Hugenoci

Miasta z populacją hugenocką w królestwie francuskim w 1685 r.

Hugenoci (fr. huguenots) – nazwa francuskich ewangelików reformowanych (potocznie nazywanych kalwinistami) w XVI i XVII wieku. Pochodzi ona od nazwiska przywódcy powstania w Genewie, Besançon Hugues'a.

Krzyż hugenocki (franc. la croix huguenote) – symbol wiary wyznawców kalwinizmu, przede wszystkim we Francji, a współcześnie także w innych krajach. Składa się z krzyża maltańskiego oraz z gołębicy, niekiedy zastępowanej ampułką lub stylizowaną łzą. Dodatkowe ozdoby krzyża mają znaczenie symboliczne.Sola fide (łac.: jedynie wiarą) – doktryna chrześcijańska, według której grzeszny człowiek może przyjąć Boże przebaczenie jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa.

Krzyż hugenocki

Spis treści

1 Charakterystyka

2 Nawiązania w kulturze

3 Przypisy

4 Linki zewnętrzne

Charakterystyka

Hugenoci pojawili się w latach 40. XVI wieku, gdy doktryna religijna Jana Kalwina przyciągnęła szereg warstw społecznych, przede wszystkim mieszczaństwo, część szlachty oraz możniejsze rody, jak Burbonów i Chatillonów. Pierwszy synod narodowy miał miejsce w 1559 roku – ogłoszono na nim zbiór zasad wiary (Confessio Gallicana) i utworzono jednolitą organizację kościelną. Po kilku latach, w 1562 roku, uzyskano swobodę religijną, ale ruch spotkał się z oporem dworu (zwłaszcza Katarzyny Medycejskiej), który dostrzegał w kalwinizmie zagrożenie dla władzy centralnej. Dwór został wsparty przez grupę feudałów katolickich (Liga Katolicka).

Wojna religijna, inaczej święta wojna (łac. bellum sacrum) – wojna w głównej mierze motywowana przyczynami religijnymi. Usprawiedliwienie – termin w teologii chrześcijańskiej oznaczający uczynienie człowieka grzesznego sprawiedliwym w oczach Bożych, takim, jak gdyby wypełnił obowiązujące go przykazania. Termin "usprawiedliwienie" (gr. δικαιοω, w transkrypcji łacińskiej dikaioō - uczynić sprawiedliwym) występuje w Liście do Rzymian, Galacjan, Liście do Tytusa oraz w Liście Jakuba, zaś sama koncepcja usprawiedliwienia występuje w wielu księgach Starego i Nowego Testamentu.

W 1572 roku wybuchła wojna religijna, w czasie której miały miejsce rzezie hugenotów, w tym największa rzeź w Paryżu – Noc św. Bartłomieja. W 1573 roku miało miejsce oblężenie La Rochelle.

Przywódca hugenotów Henryk, król Nawarry, gdy został królem Francji, wydał edykt nantejski (1598), który hugenotom przyznawał wolność wyznania. Zwalczali ich jednak kolejni władcy:

Ludwik XIII i reprezentujący go kardynał Richelieu (kolejne oblężenie La Rochelle w latach 1627–1628).

Ludwik XIV w 1685 roku odwołał edykt nantejski, wydając edykt z Fontainebleau.

Prezbiterianizm lub Kościół Prezbiteriański – część protestanckich kościołów reformowanych. Władze w kościołach sprawują wybierani przez wiernych starsi. Kościoły Prezbiteriańskie zaczęły rozprzestrzeniać się w XVI wieku, impulsem do tego była reformacja zapoczątkowana przez Marcina Lutra w 1517 roku. Głównym propagatorem był John Knox, który był Szkotem, studiował on z Janem Kalwinem w Genewie.Jan Kalwin, fr. Jean Cauvin albo również Jean Calvin (ur. 10 lipca 1509 w Noyon, zm. 27 maja 1564 w Genewie) – teolog, kaznodzieja, pisarz i organizator życia duchowego w Szwajcarii okresu reformacji. Twórca jednej z doktryn religijnych - ewangelicyzmu reformowanego, przyjętej przez kościoły ewangelicko-reformowane, prezbiteriańskie, a następnie przez część kongregacjonalnych, opierającej się głównie na predestynacji oraz symbolicznej, a nie realnej w odróżnieniu od poglądu powszechnie panującego w Kościele Katolickim, obecności Jezusa Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej. Nazywany "teologiem par excellence"; "Arystotelesem Reformacji"; "Akwinatą Kościoła reformowanego"; "najbardziej chrześcijańskim mężem swej epoki" czy też "drugim patriarchą reformacji".

Spowodowało to likwidację protestantyzmu, zarówno jako organizacji kościelnej, jak i siły politycznej; rozwiązywanie zborów, banicje pastorów, przymusowe nawracanie na wiarę katolicką, wreszcie dragonady – wywołały w 1702 roku powstanie kamizardów. Hugenoci wyemigrowali w dużej części do Anglii, Prus, Szwajcarii i Niderlandów, czego skutkiem było osłabienie gospodarcze kraju.

Powstanie kamizardów (franc. la Guerre des camisards) – nazwa nadana powstaniu francuskich wyznawców kalwinizmu z górskiego masywu Sewennów (Cévennes) i wschodniej Langwedocji, którzy w latach 1702-1709 prowadzili powstańczą wojnę partyzancką przeciwko katolickim wojskom króla Francji.Nowy Testament (gr. Ἡ Καινὴ Διαθήκη, on Kainē Diathēkē) – druga, po Starym Testamencie, część Biblii chrześcijańskiej, powstała na przestrzeni 51-96 r. n.e.; stanowi zbiór 27 ksiąg, przedstawiających wydarzenia z życia Jezusa i wczesnego Kościoła oraz pouczenia skierowane do wspólnot chrześcijańskich, tradycyjnie datowanych na drugą połowę I wieku; niektórzy bibliści datują część ksiąg również na pierwszą połowę II wieku; główne źródło chrześcijańskiej doktryny i etyki.

W 1787 roku hugenoci odzyskali prawa cywilne, ale dopiero rewolucja 1789 r. i kodeks Napoleona przyniosły im pełne równouprawnienie z katolikami.

Potomkowie hugenotów we Francji są skupieni obecnie w Eglise Reformée de France. Liczy on około 300 000 wiernych w całej Francji.

Od 2000 działa w Warszawie Polskie Towarzystwo Hugenockie.

Kalwinizm kontynentalny, także: ewangelicyzm reformowany – jeden z historycznych nurtów i tradycji w łonie kalwinizmu, obok szkockiego prezbiterianizmu i kongregacjonalizmu. Wywodzi się z reformacji szwajcarskiej, której przewodził Huldrych Zwingli. Odwołuje się do dziedzictwa teologicznego Henryka Bullingera i Jana Kalwina.Institutio religionis christianae lub Institutio Christianae religionis nunc uere demum suo titulo respondens (franc. L’Institution de la religion chrétienne, pol. Ustanowienie (lub Nauka) religii chrześcijańskiej) – to traktat teologiczny, napisany przez Jana Kalwina w 1536.

Podstrony: 1 [2] [3]