Hiperborea
Przeczytaj także...
Teopomp z Chios (stgr. Θεόπομπος (Theopompos), łac. Theopompus; ur. ok. 377, zm. po 320 p.n.e.) – historyk i mówca grecki, znany głównie jako autor monumentalnej pracy Philippika historiai dotyczącej dziejów panowania Filipa II. Języki boreańskie (łac. haemisphera borealis – półkula północna) – hipotetyczna makrorodzina językowa, w skład której miałaby wchodzić większość języków Eurazji, Afryki północnej oraz obu Ameryk. Do języków boreańskich zaliczałyby się takie makrorodziny jak: nostratyczna, dene-kaukaska, amerindiańska oraz austrycka. Teoria języków boreańskich została wprowadzona przez S. Starostina, który twierdził, że języki nostratyczne, dene-kaukaskie, oraz austryckie są bliżej spokrewnione ze sobą niż np. z językami Bantu lub nilo-saharyjskimi. Hipotetyczny przodek języków boreańskich istniałby 15-20 tys. lat temu najprawdopodobniej gdzieś na terenie Eurazji.
Boreasz (także Boreas, gr. Βορέας Boréas, Βοριάς Boriás ‘wiatr północny’ ‘północ’, łac. Boréas ‘wiatr północny’, Boreus ‘północny’, Aquilo ‘wiatr północny’, ‘północ’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru północnego; utożsamiany z rzymskim Akwilonem.
Teopomp z Chios (stgr. Θεόπομπος (Theopompos), łac. Theopompus; ur. ok. 377, zm. po 320 p.n.e.) – historyk i mówca grecki, znany głównie jako autor monumentalnej pracy Philippika historiai dotyczącej dziejów panowania Filipa II. Języki boreańskie (łac. haemisphera borealis – półkula północna) – hipotetyczna makrorodzina językowa, w skład której miałaby wchodzić większość języków Eurazji, Afryki północnej oraz obu Ameryk. Do języków boreańskich zaliczałyby się takie makrorodziny jak: nostratyczna, dene-kaukaska, amerindiańska oraz austrycka. Teoria języków boreańskich została wprowadzona przez S. Starostina, który twierdził, że języki nostratyczne, dene-kaukaskie, oraz austryckie są bliżej spokrewnione ze sobą niż np. z językami Bantu lub nilo-saharyjskimi. Hipotetyczny przodek języków boreańskich istniałby 15-20 tys. lat temu najprawdopodobniej gdzieś na terenie Eurazji.
Boreasz (także Boreas, gr. Βορέας Boréas, Βοριάς Boriás ‘wiatr północny’ ‘północ’, łac. Boréas ‘wiatr północny’, Boreus ‘północny’, Aquilo ‘wiatr północny’, ‘północ’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru północnego; utożsamiany z rzymskim Akwilonem.
Hyperborea (gr. Ὑπερβόρεοι) – w mitologii greckiej legendarna kraina, która miała znajdować się daleko na nieokreślonej północy, za siedzibą wiatru północnego – Boreasza. Była to w wierzeniach Greków kraina wiecznej szczęśliwości, coś w rodzaju raju na ziemi, o błogosławionym klimacie, dającym bez wysiłku wszystko, co trzeba. Jej mieszkańcy, Hiperborejczycy, prowadzili beztroskie i szczęśliwe życie, wolne od chorób i cierpień, a nasyciwszy się nim, odbierali je sobie skacząc ze skały w morze.
Lokmanya Bal Gangadhar Tilak ( hindi बाल गंगाधर तिलक, marathi बाळ गंगाधर टिळक , ur. 23 lipca 1856– zm. 1 sierpnia 1920 ) – nacjonalistyczny polityk i pisarz indyjski pochodzący ze stanu Maharasztra. Przez podziwiających go Indusów, został obdarzony tytułem "Lokamanja" ( Honor narodu ).Tracja (gr. Θρᾴκη, Thraki, łac. Thracia, bułg. Тракия, Trakija, tur. Trakya). Historycznie: starożytna kraina położona między dolnym Dunajem, Morzem Czarnym, Morzem Egejskim i rzeką Strymon (Struma). Obecnie region geograficzny na pograniczu Bułgarii (Tracja Północna), Grecji (Tracja Zachodnia) i Turcji (Tracja Wschodnia).
