IUCN

Przeczytaj także...
Pomnik przyrody – prawnie chroniony twór przyrody, szczególnie cenny ze względów naukowych, zabytkowych, kulturowych i innych.Obszar chroniony – wydzielony geograficznie obszar, który objęty jest ochroną lub specjalnym zagospodarowaniem mającym na celu jego ochronę. Tworzony jest na terenie o ciekawym krajobrazie lub o dużych walorach przyrodniczych i podlega ochronie prawnej. W prawie wodnym obszar chroniony, to obszar o specjalnym użytkowaniu, wobec którego obowiązują wzmożone regulacje prawne, np. ujęcie wody pitnej, także obszar chroniony ze względów przyrodniczych.
Kategorie ochrony przyrody Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) służą jako globalny standard przy definiowaniu form ochrony przyrody, które mogą się znacząco różnić w systemach prawnych poszczególnych państw. System powstał w 1978 r. i został uzupełniony w 1994 r.

Siedziba IUCN w Gland (Szwajcaria).

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (ang. International Union for Conservation of Nature, w skrócie IUCN) – międzynarodowa organizacja zajmująca się ochroną przyrody założona w 1948 roku jako pierwsza światowa organizacja skupiona na problemach środowiska naturalnego. Jej siedziba mieści się w Gland w Szwajcarii.

Ochrona przyrody – ogół działań zmierzających do zachowania w niezmienionym lub optymalnym stanie przyrody ożywionej i nieożywionej, a także krajobrazu. Głównym celem ochrony przyrody jest utrzymanie stabilności ekosystemów i procesów ekologicznych oraz zachowanie różnorodności biologicznej.Język francuski (fr. langue française lub français) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ok. 80 mln ludzi: ok. 65 mln Francuzów, ok. 4,5 mln Belgów (czyli 42%), ok. 1,5 mln Szwajcarów (czyli 20%), a także ok. 8 mln mieszkańców kanadyjskich prowincji Québec, Ontario i Nowy Brunszwik. Ok. 201 milionów osób na całym świecie używa francuskiego jako języka głównego (oszacowanie z 2009 r. według Organisation mondiale de la Francophonie), a 72 miliony jako drugiego języka codziennego (w tym krajach Maghrebu). Wiele z tych osób mieszka w krajach, w których francuski jest jednym z języków urzędowych, bądź powszechnie używanych (54 kraje). Paradoksalnie, w Algierii, Maroku, i Tunezji, gdzie nie ma statusu języka urzędowego, jest bardziej rozpowszechniony niż w wielu krajach Czarnej Afryki, w których jest jedynym językiem urzędowym.

Organizacja skupia 83 państwa, ponad 1000 agencji rządowych i organizacji pozarządowych oraz ponad 11 tysięcy ekspertów i naukowców ze 160 krajów. Wspiera badania naukowe, zarządza projektami na całym świecie i gromadzi rządy, pozarządowe organizacje, agencje ONZ, przedsiębiorstwa i lokalne społeczności w celu rozwijania i wprowadzania w życie optymalnej polityki, praw i działań.

Język hiszpański (hiszp. idioma español, castellano) – język należący do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich. Współczesne standardy literackie (z Hiszpanii i Ameryki hiszpańskojęzycznej) wywodzą się ze średniowiecznego języka kastylijskiego. Jeszcze dziś język hiszpański bywa nazywany kastylijskim, dla odróżnienia go od innych języków używanych w Hiszpanii (zob. niżej).Rezerwat przyrody – jedna z obszarowych form ochrony przyrody w Polsce. Podobne pod względem funkcji tereny chronione powoływane są też w wielu innych krajach na świecie.

Misją IUCN jest wpływanie, zachęcanie i pomaganie społeczeństwom całego świata w dziele ochrony integralności i różnorodności przyrody oraz osiągnięcie sprawiedliwego i ekologicznie zrównoważonego korzystania z zasobów naturalnych.

Spis treści

Historia[]

Organizacja została założona w 1948 roku pod nazwą International Union for the Protection of Nature (IUPN) na Międzynarodowym Kongresie Ochrony Przyrody w Fontainebleau. W 1956 roku zmieniła nazwę na International Union for Conservation of Nature and Natural Resources, a od 1990. weszła w użycie także nazwa The World Conservation Union, która nie jest już używana.

Szwajcaria, Konfederacja Szwajcarska (Confoederatio Helvetica, Schweiz, Schweizerische Eidgenossenschaft) – państwo federacyjne w Europie Zachodniej. Jest jednym z niewielu państw, w których obowiązuje demokracja bezpośrednia. Szwajcaria od kongresu wiedeńskiego w 1815 roku jest państwem neutralnym. Do Organizacji Narodów Zjednoczonych przystąpiła dopiero 10 września 2002 po przegłosowaniu tej decyzji w referendum minimalną większością 52% głosów.Fontainebleau – miasto i gmina we Francji, w regionie Île-de-France, w departamencie Sekwana i Marna, 60 km na południowy wschód od Paryża.

Czerwona Księga[]

Jednym z zadań IUCN jest publikacja międzynarodowej Czerwonej Księgi zawierającej listę gatunków roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem. Zajmuje się tym Komisja Gatunków Zagrożonych IUCN (IUCN Species Survival Commission - SCC).

Obszary chronione[]

Osobny artykuł: Kategorie ochrony przyrody Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody.

Światowa Komisja IUCN ds. Obszarów Chronionych (IUCN World Commission on Protected Areas - WCPA) definiuje następujące kategorie obszarów chronionych:

Park narodowy – forma ochrony przyrody występująca w większości państw świata; obszar powołany przez władzę szczebla krajowego celem ochrony występującej tam przyrody ożywionej (rzadziej np. cech krajobrazu, także kulturowego), na którym prawnie ograniczona jest możliwość prowadzenia działalności gospodarczej, osiedlania się itd., jednak obszar przynajmniej w pewnym zakresie jest udostępniony do zwiedzania.Czerwona księga gatunków zagrożonych – publikowana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) lista zagrożonych wyginięciem gatunków organizmów. Ukazała się po raz pierwszy w 1963 roku. Jej edycja z roku 2011 zawierała spis 59 508 gatunków (ponad 45 tysięcy gatunków zwierząt, ponad 14 tysięcy gatunków roślin oraz 18 gatunków grzybów), z których 19 265 jest zagrożonych wyginięciem. Większość z nich uzyskała status zagrożonych w wyniku działalności człowieka.

Ia - Ścisły rezerwat przyrody (Strict Nature Reserve)

Ib - Obszar naturalny (Wilderness Area)

II - Park narodowy (National Park)

III - Pomnik przyrody (Natural Monument)

IV - Obszar ochrony siedliskowej/gatunkowej (Habitat/Species Management Area)

V - Obszar chronionego krajobrazu/morza (Protected Landscape/Seascape)

VI - Obszar chroniony o użytkowanych zasobach (Managed Resource Protected Area)

Przypisy

IUCN -Światowa Unia Ochrony Przyrody i jej zasobów. [dostęp 2014-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-18)].
↑ (ang. • fr. • hiszp.) IUCN: About.

Linki zewnętrzne[]

Strona internetowa IUCN

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)