreformacyjna". W odróżnieniu od humanizmu antropocentrycznego doby renesansu, barok reprezentował humanizm teocentryczny. W znaczeniu węższym, barok to jeden z nurtów literackich XVII wieku, koegzystujący z klasycyzmem i manieryzmem; od niego XX-wieczni literaturoznawcy wyprowadzili jednak nazwę dla całej epoki.
Intarsja (wł. intarsio – wykładzina) – technika zdobnicza polegająca na tworzeniu obrazu przez wykładanie powierzchni przedmiotów drewnianych (zwłaszcza mebli) innymi gatunkami drewna, czasem podbarwianymi, bejcowanymi lub podpalanymi. Wstawki umieszcza się w miejscu usuniętych fragmentów z powierzchni przedmiotu.
Charakterystyka[ | edytuj kod]
Technika znana już w starożytności została rozwinięta w okresie baroku i renesansu. Najstarszym zachowanym przedmiotem jest sarkofag z cedru z ok. 2000 p.n.e.
Szczególny rozkwit intarsji nastąpił w Toruniu w wieku XVIII. Chociaż technika ta była obecna w Toruniu od drugiej połowy XVI wieku, jednak od około 1730 stała się ona dominującą techniką zdobniczą w toruńskim stolarstwie artystycznym. Zdobiło się nią wszystkie elementy wystroju wnętrz mieszczańskich (np. szafy sieniowe, szafki ścienne, szafy zegarowe, skrzynki, kasetki, boazerie, drzwi) oraz reprezentacyjnych – ratuszowych, kościelnych (np. portale, drzwi, boazerie). Powstałe tak wyposażenie, odznaczające się swoistymi cechami formalnymi, zyskało miano mebli toruńskich. Produkowane w Toruniu meble osiągały wysokie walory artystyczne i zyskały dużą popularność.
Bezpośrednie związki z meblami toruńskimi wykazuje podobna, choć mniej liczna XVIII-wieczna wytwórczość elbląska. Współcześnie jest to już ginąca technika i bardzo niewiele podmiotów zajmuje się wykonywaniem intarsji. Tworzą oni nie tylko zdobienia na meble drewniane i elementy wyposażenia wnętrz, ale również zajmują się tzw. 'malowaniem drewnem'.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Toruń Toruński Serwis Turystyczny. Przewodnik po Toruniu. Atrakcje Torunia, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).