Hekatajos z Miletu umiejscowił na swojej mapie świata, pod koniec VI wieku p.n.e., Hiperboreę na północ od Tracji, za Górami Ryfejskimi. Hekatajos z Abdery przedstawiał mieszkańców Hiperborei w swoim traktacie O Hiperborejczykach (którego tylko fragmenty dotrwały do naszych czasów), jako rzeczywisty lud mieszkający gdzieś na dalekiej wyspie Oceanu Północnego.
Herodot z Halikarnasu (starogr. Ἡρόδοτος ὁ Ἁλικαρνασσεύς, Herodotos ho Halikarnasseus) (ur. ok. 484 p.n.e. w Halikarnasie, obecnie Bodrum w Turcji, zm. ok. 426 p.n.e. w Turioj lub Atenach) – historyk grecki, zwany Ojcem historii, czasem także Ojcem geografii. Jedynym zachowanym jego dziełem jest 9-księgowa relacja z wojen perskich, opisująca także geografię i historię Hellady, Persji i Egiptu oraz okolicznych krain, zatytułowana Dzieje (Ἱστορίαι Historiai, łac. Historiae). Jego relacje nie były zawsze dokładne, ale − w odróżnieniu od wielu innych historyków, aż po czasy dzisiejsze − zawsze opatrzone klauzulą "zgodnie z tym, czego się dowiedziałem" (Dzieje, I, 2) i "Ja zaś muszę podać, co się opowiada, ale bynajmniej nie jestem zobowiązany w to wierzyć i te słowa mają się odnosić do całych mych Dziejów." (VII, 152).Robert Ervin Howard (ur. 22 stycznia 1906 w Peaster, zm. 11 czerwca 1936 w Cross Plains) – amerykański pisarz fantasy, horrorów oraz opowiadań bokserskich i historyczno-przygodowych, publikowanych głównie w magazynie Weird Tales, w którym był jednym z najpopularniejszych autorów. Jego twórczość miała wielki wpływ na pisarzy podgatunku miecza i magii oraz heroic fantasy. Znany głównie jako twórca postaci Conana Barbarzyńcy.
Teopomp z Chios utrzymywał, iż Hiperborejczycy są szczęśliwi (εὐδαιμονεστάτους), lecz w opinii najeźdźców zza morza biedni i nędzni (φαύλως καὶ ταπεινῶς) .
W istnienie Hiperborejczyków powątpiewał Herodot pisząc „O hiperborejskich zaś ludziach ani Scytowie nie umieją nic powiedzieć, ani inne mieszkające tam ludy, oprócz chyba Issedonów. A, jak ja sądzę, i ci nic nie wiedzą: bo w takim razie opowiadaliby o nich także Scytowie, jak opowiadają o jednookich Arimaspach”. „Jeżeli jednak faktycznie istnieją hiperborejscy jacyś ludzie, to istnieją też hipernotyccy [na południu «poza Notosem»]. Śmiech mnie zbiera, gdy widzę, jak wielu już nakreśliło obwód ziemi, a nikt rozumnie go nie objaśnił. Bo kreślą oni Ocean, jakoby on dokoła opływał ziemię, która jest zaokrąglona niby pod dłutem tokarskim, a Azję czynią równą co do wielkości Europie”.
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.Pomponiusz Mela (łac. Titus Pomponius Mela) – rzymski geograf, autor napisanego w 43 r. n.e. lub 44 r. n.e. dzieła "De situ orbis libri tres", czyli O położeniu krajów świata ksiąg trzy, znanego również pod tytułem De chorographia. Jest to najstarszy zachowany w całości do naszych czasów traktat geograficzny napisany po łacinie. Pomponiusz Mela opisuje kraje, poczynając od Gibraltaru, następnie opisuje kraje leżące na południowym brzegu Morza Śródziemnego, by przez Syrię i Azję Mniejszą dotrzeć do Morza Czarnego i następnie opisać krainy leżące na szlaku do Hiszpanii. Pomponiusz żył w I wieku n.e. Urodził się w południowej Hiszpanii w miejscowości Tingentera lub Cingenter.
Hyperborea została umieszczona w cyklu Roberta E. Howarda o Conanie. Istniała ona rzekomo po zatonięciu Atlantydy w erze hyboryjskiej, czyli pomiędzy XIV a X tysiącleciem p.n.e. Bal Gangadhar Tilak w 1903 w „Arctic Home in the Vedas” postawił hipotezę o praojczyźnie Ariów na biegunie północnym.
