Inskrypcja
Ceramika – w rozumieniu tradycyjnym, tworzywa i wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia odpowiednio uformowanej gliny. Nazwa tych wyrobów wywodzi się z greckiego określenia κεραμικός (keramikos), które pochodzi z kolei od słowa κέραμος (keramos – ziemia, glina).Paleografia – jedna z nauk pomocniczych historii, zajmująca się badaniem rozwoju pisma w procesie historycznym. Paleografia zajmuje się także badaniem środowiska, w jakim żył i tworzył dany pisarz jak również rozpoznawaniem skrótów (brachygrafia) i "rozszyfrowywaniem" (odczytywaniem) dawnego pisma np. tekstura, bastarda, antykwa. Jest jedną z najwcześniejszych i najważniejszych dziedzin nauk "dających poznawać historię" (Lelewel). Bez znajomości tej nauki badanie źródeł pisanych jest praktycznie niemożliwe. Najważniejsze polskie podręczniki paleografii napisali Władysław Semkowicz oraz Aleksander Gieysztor.
Kultura Vinča – neolityczna kultura archeologiczna związana ze stanowiskiem eponimicznym w Vinča na przedmieściach Belgradu.
Inskrypcja (łac. inscriptio = napis) – napis wyryty w twardym materiale (drewno, metal, kamień, ceramika). Występuje najczęściej na nagrobkach, tablicach i monetach. Popularnym przykładem inskrypcji są inskrypcje nagrobne. Odczytywaniem i interpretacją inskrypcji zajmuje się nauka pomocnicza historii – epigrafika.
Inskrypcje są dziś jednym z podstawowych źródeł w badaniach nad dziełami starożytnymi – wiele z tych, które dotrwały do naszych czasów, zawiera ważne dla badań historycznych: obwieszczenia, akty prawne, akty polityczne, teksty religijne i obrzędowe, pochwały królów i zmarłych, a niekiedy drobne fakty z życia codziennego (np. ogłoszenia czy polemiki wyborcze).
Najstarsze inskrypcje zawierające ideogramy określane mianem proto-pisma pochodzą sprzed 8 do 4 tys. lat. Jako najstarsze ze znalezionych można wymienić tabliczkę z Dispilio datowaną na około 5260 lat p.n.e., oraz pozostałe po kulturze Vinča tabliczki z Tărtării datowane na ok. 4500 lat p.n.e.