Atlantyda (gr. Ἀτλαντὶς νῆσος Atlantìs nēsos) – mityczna kraina, która miała być miejscem istnienia rozwiniętej cywilizacji zniszczonej przez serię trzęsień ziemi i zatopionej przez wody morskie.Ariowie (albo Indo-Irańczycy) – odłam ludów indoeuropejskich, który w III i II tysiącleciu p.n.e. zamieszkiwał Azję Środkową, by następnie rozprzestrzenić się na tereny Iranu i Indii.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Pomponiusz Mela, O położeniu krajów świata księga 3, 37.
- Streszczenie zachowane w Opowiadaniach różnych Aeliana III, 18, tłumaczenie: Ludwik Zajdler Atlantyda, rozdział Kto się napije wody z tego źródła może umrzeć ze śmiechu.
- Dzieje księga IV, 32 (przekład Seweryna Hammera)
- Tamże, księga IV, 36 (w oryginale ὑπερνότιοι).
- Robert E. Howard, Conan: Droga do tronu, wyd. Alfa, Warszawa, 1988.
Arimaspowie – starożytny lud o nieustalonym rodowodzie etnicznym, zamieszkujący obszary na wschód od Argipejów i Issedonów.Hiperboreadzi (Hiperborejczycy) – w mitologii greckiej ludzie, którzy żyli „ponad wiatrem północnym”, na krawędzi świata w Hiperborei, w miejscu, w którym ciągle świeciło słońce. Cieszyli się tam ciągłym i idealnym szczęściem oraz wieczną młodością. Apollo spędzał zimę pośród Hiperboreadów, odwiedzili ich także herosi Herakles i Perseusz.
Warto wiedzieć że... beta
Conan z Cymerii, znany także jako Conan Barbarzyńca (ang. Conan the Barbarian) – postać literacka stworzona przez amerykańskiego pisarza Roberta E. Howarda w serii opowiadań fantasy opublikowanych w latach 30. XX wieku w magazynie Weird Tales. Po śmierci Howarda, seria kontynuowana była przez innych autorów. Łącznie zostało wydane ponad 70 tomów sagi, w tym tylko 17 opowiadań i jedna powieść napisane przez Howarda.
Hekatajos z Abdery (stgr. Ἑκαταῖος ὁ Ἀβδηρίτης Hekataios ho Abderites, łac. Hecataeus) – filozof i historyk grecki, uczeń Pyrrona z Elidy. Żył na przełomie IV i III w. p.n.e., przebywał w Egipcie za Ptolemeusza I. Autor dzieł O poezji Homera i Hezjoda, O Hyperborejczykach i najbardziej znanego O Egipcie. Z jego pism niemal nic się nie zachowało. Był pierwszym autorem greckim piszącym o Żydach. Fragment dotyczący Żydów wykorzystał Diodor Sycylijski w księdze XL Biblioteki historycznej, zachowanej u Focjusza. Przypisywane mu przez Józefa Flawiusza dzieło O Żydach jest tekstem judeohelleńskim z II w. p.n.e.
Claudius Aelianus Praenestinus (Elian Klaudiusz, ur. ok. 175 w Palestrinie, zm. ok. 235 w Rzymie), często zwany po prostu Aelianem, urodził się w Praeneste, rzymski pisarz i nauczyciel retoryki; działał w czasach Septymiusza Sewera i prawdopodobnie przeżył Heliogabala, który zmarł w 222. Mówił tak dobrze po grecku, że został nazwany "miodoustym" (meliglossos); choć Rzymianin, preferował autorów greckich i pisał lekko archaizowaną greką.
Notos (także Notus, gr. Νότος Nótos ‘południe’ (strona świata), łac. Notus ‘wiatr południowy’, Auster ‘wiatr południowy’, ‘południe’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru południowego, utożsamiany z rzymskim Austerem.
Hekatajos, wł. Hekatajos z Miletu (ur. ok. 550 p.n.e., zm. między 480, a 475 p.n.e.) – grecki historyk pochodzący z Miletu.
Scytowie – koczownicze ludy irańskie wywodzące się z obszarów pomiędzy Ałtajem a dolną Wołgą tj. z obszaru kultury andronowskiej, zamieszkujące od schyłku VIII lub od VII wieku p.n.e. północne okolice Morza Czarnego. Byli spokrewnieni z Sakami i Sarmatami.
Ludwik Zajdler (ur. 27 kwietnia 1905 w Warszawie, zm. 3 marca 1985 tamże) – polski astronom, pisarz, miłośnik i popularyzator astronomii.